«مرد دیوانه» تئوری است یا واقعی؟

نامه نیوز - حسام الدین برومند؛ کارشناس مسائل بین‌الملل نوشت: ترامپ به‌عنوان چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهور آمریکا به کاخ سفید بازگشت. او در حالی به صحنه قدرت بازگشته که پیش از این و در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ مرد اول واشنگتن بوده است. هر چند یک تصویر و تجربه ۴ساله از او در بالاترین سطح قدرت وجود دارد، ولی همچنان این سؤال مطرح است که ترامپ چگونه عمل خواهد کرد؟ آیا او تغییر کرده است یا مانند دوره قبل اصرار دارد که غیرقابل پیش‌بینی باشد؟ اساسا ترامپ به یک رجل سیاسی نزدیک شده است یا می‌خواهد یک تاجر در میدان سیاست باشد؟ او به سیاست‌ورزی معتقد است یا ترجیح می‌دهد یک معامله‌گر باشد؟

 این یادداشت به‌طور مشخص می‌کوشد به این سؤال پاسخ بدهد که ترامپ در مواجهه با ایران چگونه رفتار خواهد کرد و چه اهدافی در سر دارد؟

نکته اول این است که ترامپ در دولت قبل خود، مواجهه سختی با ایران داشت. او در برابر ایران، پروژه فشار حداکثری را به میان آورد و شدیدترین تحریم‌ها را عملیاتی کرد. ترامپ در ادامه و در اردیبهشت ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و رادیکال‌ترین مواضع را در قبال ایران مطرح کرد. ترجیع‌بند دولت ترامپ در رویارویی با ایران که از سوی افرادی مثل جان بولتون و رودی جولیانی (مشاوران نزدیک به ترامپ) پشتیبانی و مانور داده شد، این بود که ایران، جشن ۴۰سالگی انقلاب اسلامی را نخواهد دید!

برای همین از همان روزی که ترامپ از برجام خارج شد، رسانه‌های آمریکایی بر این طبل می‌کوبیدند که شمارش معکوس شروع شده و جمهوری اسلامی در کمتر از ۱۰‌ماه پیش‌رو، سقوط خواهد کرد و ژانویه و فوریه ۲۰۱۹ (دی‌ماه و بهمن ۹۷) پایان حکومت ۴۰ساله خواهد بود!

اما به‌رغم تهدیدات ترامپ، مقامات و رسانه‌های آمریکایی و جنگ روانی سنگین علیه ایران، در نهایت همه محاسبات و معادلات آنها غلط از آب درآمد و امروز ۶ سال از آن موعد موهوم می‌گذرد.

نکته دوم این است که ترامپ همچنان دوست دارد تصویری از خود ارائه کند که همه از او می‌ترسند و کسی نمی‌تواند در برابر خواسته‌های او مقاومت کند.

اکنون برای اینکه این تصویر از ترامپ برجسته شود از 2ترفند استفاده می‌شود؛ یکی  «تئوری مرد دیوانه» (Madmantheory)  است که هدف از آن، این است که جابیندازند ترامپ تصمیمات غیرقابل پیش‌بینی‌ای می‌گیرد و هیچ‌کس نباید در برابر او دست به ریسک بزند. او دیوانه است بدین معنا که امکان دارد حریفش را به‌اصطلاح از هستی ساقط‌کند!

ترفند دیگر استفاده از استراتژی «صلح از طریق قدرت»

(PeaceThrough Strength) است. این استراتژی مبتنی بر قدرت بازدارندگی است و می‌کوشد ترامپ را اینطور به تصویر بکشاند که او می‌تواند همه را به صلح در برابر خودش مجبور کند؛ آن‌هم با حربه قدرت؛ هر چند که صلح در اینجا بیشتر به‌معنای امتیازگیری ترامپ از حریف مقابل خودش است.

اما به هر حال این تصویرسازی‌ها از ترامپ برای این است که او در سیاست خارجی بتواند بیشترین امتیاز- بخوانید باج - را بگیرد.

مواجهه ترامپ با ایران هم بیشتر از طریق همین 2ترفند مورد اشاره و تصویرسازی‌های هیولایی از ترامپ است.

هدف این ترفندها و تصویرسازی‌ها این است که القا کنند تنها راه ایران در برابر ترامپ، مذاکره و توافق است!

جالب اینجاست که همان سال ۱۳۹۷ هم که تصویر سقوط از جمهوری اسلامی را پمپاژ می‌کردند، پمپئو، وزیر امور خارجه ترامپ‌ تا حدودی بازی اصلی را لو داده و گفته بود هدف ما توافق جامع با ایران است؛ توافقی که قدرت منطقه‌ای و موشکی ایران را نشانه رفته بود!

نکته سوم و نهایی این یادداشت این است که همان سناریوی دولت قبل ترامپ در مواجهه با ایران با رنگ و لعابی دیگر در دستور کار است تا همه راه‌ها را به مذاکره و توافق به‌اصطلاح بزرگ سوق بدهد. این بار در این موضوع هم می‌دمند که محور مقاومت و ایران  ضعیف شده‌اند، اما واقعیت آن است که اولا در دولت قبلی ترامپ که انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به قدس غربی انجام شد و از معامله قرن رونمایی کردند، مگر اهداف آمریکا برای مات کردن مقاومت به نتیجه رسید؟ اگر مقاومت ضعیف شده بود که طوفان‌الاقصی در اکتبر ۲۰۲۳ انجام نمی‌شد. الان هم مقاومت زنده است که رژیم صهیونی مجبور شده است هم با حزب‌الله و هم با حماس به آتش‌بس تن بدهد.

ثانیا، ایران به بازی ترامپ و تصویرسازی‌های او اشراف دارد و او و دولت آمریکا را واقعی ارزیابی می‌کند. امروز آمریکا درگیر دنیایی از مشکلات ریز و درشت است؛ حریفی سرسخت به نام چین و روسیه دارد و با اروپا هم چالش‌هایی خواهد داشت.

مشکل اصلی یک جریان غربگرا در داخل است که‌ نمی‌خواهد آمریکا را بیرون از تصویرسازی‌ها و جنگ رسانه‌ای ببیند!

اما جمهوری اسلامی دقیق و عمیق صحنه سیاست خارجی را تحلیل خواهد کرد و به تئوری مرد دیوانه فقط در حد یک تئوری می‌نگرد.