زلزله سیاسی پشت طوفان الاقصی
عملیات طوفان الاقصی که یک سال پیش دنیا را تکان داد یک رویداد جداگانه نبود بلکه نتیجه سال‌ها چرخش‌های ژئو پول تیکی، صف بندی های قدرت‌های جهانی و تشدید تنش‌ها در سراسر غرب آسیا بود.
گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- «غسان جواد»، تحلیلگر مسائل سیاسی منطقه در یادداشتی در پایگاه «کریدل» به بررسی عوامل بین‌المللی زمینه‌ساز عملیات «طوفان‌الاقصی» در 7 اکتبر 2023 و اثرات آن برای آرمان فلسطین پرداخته است.
این تحلیلگر در بخش آغازین یادداشت خود با عنوان «زلزله سیاسی زمینه‌ساز طوفان‌الاقصی» که به مناسبت سالگرد این عملیات نگاشته شده می‌نویسد: «عملیات طوفان‌الاقصی که یک سال پیش دنیا را تکان داد یک رویداد جداگانه نبود بلکه نتیجه سال‌ها چرخش‌های ژئوپولتیکی، صف‌بندی‌های قدرت‌های جهانی و تشدید تنش‌ها در سراسر غرب آسیا بود.»
وی در ادامه نوشته است: «این عملیات تنها یک حرکت شجاعانه از سوی مقاومت فلسطین نبود بلکه پاسخی حساب‌شده به تغییرات بنیادین در سیاست بین‌المللی بود که از سال‌ها قبل در شرف وقوع بود.»
غسان جواد خروج آمریکا از افغانستان در سال 2021 که از تضعیف نفوذ و قدرت آمریکا حکایت داشت را در کانون تغییرات جهانی توصیف کرده و نوشته است: «این عقب‌نشینی باعث وارد شدن امواج شوک در میان متحدان واشنگتن در خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی شد که اتکاپذیری ایالات متحده را زیر سوال می‌بردند.»
به اعتقاد نگارنده، آشکار شدن نشانه‌های ضعف واشنگتن باعث شد متحدان آمریکا در خلیج فارس به دنبال ائتلاف‌ها و توافقات امنیتی جدید برآیند. یک نتیجه قابل توجه سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان سعودی در سال 2022 و عقد قرارداد تجاری 30 میلیارد دلاری بود.
تحلیلگر پایگاه «کریدل» نوشته قدرت‌های منطقه‌ای در حال قرار دادن خود در جایگاه‌هایی برای آماده شدن جهت نظم بین‌المللی رو به تغییر، یعنی نظمی که نشانه آن جهان چندقطبی است هستند.
غسان جواد از طرف دیگر وقوع جنگ در اوکراین را از دیگر نشانه‌های نظم جدید جهانی توصیف کرده و نوشته است: «صف‌بندی‌های ژئوپولتیک بعد از جنگ اوکراین باعث ایجاد نوعی توازن جدید بین غرب و شرق شد به طوری که آمریکا و متحدان آتلانتیکی‌اش در یک سو و قدرت‌های اوراسیا در سوی دیگر قرار گرفتند. این باعث شکل‌گیری جنگ‌های نیابتی در کانون‌های استراتژیک در سراسر جهان شد.»
او تصریح می‌کند تصمیم نیروهای مقاومت برای آغاز عملیات طوفان‌الاقصی در روز 7 اکتبر جدا از این رویدادهای جهانی نگرفته شد. از طرف دیگر، در داخل فلسطین اشغالی هم اختلافات به اوج خود رسیده بود.
جمع‌بندی نیروهای مقاومت این بود که فضای جهانی در کنار شکاف‌های سیاسی داخلی در فلسطین اشغالی فرصتی نادر برای حمله‌ای قاطعانه به اسرائیل فراهم آورده است. به نوشته غسان جواد، کابینه راست گرای اسرائیل به ریاست بنیامین نتانیاهو به وضوح از سیاست‌هایی برای تعمیق اشغالگری، توسعه شهرک‌سازی‌ها و به حاشیه راندن حقوق فلسطینی‌ها صحبت می‌کردند.
او می‌نویسد: «با توجه به تفرقه‌های داخلی و حواس پرتی غرب در اوکراین زمان برای انجام اقداماتی شجاعانه جهت مقابله با تهدیدهای پیش روی فلسطین مناسب بود.»
از طرف دیگر، ایالات متحده در سطح منطقه به دنبال پیشبرد عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی بود. تحلیگر کریدل نوشته ایالات متحده این موضوع را اقدامی حیاتی برای ایجاد یک بلوک عربی-اسرائیلی جهت پیشبرد منافع آمریکا در غرب آسیا می‌دید.
او تصریح کرده است: «اما فلسطینی‌ها تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط را خطری جدی در برابر آرمان‌های ملی‌شان می‌دیدند. بیم آنها این بود که پیشروی عربستان سعودی در این جهت بدون اخذ امتیازات مهم برای آرمان فلسطین به منزله چراغ سبزی به اسرائیل برای به کار گرفتن "راهکار نهایی" رژیم بود: یعنی افزایش شهرک‌سازی‌ها، تشدید محاصره غزه و از بین بردن کامل امکان تشکیل کشور فلسطین.»
پاسخ اسرائیل به عملیات طوفان‌الاقصی غیرمتناسب و وحشیانه بوده است. غسان جواد نوشته اقدامی که به عنوان واکنش به عملیات مقاومت فلسطین آغاز شده بود به سرعت شکل پاکسازی قومی، نسل‌کشی و حرکت به سمت یک جنگ منطقه‌ای به خود گرفت.
او تصریح می‌کند که این جنگ تناقض‌های کشورهای غربی را به رخ کشیده است. نگارنده تصریح می‌کند: «در حالی که آمریکا و متحدانش ادعا می‌کنند از ارزش‌های لیبرال، حقوق بشر و دموکراسی دفاع می‌کنند اقدامات آنها حکایت از چیز دیگری دارد. کشورهای غربی در جریان درگیری‌های اوکراین و نسل‌کشی‌ها در غزه صحبت از بسیاری از این ایده‌آل‌ها را کنار گذاشته‌اند.»
دیدگاه تان را بنویسید