نگاهی به مسیر حرکتی دلار در نیمه اول سال/ گام بلند دولت برای رسیدن به ارز تک نرخی

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه نیوز، بازار ارز پس از پشت سر گذاشتن نوسان های شدید قیمتی سال های 91 و 92 در یکسال گذشته روزهای نسبتا کم نوسانی را پشت سر گذاشته است و این موضوع باعث برقراری اطمینان در بازار شده است.

در حالی اولویت اصلی سیاستگذاران پولی کشور برقراری ثبات در بازار ارز بوده است که در سال جاری که 6 ماه از آغاز آن سپری می شود بازار ارز در فضای انتظاری حاصل از مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 1+5 قرار داشته است.

این فضای انتظاری تا حدودی باعث شد که قیمت ارز در بازه قیمتی محدودتری نسبت به گذشته در نوسان باشد. همین اساس دلار سال جاری را با قیمت 3400 تومان آغاز کرد و همزمان با برگزاری مذاکرات لوزان تا مرز 3280 تومان نیز کاهش یافت. اما پس از پایان مذاکرات هسته ای و تمدید آن مجددا در مدار صعودی قرار گرفت و تا 3380 تومان بالا رفت.

پس از پایان مذاکرات لوزان و رسیدن قیمت دلار به 3380 تومان روزهای کم نوسان بازار ارز در سال جاری آغاز شد و این روند تا تابستان سال جاری و آغاز مذاکرات هسته ای ایران وگروه 1+5 در وین ادامه داشت.

همزمان با برگزاری مذاکرات وین مجدد دلار در مدار نزولی قرار گرفت و به 3220 تومان که پایین ترین قیمت در سال جاری بود رسید. اما پس از حصول توافق نهایی هسته ای میان ایران و گروه 1+5 دلار بر خلاف انتظارات در مدار صعودی قرار گرفت و مجددا به کانال 3300 تومان بازگشت. دلار در نهایت در روزهای پایانی شهریور سال جاری یک کانال بالاتر رفت و رکورد 3480 تومان که بالاترین قیمت 6 ماه نخست سال 94 بود را به ثبت رساند اما مجددا در مسیر نزولی قرار گرفت و در نهایت روز گذشته به قیمت 3415 تومان رسید.

بررسی روند حرکتی دلار در 6 ماه نخست سال جاری نشان می دهد دلار در این مدت 15 تومان افزایش قیمت داشته و در بازه 3320 تا 3480 تومان در نوسان بوده است.

اما این در حالی است که از ابتدای سال جاری تا کنون نرخ دلار مبادلاتی روند افزایشی داشته و هم اکنون به مرز 3 هزار تومان رسیده است و بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند روند افزایش قیمت دلار مبادلاتی در راستای رسیدن به ارز تک نرخی است.

در این شرایط اما دولت در بخشنامه بودجه سال آینده کل کشور نرخ دلار رسمی را 3100 تومان اعلام کرده است و به اعتقاد کارشناسان این اقدام گام بلندی از سوی دولت به سمت ارز تک نرخی است.

سیدکمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی معتقد است حتی اگر بانک مرکزی و دولت قصد داشته باشند با افزایش نرخ رسمی دلار در بودجه به سمت تک نرخی کردن حرکت کنند، ملاحظات فراوان دیگری علاوه بر افزایش قیمت رسمی باید درنظر گرفته شود.

مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات می گوید در حال حاضر فاصله قیمتی دلار در مرکز مبادلات و بازار آزاد حدود 15 درصد است و حتی با افزایش قیمت دلار در بودجه سال آینده به 3100 تومان باز هم این فاصله به 12 درصد کاهش می یابد که همچنان زیاد است. در چنین شرایطی امکان اینکه بتوان قیمت را در بازار به محدوده 3000 تومان بازگرداند تقریبا وجود ندارد و افزایش محتاطانه قیمت رسمی هم کمکی به کاهش فاصله قیمتی میان بازار آزاد و مرکز مبادلات نخواهد کرد.

به گفته سیدعلی راه مطمئن رسیدن به ارز تک نرخی، کاستن از سهم مرکز مبادلات یا به عبارتی توزیع ارز به قیمت رسمی است. بانک مرکزی باید به تدریج از تعداد و تنوع کالاهایی که برای واردات آن ها ارز مبادله ای تخصیص داده می شود، کم کند و این تقاضاها را به سمت بازار آزاد هدایت کند. خوشبختانه با افزایش صادرات غیرنفتی طی سال های اخیر این امکان وجود دارد که تقاضاهای منتقل شده از مرکز مبادلات در بازار ارز را پاسخ دهد. شرط موفقیت این راه البته این است که بانک مرکزی منابع مورد نیاز را در اختیار داشته باشد تا بتواند برای مدتی بازار را اشباع کند و هیچ تقاضای بدون پاسخی باقی نماند.