توافق گازی تهران- آنکارا رد شد/ ایران تخفیف گازی نمی‌دهد

بر این اساس ایران پس پیروزی در گام اول داوری مشترک گازی با ترک‌ها، تاکید می‌کند: ترکیه حتی با اعلام نتیجه داوری دوم به نتیجه و هدف نهایی خود نخواهند رسید.

همزمان با این اظهار نظرها، مسئولان شرکت ملی گاز ایران نسبت به توافق با شرکت بوتاش ترکیه و کاهش قیمت گاز صادراتی به این کشور همسایه واکنش نشان داده اند.

عزیز الله رمضانی مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی گاز ایران امروز با رد هرگونه توافق با بوتاش ترکیه و کاهش قیمت گاز صادراتی به ترک‌ها، گفت: تاکنون هیچگونه توافقی با بوتاش این در زمینه نداشته ایم.

این مقام مسئول با اعلام اینکه سال گذشته گفتگوهایی با شرکت بوتاش برای افزایش حجم گازی در قالب یک قرار داد جدید به عمل آمد، تصریح کرد: با این وجود تاکنون هیچگونه پیشنهادی مبنی بر کاهش قیمت گاز در قالب قرارداد کنونی با بوتاش ارائه نشده است.

این عضو هیات مدیره شرکت ملی گاز با اشاره به این که قیمت گازی که هم اکنون به شرکت بوتاش فروخته می شود قیمتی منصفانه و متعارف است، خاطرنشان کرد: بر این اساس نیازی به بازنگری در قیمت یاد شده به منظور کاهش آن وجود ندارد.

سابقه و تاریخچه داوری گاز بین ایران-ترکیه

به گزارش مهر، دولت آنکارا پائیز دو سال گذشته با ادعای گران فروشی و کم فروشی گاز طبیعی توسط ایران به ترکیه، این ادعا را در قالب پرونده ای به دادگاه لاهه ارائه کرد.

مسئولان شرکت ملی گاز ایران در تشریح دلایل شکایت گازی ترک‌ها از گاز ایران به دادگاه لاهه، گفته بودند: مطمئن نبودن در روند عرضه گاز به ترک‌ها و بالا بودن بهای گاز صادراتی ایران دو ادعای ترکیه برای شکایت گازی از ایران بوده است.

گزارش رسانه‌های ترکیه نشان می دهد ادعای کم فروشی و به اصطلاح عرضه ناقص گاز از سوی ایران به ترکیه توسط داوری بین المللی لاهه رد شده است.

به نوشته روزنامه زمان، بخش اول رسیدگی به شکایت ترکیه مربوط به تحویل ناقص گاز بود که آنکارا این دعوا را باخته است.

این در حالی است که سال گذشته شرکت دولتی بوتاش ترکیه با طرح شکایت گرانی گاز صادراتی ایران و تحویل ناقص گاز در فصل زمستان نزد دیوان داوری بین المللی، خواهان تعدیل نرخ گاز ایران به میزان ۳۲ و نیم درصد شده بود.

در این بین بیژن زنگنه وزیر نفت درباره کشیدن پای گاز ایران به داوری بین‌المللی توسط ترکیه، گفته است: "دبه" جزو لاینفک در قرارداد صادرات گاز با خط لوله است، از این رو نباید از "دبه" در قرارداد صادرات گاز عصبانی شد.

همزمان با این اظهارنظرها، حمید رضا عراقی مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران در این باره اعلام کرده است: تاکنون در چندین نوبت دفاعیه‌های محکم و مستندی توسط ایران در داوری بین‌المللی انجام گرفته است.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه تا پایان مهر ماه سال جاری نتیجه داوری بین‌المللی "ICC" درباره شکایت گازی ترکیه از ایران اعلام می شود، تصریح کرده است: قطعا شکایت گازی ترکیه از ایران تاثیری در روند و حجم صادرات گاز طبیعی به این کشور همسایه ندارد.

در قرارداد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه، بندی به نام Take or pay (بگیر یا بپرداز) وجود دارد که براساس این بند، قراردادی اگر ترکیه به دلایل مسائل فنی و عملیاتی و یا تکمیل بودن مخازن ذخیره سازی، نتواند سالانه تا سقف ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز از ایران دریافت کند باید پول گاز را به طور کامل پرداخت کند.

به عبارت دیگر، براساس قرارداد ۲۵ ساله گازی بین تهران و آنکارا، شرکت ملی گاز ایران باید سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به شرکت بوتاش ترکیه تحویل دهد. در صورتی که هریک از دو طرف به دلیلی در تحویل یا برداشت گاز وقفه ایجاد کنند، موظف به پرداخت غرامت می‌شوند.

براساس این بند قراردادی در سال ۱۳۸۸ شرکت بوتاش ترکیه به دلیل عدم برداشت گاز کافی از ایران (ترکیه به جای ۱۰ میلیارد حدود ۶.۸ میلیارد مترمکعب گاز برداشت کرد) مشمول جریمه ۶۰۰ میلیون دلاری شد.

از این رو مقامات بوتاش ترکیه در طول مذاکرات خود با مقامات ایرانی بیش از آنکه بر گران بودن بهای گاز صادراتی ایران تاکید داشته باشند، محور اصلی گفتگوها را بر سر حذف بند Take or pay قرار داده بودند که مسئولان وزارت نفت زیر بار حذف این بند از قرارداد صادرات گاز به ترکیه نرفتند.