مرگ مغزی سازمان ملل زیر تیغ یاغیگری
واپسین روزها و ساعات سال۱۴۰۳ در حالی سپری میشود که در این سال،جامعه بینالمللی شاهد رخدادهای تلخ و نگرانکنندهای بود. سال۱۴۰۳ که با بخش اعظم سال ۲۰۲۴میلادی بهجز ماههای پایانی تقارن زمانی دارد، از منظر ادبیات روابط بینالملل نمونهای از یک جهان هابزی بود.

دکتر مراد عنادی،تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی و رسانه : سالی که در آن سازمان ملل متحد به عنوان سازمانی برآمده از فردای جنگ جهانی دوم که وظیفه اصلیاش براساس منشور ملل متحد حفظ صلح و امنیت بینالمللی تعریف شده است، درپی یاغیگری افسارگسیخته و بدون مرز آمریکا و اسرائیل دچار مرگ مغزی شد .
سازمان ملل متحد در سراسر سال ۱۴۰۳ بهجز چند مورد موضعگیری آنتونیو گوترش، دبیرکل این سازمان و برگزاری چند نشست نمایشی شورای امنیت، عملا نظارهگر منفعل جنایاتی بود که در طول حیات ۷۵ ساله این سازمان نادر بود .
در این سال جهان بهکرات شاهد تجاوز آشکار آمریکا و انگلیس دو عضو دائم شورای امنیت به یمن، اقدامات تروریستی و سازمانیافته رژیم اسرائیل از جمله ترور اسماعیل هنیه در تهران و انواع جنایات بدون مرز اسرائیل در منطقه غرب آسیا، بهویژه در منطقه کانونی نبرد یعنی غزه بود.
رژیم صهیونیستی با سکانداری نتانیاهو که جنایت شرمآور کودککشی را همواره در کارنامه خود یدک میکشد، مرتکب جنایت جنگی، نسلکشی، جنایت علیه صلح و جنایت علیه بشریت شد. نتانیاهو همزمان با سخنرانی در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک و در حالی که از سوی دیوان کیفری بینالمللی به عنوان جنایتکار جنگی معرفی شده بود، دستور ترور سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان را با استفاده از جنگندهها و بمبهای ساخت آمریکا صادر کرد و به این ترتیب تمام دستاوردهای حقوق بینالملل را به سخره گرفت و بیاعتنایی به سازمان ملل را به اوج رساند.
رژیم یاغی اسرائیل حتی تا جایی پیش رفت که گوترش، دبیرکل سازمان ملل را به خاطر انتقاد وی از جنایات اسرائیل علیه مردم غزه، تهدید به برکناری کرد.جهان ۱۴۰۳در حالی از اقدامات غیرانسانی اسرائیل ونقض فاحش حقوق غیرنظامیان درسایر نقاط بحرانخیز جهان ازجمله نبرد بین روسیه و اوکراین زخمی بود که با پیروزی ترامپ در انتخابات آبان و ادبیات توأم با تهدید، تحریم و یکجانبهگرایی وی دچار چالشی عظیمتر شده است.با روی کار آمدن ترامپ، نتانیاهو گستاختر شده و بارها به حریم دو کشور عضو رسمی سازمانملل متحد یعنی سوریه و لبنان، تجاوز و حاکمیت این کشورها را نقض کرد .
در همین حال ترامپ در همان نخستین روز ورود رسمی به کاخ سفید از افکار و تمایلات هابزی خود پرده برداشت. زمانی جان کری، وزیرخارجه وقت آمریکا در دوره اوباما در واکنش به تجاوز روسیه به اوکراین و الحاق شبهجزیره کریمه گفتهبود که روسیه به شیوه قرن نوزدهم رفتار کرده است. با روی کار آمدن ترامپ و چشم طمع بستن وی به کانادا، گرینلند و کانال پاناما، به نظر میرسد ترامپ نیز در حال و هوای قرن ۱۹ سیر میکند و به روابط بینالملل با تفکر قرن نوزدهمی مینگرد.
اعلام کانادا به عنوان ایالت پنجاه و یکم آمریکا، تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا، ادعای حاکمیت بر کانال پاناما، چشم داشتن به گرینلند، دستور حمله به یمن و تهدید ساکنان غزه به ترک سرزمین مادریشان در کنار دهها سیاست چالشبرانگیز ریز و درشت دیگر از نگاه قرن نوزدهمی ترامپ نشأت میگیرد که بنیان سالها تلاش جامعه بشری برای نهادینه ساختن مقررات حقوق بینالملل را به لرزه درآورده است.
با مروری بر مواضع و اقدامات ترامپ در سطح جهانی و نتانیاهو در خاورمیانه به نظر میرسد پایههای صلح و امنیت در سطوح منطقهای و بینالمللی با مخاطرات جدی مواجه شده است، خصوصا اینکه برای مهار این بازیگران آشوبساز عملا سازوکارهای نیرومندی وجود نداشته و در راس این سازوکارها، سازمان ملل متحد در کما بهسر میبرد.
از برآیند تحولات منطقهای و بینالمللی در جهان ۱۴۰۳ میتوان نتیجه گرفت که این سال به لحاظ ثبت اقدامات خلاف موازین بینالمللی و ضربه به روند نهادینهشدن اصول و مقررات بینالمللی که عمدتا از سوی آمریکا و اسرائیل صورت گرفته، رکورددار است و بیم آن میرود با بیاحترامی به مقررات و هنجارهای بینالمللی چارچوبمندی نظام بینالملل بیش از پیش ازهمگسیخته شود.
دیدگاه تان را بنویسید