گرانی‌های ۹۷ کدام مشاغل را از کاسبی انداخت؟

گرانی‌های سال 97 و کاهش شدید قدرت خرید مردم، نه تنها باعث حذف خرید برخی کالاها از لیست اقلام خانواده‌های ایرانی شد، بلکه بسیاری از صنوف و کسبه مرتبط با این اقلام را تحت فشار قرار داد چراکه از یک سو، گرانی اجناس، سرمایه اولیه و نقدینگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار داده بود و از سوی دیگر، کاهش فروش و تقلیل مشتریان، آن‌ها را با مشکلات بیشتری از جمله کاهش میزان سود مواجه کرده بود. این دست از اصناف، طیف وسیعی را شامل می‌شدند؛ از هتل‌دارها و کفاشان و تالارداران تا فروشندگان آجیل و حتی کله‌پزها.

در این گزارش، تنها به تعدادی از این اصناف اشاره شده است.

قنادهایی که کامشان تلخ شد

به دنبال گرانی‌های سال 97 و نوسانات قیمتی، برخی اقلام اولیه مورد نیاز قنادان گران شد تا جاییکه حتی افزایش قیمت کارتن و مقوایی که در جعبه‌های شیرینی بکار می‌رفت، کار را به جایی کشاند که صنف قنادی‌های تهران برای ممانعت از افزایش قیمت چشمگیر شیرینی و طبعاً ریزش بیشتر مشتریانشان، در هماهنگی با مسئولان اصناف، قیمت فروش شیرینی را با احتساب وزن جعبه‌های شیرینی، اعلام کردند. اما با این وجود باز هم قیمت شیرینی با توان مالی مشتریانش چندان سنخیت نداشت و این موضوع را می‌توان از کاهش مشتری شیرینی‌فروشی‌ها به خوبی فهمید.

علی بهره‌مند رئیس اتحادیه قنادی‌های تهران در این باره گفت: علی‌رغم افزایش قیمت مواد اولیه و مشکلات همکارانمان در تهیه این اقلام، امکان افزایش قیمت شیرینی به دلیل عدم توان خرید مردم وجود ندارد و در همین مدت نیز شاهد بسته شدن تعداد قابل توجهی از قنادی‌ها به دلیل مشکلات موجود هستیم.

وی خاطرنشان کرد: یکی از اثرات منفی آن را می توان در خیل عظیم متقاضیان درخواست پروانه و مجوز برای راه اندازی واحدهای صنفی و به دنبال آن تعداد فراوان ابطال پروانه های کسب به دلیل ورشکستگی و نداشتن درآمد،‌مشاهده کرد.

آجیل‌فروش‌هایی که در گرانی پسته و آجیل نقره‌داغ شدند

آجیل‌فروش‌ها هم که در سال‌های گذشته عمدتاً جزو کسبه‌ و اصناف پر درآمد محسوب می‌شدند، سال 97 را از یک سو با افزایش نرخ دلار و از سوی دیگر با کاهش 70 درصدی تولید در برخی اقلام از جمله پسته آغاز کردند؛ دلایلی که همزمانی آن‌ها باعث شد تا قیمت آجیل در اوایل سال به صورت جهشی افزایش یابد و همین امر، آجیل‌خورهای حرفه‌ای را ناامید کرد.

مصطفی احمدی رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار می‌گوید: به طور کلی قیمت اغلب اقلام آجیل و خشکبار نسبت به سال گذشته حدود 80 درصد افزایش یافته است که بخشی از این افزایش قیمت به علت افزایش قیمت ارز و بخشی دیگر به دلیل کاهش در تولید است.

این اتفاق در حالی بود که افزایش قیمت آجیل و خشکبار به قدری مشتریان آجیل را کاهش داد که یک پنجم آجیل‌فروش‌های تهران مجبور به انصراف از شغل خود شدند. احمدی می‌گوید: کاهش تولید، افزایش قیمت آجیل، سرمازدگی و خشکسالی، باعث شده است تا 20 درصد افراد از دریافت پروانه کسب انصراف دهند.

کله‌ پاچه‌هایی که طاقچه بالا گذاشتند و مشتریانی که فراری شدند

گرانی گوسفند و گوشت، علاوه بر اینکه مردم را با مشکلات بسیاری مواجه کرد، کله‌پزها را هم حسابی به دردسر انداخت و افزایش قیمت کله و پاچه، که خیلی‌ها دیگر آن را یک غذای لاکچری می‌دانستند تا جایی بالا رفت، که کله‌پزی‌ها را دچار رکود کرد؛ حسین رواسی رئیس اتحادیه فروشندگان کله‌پاچه و سیراب و شیردان می‌گوید: فروش طباخی‌ها نسبت به ‌سال گذشته به کمتر از یک‌سوم رسیده و در ٩ ماه ابتدایی سال 97، ٢� ‌درصد از واحدهای صنفی که در تهران مشغول به کار بودند، تغییر شغل دادند.

به گفته وی، بیش از 20 درصد واحدهای صنف طباخان، پروانه کسب خود را باطل کرده‌اند و حدود 150 نفری که برای اخذ پروانه کسب، تشکیل پرونده داده بودند، دیگر تمایلی به اخذ پروانه ندارند و پرونده خود را رها کرده‌اند.

رئیس اتحادیه فروشندگان کله‌پاچه و سیراب و شیردان تهران البته با در واکنش به واردات «چند ده‌هزار» گوسفند زنده طی ماه‌های پایانی سال گذشته و انتظار برخی‌ها برای کاهش قیمت کله و پاچه با ورود گوسفندهای زنده به کشور با انتقاد از ورود دلالان به ماجرای خرید کله و پاچه گوسفندهای وارداتی از رومانی، از وارد شدن 10 هزار کله گوسفند رومانیایی به طباخی‌های تهران خبر داده بود؛ اتفاقی که البته نتوانست قیمت کله پاچه را بشکند و این غذای سنتی را از لیست غذاهای لاکچری خارج کند.

رستوران‌دارهایی که کرکره‌ها را پایین کشیدند

علی‌اصغر میرابراهیمی رئیس اتحادیه صنفی رستوران و سلف‌سرویس تهران با اشاره به وضعیت گرانی مواد اولیه رستوران‌ها و افزایش مشکلات رستوران‌داران در سال 97 اظهار کرده بود: متأسفانه با گرانی‌های اخیر، قیمت مواد اولیه از جمله گوشت، مرغ، حبوبات و رب به‌اندازه‌ای بالارفته که هم باعث کاهش میزان مشتریان شده و هم گلایه همکارانمان را به‌دنبال داشته و همکارانمان هر روز در تماس با ما از وضعیت قیمت مواد اولیه، افزایش هزینه‌ها، مالیات بر ارزش افزوده و... گلایه می‌کنند و ما هم جوابی نداریم.

رئیس اتحادیه رستوران‌داران تهران در مصاحبه خود در اواخر سال گذشته خاطرنشان می‌کند: این وضعیت به‌گونه‌ای است که به‌طرز بی‌سابقه‌ای، شاهد کاهش مشتری در رستوران‌ها هستیم به‌طوری که از 700 رستوران ثبت‌شده و دارای مجوز در تهران، 180 رستوران تقاضای انصراف از مجوز و ابطال مجوز خود را به ما اعلام کرده‌اند. این یعنی انصراف یک پنجم رستوران‌داران تهران از شغل رستوران‌داری.

تالارداران نمی‌توانند شغلشان را عوض کنند ولی...

خسرو ابراهیمی‌نیا رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی و تجهیز مجالس تهران در گفت‌وگویی با تشریح وضعیت دارندگان تالارهای پذیرایی و تجهیز مجالس در تهران اظهار کرد: امسال به دلایل مختلف از جمله کاهش توان خرید مردم، متاسفانه شاهد کاهش تعداد برگزاری مراسمات از جمله مراسم عروسی در تالارهای تهران هستیم.

رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی و تجهیز مجالس تهران می‌گوید گرچه آمار دقیقی از کاهش مراسمات عروسی در تالارهای تهران ندارد اما این کاهش محسوس است؛رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی و تجهیز مجالس تهران می‌گوید گرچه آمار دقیقی از کاهش مراسمات عروسی در تالارهای تهران ندارد اما این کاهش محسوس است؛

واقعیت امر آن است که در شرایط فعلی، واحدهای صنفی در این حوزه بیکار هستند و سالن‌های پذیرایی هم عمدتاً به دلیل آنکه در طبقات ساختمانی قرار دارند، قادر به تغییر شغل نیستند در حالیکه در صنوف دیگر، اگر یک واحد نتواند در صنف خود درآمد موردنظرش را داشته باشد، می‌تواند تغییر شغل دهد اما سالن‌های 300 نفره و بیشتر در صورتیکه چرخش اقتصادیش نچرخد هم قادر به تغییر شغل نیست.

کفاش‌ها کمتر کفش می‌دوزند

رسول شجری رئیس اتحادیه کفاشان دست‌دوز در گفت‌وگویی در سال گذشته درباره وضعیت کفاشان دست دوز در بازار اظهار کرده بود: در مجموع تولید سالانه کفاشان دست دوز، 50 درصد کاهش یافته است.

وی، با اشاره به وجود قاچاق در صنف کفاشان دست دوز در سالهای گذشته، افزود: باتوجه به نظارت دقیق، درحال حاضر قاچاق در این صنف، کاهش یافته است.

رئیس اتحادیه کفاشان دست‌دوز، با بیان اینکه توقف واردات مواد اولیه ساخت کفش مشکلاتی را برای تولیدکننده به‌وجود آورده است، اظهار کرد: تولیدکننده کفش در این بازار همچنان با مشکلاتی دست به گریبان است و مشکلات در این صنف نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

قیمت پارچه 2 برابر شد؛ تقاضا پایین آمد

اما پارچه‌فروش‌ها هم از آن دست کسبه‌ای بودند که گرانی‌ها، کار و بارشان را تحت تاثیر قرار داد؛ رئیس اتحادیه بنکداران و طاقه فروشان با تاکید بر اینکه بازار به دلیل رشد قیمت دلار با تورم همراه شده است، خاطرنشان کرده بود: قیمت محصولات در حال حاضر نسبت به مدت مشابه سال 96 با وجود رشد سه برابری قیمت دلار در حدود دو برابر رشد داشته است و تجار برای ادامه حیات این صنف و کسب و کار چندین و چند ساله خود میزان سود فروش را به شدت کاهش داده‌ اند.

قدیمی نژاد یادآور شده بود: تقاضا برای پارچه از سوی مردم در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افت همراه بوده و دلیل این امر افزایش هزینه‌های خانوار و کاهش قدرت خرید افراد است

شجری، با بیان اینکه در حال حاضر صادرات به صورت انفرادی صورت می‌گیرد، تصریح کرده بود: پشتوانه صادرات در بازار کفش وجود دارد؛ اما باید شرایطی رقم بخورد تا محصولات به بازارهای هدف صادر شوند.

هتل‌داران 30 درصد اتاق‌هایشان خالی است

محمدعلی فرخ‌مهر رئیس اتحادیه هتل‌ها و هتل آپارتمان‌های تهران هم با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور در سال 97 و افت ضریب اشغال اتاق‌های هتل‌ها در تهران گفته بود: در سال 97 با توجه به مسائل پیش آمده، متاسفانه ضریب اشغال اتاق‌های هتل‌ها در تهران بین 20 تا 30 درصد کاهش داشته و این در حالی است که به صورت میانگین، هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌های تهران طی سال جاری، تخفیف 30 تا 60 درصدی را برای مسافران اعمال می‌کردند تا بتوانند مسافران را جذب کنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در شرایط فعلی که سفر به ایران و تهران برای مسافران خارجی به شدت مقرون به صرفه است، میزان مسافران خارجی نسبت به سنوات گذشته رشد داشته یا خیر گفته بود: شرایط تهران با شهر‌های توریستی دیگر ایران متفاوت است چراکه در واقع نمی‌توان تهران را در زمره شهرهای توریستی طبقه‌بندی کرد و تهران شهر تجاری و سیاسی است.

فرخ‌مهر تاکید کرده بود: بدلیل کاهش مسافران، هتل‌های پایتخت مجبور شدند تا برای تامین هزینه‌های خود، علاوه بر کاهش نیروی انسانی، هزینه‌های خود را هم مدیریت کنند؛ مثلاً هتلی که 3 رستوران داشت، مجبور شد یک رستوران خود را تعطیل کند.

به گفته رئیس اتحادیه هتل‌ها و هتل آپارتمان‌های تهران، هتل‌های جدید الاحداث در تهران که بدهکار بانک‌ها نیز بودند، نتوانستند تعهدات خود را به درستی انجام دهند و با مشکلاتی مواجه شدند.