کارگری با پتک بر سر «گنبد کبود» کوبید!

در نخستین روزهای سال خبر رسید بیل‌های مکانیکی‌ و جرثقیل‌ها در فاصله‌ یکصد متری «برج ‌مقبره‌های کبود و مدور» مراغه در آذربایجان شرقی، قرار است «طرح ساماندهی محوطه برج کبود و مدور» را اجرائی کنند،‌ طرحی که حتی محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم در نامه‌ای به رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی نسبت به ادامه‌دار بودنش ابراز نگرانی کرده و خواسته بود تا نخست مطالعات باستان‌شناسیِ حریم این برج‌های تاریخی انجام شود.

به گزارش نامه نیوز،از سوی دیگر به دنبال گذشت حدود ۴۰ سال از آخرین پوششی که روی گنبد این دو برج نصب شده بود، ساماندهی آن‌ها از سوی میراث فرهنگی مراغه در دستور کار قرار گرفت، اقدامی که در قدم نخست باید اطلاح سقف و پوشش گنبد کبود را اجرائی می‌کرد. اما یکی از کارگرانِ پیمانکارِ این پروژه در بخشی از کار از پتک استفاده می‌کند، اقدامی که میراث فرهنگی بلافاصله آن را متوقف می‌کند.

یعقوب طالبی، رئیس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مراغه در این زمینه توضیح می‌دهد: در دهه پنجاه پوشش گالوانیزه گنبد کبود روی دیواره بتونی اجرا شده بود که با توجه به وضعیت نامناسب و تخریب آن که بخش اعظم بارشها را به داخل گنبد هدایت می‌کرد، اصلاح سقف و پوشش در دستور کار اداره میراث فرهنگی مراغه قرار گرفت.

وی با بیان این‌که برای ایجاد پوشش جدید باید دیواره بتنی تخریب می‌شد، ادامه داد: در زمان کار حساسیت‌های موجود در تخریب توده بتنی گنبد به پیمانکار گوشزد شده بود، اما به دلیل سختی بتن استفاده شده در گنبد، یکی از کارگران با نیت برش بخشی از بتن متاسفانه لحظاتی از پتک استفاده کرده که با دخالت سریع عوامل میراث فرهنگی شهرستان این اقدام متوقف شد.

طالبی ادامه داد: پس از این حادثه پیمانکار و عوامل از محوطه اخراج و از پیمانکار خلع ید شدند و هم اکنون برداشت بخش بتنی با حوصله و دقت هر چه تمامتر در حال انجام است تا سریعا ایجاد پوشش مناسب قبل از شروع نزولات جوی انجام شود.

برج گنبد کبود مراغه، یکی از آثار منحصر به فرد معماری ایرانی بوده و با توجه به اسلوب خاص معماری آن علی‌رغم نبود کتیبه‌ای که در گاه‌نگاری به‌ آن استناد شود، از سوی کارشناسان میراث فرهنگی به عنوان اثر دوره‌ی سلجوقی شناخته شده است. این آرامگاه به مقبره‌ی مادر هلاکو نیز شهرت دارد، از سوی دیگر به اعتقاد آندره گدار (باستان شناس فرانسوی) این اثر مربوط به قبل از زمان هلاکو است.

بنای برج گنبد کبود مراغه ۱۰ ضلعی بوده و در زوایای ۱۰ گانه‌ی آن ستونی مدور با تزیینات تخمیری تعبیه شده که تا زیر طاق‌های برج ادامه دارد. زیرقوس طاق‌ نماها نیز با سه ردیف مقرنس ساده و تزیینات پرکار زینت یافته است. در زیر گنبد از داخل یک حاشیه، کتیبه‌ی گچ‌بری به خط نسخ از آیات سوره‌ی ۶۷ قرآن مجید به چشم می‌خورد. از سایر تزیینات درونی مقبره نیز می‌توان به گچ‌بری‌ها و نقاشی‌هایی محدود به جای مانده در این اثر شاخص معماری، اشاره کرد.

منبع: ایسنا