تجارت به مدد ریش‌سفید

گروه خواندنی های نامه نیوز - صنعت نمایشگاهی عمر درازی دارد. به صورت میانگین در جهان حدود ۱۵۰ سال از سابقه مفید نمایشگاه‌های مختلف می‌گذرد. در این میان برخی موضوعات نمایشگاهی هستند که از یکی دو قرن پیش تاکنون به صورت مستمر یا پراکنده برگزار شده و می‌توان آنها را به عنوان قدیمی‌ترین‌های این حوزه معرفی کرد. در این گزارش البته موضوع مورد بررسی سایت نمایشگاهی نیست. بلکه عنوان نمایشگاه‌هایی است که با نام،‌ رویکرد و شرایط یکسان، بدون وقفه در ده‌ها سال برگزار شده‌اند. نمایشگاه‌هایی که پا به پای فرهنگ و اقتصاد کشورهای مختلف رشد کردند و امروز در کنار بزرگی و پول‌ساز بودن‌شان،‌ یک تاریخ زنده و با افتخار برای مردم آن منطقه به شمار می‌آیند. در این میان هر چه سعی کردیم آلمان را نادیده بگیریم تا شر صنعت نمایشگاهی‌اش از سر این صفحه کم بشود نشد و دست آخر باز هم نام ۳ نمایشگاه مطرح این کشور در رکوردهای ما باقی‌ماند. این‌بار، صمت تعدادی از ریش سفیدهای صنعت نمایشگاهی جهان را معرفی می‌کند. با ما همراه باشید: *نمایشگاه تعزیه در ایران از دیرباز مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آیین نمایش در کشور ما مربوط به تعزیه‌خوانی و اجرای حوادث جانسوز کربلا بوده است، در این زمینه فرهنگ غنی تعزیه‌خوانی را می‌توان قدیمی‌ترین فعالیت فرهنگی ایرانیان قلمداد کرد. تاریخ پیدایش تعزیه به صورت دقیق پیدا نیست. برخی با باور به ایرانی بودن این نمایش آیینی، پاگیری آن را به ایران پیش از اسلام به پیشینه ۳ هزار ساله سوگ سیاوش، پهلوان داستان‌های ملی ایران نسبت داده و این آیین را مایه و زمینه‌ساز شکل‌گیری آن دانسته‌اند. برخی پژوهشگران نیز پیشینه آن را به آیین‌هایی چون مصائب میترا و یادگار زریران بازمی‌گردانند و برخی پیدایش آن را متاثر از عناصر اساطیری میان رودان، آناتولی و مصر، و کسانی نیز مصائب مسیح و دیگر افسانه‌های تاریخی در فرهنگ‌های هند و اروپایی و سامی را در پیدایش آن کارساز دانسته‌اند. ولی به گمان بسیار، تعزیه جدا از شباهت‌هایش با عزاداری‌های آیینی گذشته شکل تکامل‌یافته‌تر و پیچیده‌تر سوگواری‌های ساده شیعیان سده‌های نخستین برای شهیدان کربلا است. برخی دیگر با استناد به گزارش‌هایی، پیدایش تعزیه را مشخصا از ایران پس از اسلام و مستقیما از ماجرای کربلا و شهادت امام حسین (ع) و یارانش می‌دانند. در دوره اخیر سوگواری برای شهیدان کربلا از سوی دوستداران اهل بیت در آشکار و نهان در عراق، ایران و برخی از مناطق شیعه‌نشین دیگر انجام می‌گرفت؛ چنانکه ابوحنیفه دینوری، ادیب، دانشمند و تاریخ‌نگار عرب، در کتاب خود از سوگواری برای خاندان علی (ع) به روزگار امویان خبر می‌دهد.در این زمینه نمایشگاه عکس و ادوات اجرای تعزیه در موزه نمایشگاه گلستان را می‌توان به عنوان قدیمی‌ترین نمایشگاه موضوعی ایران معرفی کرد. نمایشگاهی که در آن حدود ۵۰ عکس بسیار قدیمی و لباس و ابزار اجرای تعزیه مربوط به حداقل ۱۰۰ سال قبل (قاجار و قبل از آن) وجود دارد. *قدیمی‌ترین نمایشگاه خودرو جهان سالانه صدها نمایشگاه کوچک و بزرگ با محوریت خودرو در جهان برگزار می‌شود که اغلب آنها عمر و قدمتی بالای ۵۰ سال دارند. اما در این میان نمایشگاه بین‌المللی خودروی پاریس به‌عنوان قدیمی‌ترین نمایشگاه خودرو جهان شناخته می‌شود. این نمایشگاه قریب به ۱۱۵ سال قدمت داشته و از سال ۱۸۹۸ تاکنون هربار به مدت یک هفته برگزار شده است. طبق اطلاعات موجود این نمایشگاه فقط در دوران جنگ جهانی اول و دوم برگزار نشده و در باقی دوره‌های مختلف به صورت مستمر برپا بوده است. نخستین‌بار مساحت نمایشگاه خودروی نیویورک کمتر از ۲۰۰۰ متر بوده، اما امروز در مساحتی نزدیک به ۹۰۰ هزار مترمربع برپا شده و نمایشگر بیش از ۱۰۰۰ مدل خودروی مختلف به‌علاوه فناوری‌های مرتبط با خودرو است. در جدیدترین دوره‌های این نمایشگاه تقریبا تمام کمپانی‌های بزرگ و صاحب‌نام خودرو حضور دارند. حضوری که در نهایت منجر به تعیین قوانین و چارچوب‌های بازار برای سال بعد دنیای خودرو می‌شود. * نمایشگاه هوایی برلین؛ پیر نمایشگاه‌های آلمان نمایشگاه برلین یکی از قدیمی‌ترین نمایشگاه‌های هوایی دنیاست که هر دو سال یکبار در فرودگاه ExpoCenter Berlin برگزار می‌شود. این نمایشگاه نخستین‌بار در سال ۱۹۰۹ شروع بکار کرد و هرگز برگزاری آن لغو نشد. بسیاری از کارشناسان نقش این نمایشگاه را در رشد چشمگیر صنعت هوایی آلمان دخیل می‌دانند و معتقد هستند که اگر امروز آلمان به عنوان یکی از قدرت‌های صنعت ساخت‌وساز هواپیما مطرح شده،‌ به دلیل توجهی است که به نمایشگاه صنایع هوایی دارد. شرکت‌های بزرگ هواپیمایی نظیر بوئینگ، ایرباس و خصوصا نمونه‌های روسی در این نمایشگاه به رقابت هوایی پرداخته و خودنمایی می‌کنند. در آخرین دوره از این نمایشگاه یک هزار و ۱۵۳ شرکت هوانوردی از ۴۷ کشور جهان تولیدات و خدمات خود مربوط به فناوری‌های هوافضا را در این نمایشگاه در معرض نمایش خواهند گذاشت. همچنین حدود ۳۰۰ فروند هواپیما از جمله A۳۸۰ در این نمایشگاه عرضه خواهند شد. سال ۲۰۱۴ میلادی حدود ۵۰ درصد از شرکت‌کنندگان از خارج از آلمان و از کشورهای ایتالیا، فرانسه، انگلیس، لهستان و روسیه بودند. * بازار بزرگ هنر جهان در کلن نمایشگاه «آرت کولون» آلمان قدیمی‌ترین و از معتبرترین بازارهای هنر جهان محسوب می‌شود که تاکنون ۵۰ دوره از آن برگزار شده است. نمایشگاه هنر کلن (Art Cologne) تا دوره چهلم در پاییز برگزار می‌شد و از آن پس در بهار برگزار می‌شود. آثاری که در بازار کلن عرضه می‌شوند بسیار متنوع هستند و به دوره‌های مختلف تعلق دارند. در کنار آثار هنری، تازه‌ترین وسایل و تکنیک‌های مربوط به نقاشی، مجسمه‌سازی، طراحی و گرافیک نیز توسط شرکت‌ها و موسسه‌های بین‌المللی در نمایشگاه کلن به علاقه‌مندان معرفی می‌شود. یکی از گران‌ترین کارهایی که برای فروش عرضه شد، تابلویی از لودویک کریشنر و متعلق به سال ۱۹۱۹ میلادی بود که ۳ میلیون یورو قیمت‌گذاری شده است. یکی از مجموعه‌داران شهر دوسلدورف آلمان نیز در غرفه خود ۱۲ تابلوی آب‌رنگ کمتر شناخته شده از امیل نولده را برای فروش عرضه می‌کند. این تابلوها در فاصله سال‌های ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵م کشیده شده‌اند که نولده به عنوان «هنرمند منحط» مورد غضب حکومت نازی‌ها قرار گرفته بود. «آرت کولون» از سال ۱۹۸۰ م یک جایزه ویژه به اشخاصی اهدا می‌کند که در معرفی هنر مدرن تلاش‌های ارزنده‌ای داشته‌اند. مثلا جایزه سال ۲۰۱۲م برای نخستین‌بار نصیب یک گالری‌دار قدیمی شده که از چند دهه پیش دیگر فعال نیست. خانم آنی دکر که این جایزه ۱۰ هزار یورویی را دریافت کرد، در فاصله سال‌های ۱۹۶۶م تا ۱۹۷۶م یکی از گالری‌های معتبر آلمان را همراه با همسرش اداره می‌کرده است. بازار هنر کلن برای اغلب بازدیدکنندگان حکم نمایشگاه و موزه را دارد. بیشتر کسانی که از این بازار خرید می‌کنند مجموعه‌داران و دلالان آثار هنری هستند. در سال‌های اخیر استفاده از تکنیک‌های چندرسانه‌ای در بازار کلن رواج زیادی پیدا کرده است. در مواردی آثار هنری جدید با حضور هنرمندان عرضه می‌شود و در برخی از غرفه‌ها امکاناتی برای تجربه شخصی کار هنری به ویژه برای کودکان و نوجوانان درنظر گرفته شده است. روزنامه آلمانی «فرانکفورتر روندشاو» در گزارشی می‌نویسد، بازار هنر کلن از فرط تنوع و کثرت آثاری که در آن عرضه می‌شود درحال انفجار است و برای هر سلیقه‌ای چیزی در بر دارد. * نمایشگاه فناوری‌های تازه در آلمان IFA یکی از قدیمی‌ترین نمایشگاه‌های صنعتی در آلمان محسوب می‌شود که از سال ۱۹۲۴م آغاز بکار کرده است تا شرکت‌های فناوری و سازندگان و تولیدکنندگان لوازم خانگی و کالاهای فناورانه را گرد هم جمع کند و علاقه‌مندان فرصتی به‌دست بیاورند تا جدیدترین ابداعات و نوآوری‌ها را در عرصه این کالاها به چشم ببینند. نمایشگاه برلین در طول عمر خود بسیاری از «نخستین»ها را به خود دیده است. در سال ۱۹۳۰ (۱۳۰۹) آلبرت اینشتین، نابغه فیزیک، پیام تبریک بازگشایی نمایشگاه را از رادیو اعلام کرد. در سال ۱۹۳۲ (۱۳۱۱) نخستین رادیوی خودروی جهان در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار گرفت، در سال ۱۹۳۳ (۱۳۱۲) «رادیوی ملی» به عنوان نماد وحدت ملی برای قلمرو آلمان معرفی شد. از این رادیو ۷۰۰ هزار دستگاه فروخته شد که ۱۰۰ هزارتای آن در نمایشگاه برلین همان سال بود. سال ۱۹۳۵ (۱۳۱۴) نخستین مدل دستگاه ضبط صدا در این نمایشگاه به نمایش درآمد. نمایشگاه برلین اما در همین سال دچار حریق شد و از بین رفت. برلین در سال ۱۹۳۹ (۱۳۱۸) باردیگر میزبان تازه‌های مخابرات بود، اما از سال ۱۹۴۰ (۱۳۱۹) تا ۱۹۴۹ (۱۳۲۸) به دلیل جنگ جهانی دوم و تبعات آن، نمایشگاه تعطیل ماند. نمایشگاه سال ۱۹۵۰ (۱۳۲۹) در شهر دوسلدورف آلمان برگزار شد، زیرا برلین اینک به دو قسمت تقسیم شده بود. نخستین رادیوی موج کوتاه هم در این نمایشگاه ارائه شد. مهم‌ترین محصول نمایشگاه ۱۹۵۳ ( ۱۳۳۲) نخستین تلویزیون‌ها با صفحه نمایش بزرگ بودند. البته قطر صفحه نمایش این تلویزیون‌ها تنها ۴۳سانتی‌متر (۱۷ اینچ) بود. ویلی برانت، سیاستمدار معروف آلمانی، در سال ۱۹۶۷ (۱۳۴۶) نخستین تلویزیون رنگی جمهوری فدرال آلمان را که با سیستم پال (PAL) کار می‌کرد، در نمایشگاه بیست و پنجم در برلین روشن کرد. نمایشگاه مخابرات آلمان پس از چندین‌بار جابه‌جایی در شهرهای مختلف، باردیگر در سال ۱۹۷۱(۱۳۵۰) و این بار با نام «نمایشگاه بین‌المللی مخابرات» به برلین بازگشت. نخستین برنامه استریوی رادیویی (دو کانال‌صدا) روز پنجم سپتامبر ۱۹۸۱ (۱۳۶۰) از نمایشگاه مخابرات برلین پخش شد. این نمایشگاه هر سال به مدت ۶ روز ادامه دارد و تاکنون تعدادی از مهم‌ترین اختراعات و محصولات جدید برای نخستین‌بار در این نمایشگاه معرفی شده است. در ابتدا IFA فقط به عرضه لوازم مخابراتی اختصاص داشت اما کم‌کم و با گسترش فناوری‌های متنوع تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی مصرفی نیز به شرکت‌کنندگان آن پیوستند.