مشخصات تیرچه پیش تنیده و روش اجرای آن

در شاخه معماری و امر ساختمان سازی بعد از یک انتخاب محل ساخت و طراحی یک نقشه اصولی مهمترین چیزی که باید به آن پرداخته شود مصالحی است که قصد دارید ساختمان خود را بسازید. انتخاب مصالح آنقدر مهم است که حتی گاهی روی نقشه کشی ساختمان نیز تاثیرگذار می شود. مثلاً اگر شما ساختمانی با اسکلت فلزی بخواهید یا اسکلت بتنی. در مواردی دیگر این نقشه است که به شما می گوید چه مصالحی انتخاب کنید بهتر است و یا حتی در مقابل شما باید می گذارد؛ وقتی از طراح یا سالن پذیرایی بزرگ می خواهید که وسط آن ستون نداشته باشد، زمانی خواسته شما میسر خواهد شد که حتما برای ساخت و ساز خود از تیرچه پیش تنیده استفاده کنید. حال اینکه تیرچه پیش تنیده چیست، چه کاربردی دارد و یا نحوه اجرای آن در کار به چه صورت است مواردی هستند که در این مقاله می خواهیم راجع به آن بیشتر بدانیم و با آن بیشتر آشنا شویم.

تیرچه پیش تنیده

همانطور که متوجه شدید تیرچه پیش تنیده از مصالح ساختمانی با ویژگیهای خاص است. یکی از انواع تیرچه های بتنی که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد علاوه بر هر ساختمان و آپارتمانی در پروژه‌های بزرگ و نقشه‌های خاص کاربرد دارد. تیرچه پیش تنیده چیزی در حدود دو برابر تیرچه‌های دیگر مقاومت ساختمان را بالاتر میرود و آن به دلیل این است که در زمان تولید اجزای آن را تحت کشش و تنش قرار داده تا به مقاومت بالا و مطلوبی برسد. اجزای یک تیرچه پیش تنیده همان کابل های فولادی و بتن است با چندین تفاوت؛ میلگردهای تیرچه پیش تنیده از نوع دندانه دار بوده و در مرکز تیرچه قرار گرفتند. قبل و بعد از تولید یک تیرچه پیش تنیده میزان مقاومت میلگرد و بتن اندازه گیری می شود که در هر دو زمان باید دارای مقاومت خاص و استانداردی باشند.

تیرچه پیش تنیده به دو روش کارگاهی و کارخانه ای تولید می شود اما یک تیرچه پیش تنیده با کیفیت استاندارد حتما باید به روش کارگاهی و با به روزترین دستگاه ها و طی دو مرحله اصلی تولید شود. در روش کارگاهی تماما با کمک قالب انجام می شود ولی در کارخانه دستگاه های تمام اتوماتیک تولید تیرچه را انجام می دهند. لازم به ذکر است که دستگاه تولید تیرچه پیش تنیده قبلا ساخت چین بود اما به دلیل بی کیفیت بودن محصول تولیدی آن استفاده از آن ممنوع شد و امروزه معتبرترین دستگاه ها ساخت آلمان و وارد شده از این کشور می باشد که تیرچه اردبیل با بهره گیری از همین دستگاه ها شرایط و توان آن را دارد که به طور روزانه سه هزار متر تیرچه پیش تنیده استاندارد تولید کند. 

مشخصات تیرچه پیش تنیده

تیرچه پیش تنیده در طولهای متفاوتی تولید می شود و اندازه نرمال آن از هشت تا دوازده متر است و همچنین سطح مقطعی به شکل تی انگلیسی دارد. فولاد به کار رفته در تیرچه باید دارای مقاوت نهایی 17500 و خود بتن باید دارای مقاومت نهایی C45 باشد. از لحاظ شکل ظاهری جالب است بدانید هرچه سطح تیرچه ناصافی بیشتری داشته باشد نشان دهنده مقاوت بیشتر تیرچه است و به این منظور که تیرچه در هنگام ساخت به خوبی متراکم شده است که این متراکم شدن فقط در دستگاه های کارخانه ای اتفاق می‌‌افتد.

نکته ای که بهتر است دراینجا صحبت شود آن است که تیرچه های قالبی که در کارگاه تولید می شوند معمولا سطحی صاف و تمیز داشته که همین ظاهر تمیز بسیاری از افراد را به اشتباه انداخته و معمولا فکر می کنند تیرچه صاف و صیقلی باکیفیت تر است و این کاملا برعکس است.

از دیگر مشخصات تیرچه پیش تنیده  این است که دارای عرض یازده و ارتفاع پانزده سانتیمتر هستند. در طول تیرچه میلگردها دیده نمی شود ولی از ابتدا و انتهای آن بخشی از میلگردها بیرون قرار گرفته که میتوان متوجه شد در تولید تیرچه چند میلگرد به کار رفته است. میلگردهای به کار رفته در تیرچه پیش تنیده از نوع دندانه دار انتخاب می شود چرا که سطح تماسی بیشتر با بتن ایجاد شده و اجزای بتن و فولاد بیشتر در هم گیر کرده و در نهایت مقاومت تیرچه بالاتر می رود.

روش اجرای تیرچه پیش تنیده

• اگر بخواهیم برای روش اجرای تیرچه پیش تنیده و نحوه استفاده از آن تعریف و توضیح ساده ای ارائه کنیم می توان گفت،:
• برای نصب و جابجایی تیرچه ها حتما باید از جرثقیل استفاده شود چون هنگام کار وزن تیرچه پیش تنیده بیشتر از تیرچه خرپایی است.
• زمان نصب از هر طرف پانزده سانتیمتر از تیرچه پیش تنیده در  تیرهای اصلی جای داده می شود و بلوکهای یونولیتی در بین تیرچه ها جاگذاری می شود.
• آرماتورها را بر روی تیر اصلی و تیرچه انداخته شده و بعد از آن زمان بسته شدن میلگرد حرارتی بر روی سقف است.
• و در نهایت بتن ریزی و هم سطح سازی انجام می گیرد.

کاربرد تیرچه پیش تنیده

کاربرد تیرچه پیش تنیده به چیزی محدود نمی شود مگر آنکه کسی بگوید برای ساخت و سازهای کوچک به صرفه نیست که البته شاید حرف درستی باشد چرا که تیرچه پیش تنیده برای ساخت و سازهای بزرگی مثل برج ها و شهرک سازی ها مناسب تر بوده و صرفه اقتصادی آن در پروژه های بزرگ بیشتر است. یکی از امتیازهای برتر تیرچه پیش تنیده نسبت به دیگر تیرچه ها تولید در ابعاد و طولهای متفاوت است که در این صورت کاری را انجام می دهند که در توان دیگر تیرچه ها نیست. به طور مثال در تمام ساخت و سازهایی که نیاز است فاصله ستونها بیشتر از هم باشد مانند سوله ها، ساختمانهایی با دهانه بازتر، مجتمع های تجاری و مسکونی متراژ بالا، پارکینگها و خانه های مربعی با طراحی‌های مدرن.

از تیرچه پیش تنیده حتی در پل سازیها و همچنین در ساخت روگذر و زیرگذرهای خیابانی نیز استفاده می شوند. کاربرد تیرچه پیش تنیده به اسکلت ساختمانها نیز محدود نمی شود یعنی هم در ساختمان هایی با اسکلت بتنی کاربرد دارند و هم در ساختمان هایی با اسکلت فلزی. اگر در پروژه‌ای سرعت انجام و اتمام کار مهم باشد تیرچه پیش تنیده انتخاب مناسبی است چرا که به دلیل از پیش آماده بودن تیرچه پیش تنیده و راحتی اجرای آن در کار، پیشرفت ساخت و ساز با سرعت بیشتری انجام گرفته و نتیجه نهایی کار زودتر به اتمام می رسد.