راهکاری برای تامین امنیت غذایی داخل کشور

علی کرمی در خصوص انواع بذرهای اصلاح‌شده گفت: ابتدا باید به تفاوت سه واژه بذرهای اصلاح‌شده، بذرهای اصلاح‌شده ژنتیکی و تراریخته وجود دارد. بذرهای اصلاح‌شده از قدیم وجود داشته و صدها سال نیز استفاده شده است.وی افزود: بذرهای اصلاح‌شده ژنتیکی نیز از ۵۰ تا ۶۰ سال پیش استفاده می‌‎شود که با روش‌های نوین ژنتیکی بذر را اصلاح می‌کنند. این تغییرات برای انسان ضرری ندارد و ژن بیگانه‌ای وارد بذر نمی‌شود و گونه به صورت درونی اصلاح می‌شود.

این متخصص بیوتکنولوژی پزشکی بیان کرد: در روش تراریخته که ۳۰ سال پیش وارد عرصه کشاورزی شد، محصولات دستکاری ژنتیکی می‌شوند و البته در کشور اجازه کشت هیچ محصول تراریخته وجود ندارد.

کرمی مطرح کرد: ۹۹ درصد از بذرهای موجود در بازار اصلاح‌شده هستند. محصولاتی مثل ملون، گوجه‌فرنگی و پرتقال تامسون از بذرهای اصلاح‌شده تهیه می‌شوند و تراریخته نیستند.

تراریخته‌ها کدامند؟

وی گفت: چهار محصول تراریخته در بازار ایران وجود دارند که باعث نگرانی است. یکی از این محصولات سویاهای وارداتی هستند که درواقع به‌عنوان خوراک دام استفاده می‌شوند اما به دلیل بی‌وجدانی برخی از تاجران وارد بازار محصولات می‌شوند. سویاهای آجیلی که در کشور کشت می‌شوند به هیچ عنوان تراریخته نیستند.

کرمی افزود: ذرت‌های وارداتی نیز که برای خوراک دام وارد می‌شوند اما به صورت خوراکی وارد بازار شده، یکی دیگر از محصولات تراریخته است. ۹۰ تا ۹۵ درصد از روغن‌های کانولا که به شکل نباتی و مایع در بازار موجود هستند نیز وارداتی و تراریخته هستند. پنبه تراریخته نیز از محصولات وارداتی است. خوشبختانه با اطلاع‌رسانی مناسبی که در خصوص محصولات تراریخته در کشور شد، شرکت‌هایی برای تولید روغن‌های غیرتراریخته در کشور ایجاد شدند.

روغن کنجد، زیتون و آفتابگردان تراریخته نیستند

این فوق تخصص مهندسی ژنتیک خاطرنشان کرد: روغن‌های زیتون، کنجد و آفتابگردان به‌هیچ عنوان تراریخته نیستند چراکه بذرهای آنها تاکنون تراریخته نشده‌اند. بیشتر بذرهای وارداتی که به وفور در بازار پیدا می‌شوند، اصلاح‌شده هستند و اکثر آنها محصولات لاکچری هستند.

وی افزود: گندم ایران به‌هیچ عنوان تراریخته نیست بنابراین مردم نگران نان‌های تراریخته نباشند. حبوبات، سبزیجات، کاهو، کلم، پیاز، گوجه‌فرنگی، خیار، سیب‌زمینی و میوه‌هایی که در داخل کشور کشت می‌شوند، تراریخته نیستند. واردات بذرهای خارجی بسیار بالاست هیچ نظارتی در این خصوص وجود ندارد مردم نگران نباشند اقلام لوکس هستند.

کرمی بیان کرد: فردی ۲۰ سال پیش برنج طارمی را به فیلیپین برد و آن را تراریخته کرد. این برنج تراریخته در حد محدودی در کشور کاشته شد. تا سال ۹۴ این برنج در گلستان کشت می‌‌شد اما جلوی آن گرفته شد.

برنج تراریخته در کشور کشت نمی‌شود

وی افزود: کشت تراریخته برنج‌های ایرانی قانونی نیست. مجوزی برای کشت تراریخته برنج در جهان وجود ندارد. بنابراین برنج‌های هندی و پاکستانی تراریخته نیستند. شایعاتی که در فضای مجازی در این خصوص وجود دارد، درست نیست. اسناد و مدرکی مبنی بر درست بودن این شایعات در دست نیست.

این متخصص بیوتکنولوژی پزشکی گفت: از سال گذشته قانون برچسب‌زنی روی محصولات به دستور سازمان غذا و دارو اجرا می‌شود. بنابراین کارخانه‌ها در صورت استفاده از اقلام تراریخته در محصول موظف هستند آن را در برچسب غذایی ذکر کنند. یک شهروند حق دارد که بداند محصولی که خریداری می‌کند حاوی چیست. مردم باید حق انتخاب بین محصولات را داشته باشند.

وی افزود: بعد از اطلاع‌رسانی در خصوص محصولات تراریخته و تصویب قانون برچسب‌گذاری محصولات غذایی بسیاری از کارخانه‌ها نام تراریخته یا دستکاری ژنتیکی‌شده را از روی برچسب‌ها حذف کردند.

کرمی بیان کرد: چه اتفاقی افتاد؟ آیا این کارخانه و شرکت محصولات داخلی را جایگزین محصولات خارجی کرد؟ از محصولات ارگانیک استفاده می‌کند. مشخص نیست. شرکت‌‌ها و کارخانه‌ها باید با مردم شفاف برخورد کنند.

محصولات تراریخته در درازمدت برای سلامتی مضر هستند

این فوق تخصص مهندسی ژنتیک افزود: بر این باورم که مصرف مستقیم محصولات تراریخته در دراز مدت برای سلامت انسان مضر است. با استناد به ۲ هزار مقاله و تحقیق علمی اعلام کردیم که محصولات تراریخته به سلامت انسان آسیب می‌رساند.

وی ادامه داد: اما مسئولان از وزارت بهداشت بدون داشتن اطلاعات و سندی از محصولات تراریخته دفاع می‌کنند. این امر نشان‌دهنده نفوذ مافیای تراریخته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی و سازمان غذا و داروی کشور است.

کرمی در پاسخ به این سؤال که مصرف گوشت و فرآورده‌های دامی که از خوراک دام تراریخته استفاده کرده، برای انسان مضر است، گفت: سندی مبنی بر تأثیر مصرف خوراک تراریخته بر گوشت یا فرآورده‌های آن دام وجود ندارد. بنابراین محصولات لبنی و گوشت این دام‌ها تأثیری بر سلامتی مصرف‌کنندگان ندارند.

وی افزود: گفتنی است که مصرف مستقیم، طولانی‌مدت و مداوم مواد غذایی تراریخته به سلامتی آسیب می‌رساند. برای مثال اگر یک موش به مدت دو سال به طور مداوم سویای فراریخته مصرف کند، سرطان می‌گیرد. یک انسان در طول یک سال رژیم غذایی متنوعی شامل سبزیجات و میوه‌جات دارد و در این میان دو یا سه کیلوگرم سویای تراریخته نیز مصرف می‌کند. این امر تأثیری زیادی بر سلامتی ندارد.

از واردات بذرهای خارجی جلوگیری شود

کرمی درخصوص عدم استفاده از بذرهای اصلاح‌شده داخلی و وفور واردات بذرهای خارجی بیان کرد: متأسفانه واردات بذرهای اصلاح‌شده خارجی در بازارهای کشور بسیار زیاد شده است. با وجود دانشمندان متخصص در اصلاح بذر و حوزه کشاورزی و تولید بذرهای مورد نیاز در داخل کشور اما هنوز شاهد افزایش روزافزون واردات محصولات مشابه از کشورهای خارجی هستیم.

وی افزود: نظارتی بر این روند وجود ندارد و این واردات برای افراد خاصی منفعت و سود دارد و به‌نوعی تجارت آنها محسوب می‌شود. دست‌های پشت پرده وجود دارد که مانع از کاهش واردات بذر به کشور می‌شود. ایران گنجینه‌ای ارزشمندی از بذرهای ژنتیکی دارد که متأسفانه در حال جایگزینی با بذرهای خارجی است. درخت‌های پسته، بادام، گردو و خرما در حال حاضر جایگزینی است. باید از ذخایز بذری کشور محافظت شود و جلوی واردات بذرهای خارجی گرفته شود.

منبع: ایسنا