بنی‌اعتماد بر مواضعش پای‌مردی دارد

به گزارش نامه‌نیوز، مراسم رونمایی از کتاب «زیر پوست قصه‌ها» نوشته سعید عقیقی عصر شنبه هشتم خرداد ماه با حضور جمع زیادی از مسئولان، سینماگران و فیلمسازان از جمله رضا میرکریمی، سیدمحمد بهشتی، نرگس آبیار، محمدحسین قاسمی، فرشته طائرپور، سیروس الوند، رضا فیاضی، هارون یشایایی، علیرضا شجاع نوری، جهانبخش نورایی و... در خانه سینما برگزار شد. محمد تهامی نژاد در مراسم رونمایی از کتاب «زیر پوست قصه ها» درباره آشنایی خود با رخشان بنی اعتماد عنوان کرد: من از دهه ۶۰ با سینمای بنی اعتماد آشنا هستم و این به دلیل همکاری ای بود که با او داشتم و باعث شد در جریان همه آثار او قرار بگیرم. به نظر من یکی از مشخص ترین نکته ها در سینمای بنی اعتماد تمرکز فیلمساز روی سوژه است؛ نکته ای که کمتر در سینمای مستند ما رایج است. ما معمولا تصاویری از جهان عینی می گیریم، آنها را سر هم کرده و بعد با متنی که در اختیار گوینده قرار می دهیم این آثار را به مخاطب عرضه می کنیم اما بنی اعتماد از ابتدای ساخت اولین فیلم مستند خود با تمام تمرکزی که روی سوژه داشت، اتفاقی را شکل داد و ما دیدیم که فیلمساز چقدر به سوژه خود نزدیک می شود و حتی با او به بیمارستان می رود. فیلم اول او درباره تمرکز ثروت و امکانات اجتماعی در تهران حرف می زند با این حال در فیلم نوعی تمرکز هم از طرف بنی اعتماد نسبت به سوژه شکل می گیرد. این اتفاق در همه فیلم های او رخ می دهد که فیلمساز خود را به موضوع مورد مطالعه نزدیک می کند و نوعی سینمای مشارکتی بوجود می آورد. وی اضافه کرد: ما واقعیتی را از طریق بازنمایی فیلمساز می بینیم که بهترین نمونه این برخورد با واقعیت در فیلم «این فیلم ها رو به کی نشون میدین؟»، نمود می یابد. تهامی نژاد در بخش دیگری از سخنان خود درباره فیلم های بنی اعتماد عنوان کرد: فیلمساز در برابر سوژه وظیفه ای دارد. در ۲۰ دقیقه اول فیلم «این فیلم ها رو به کی نشون میدین؟» تا آنجایی که اطلاع دارم خود بنی اعتماد از ضعیف ترین منطقه جنوب تهران، فیلم هایی را تهیه می کند و وقتی این فیلم به ۲۰ دقیقه اولیه می رسد او به این سوال می رسد که این فیلم ها را واقعا باید به چه کسی نمایش دهد و این همان سوالی است که در فیلم هم مطرح می شود. فیلمساز بعد از ۲۰ دقیقه از فیلمی که تهیه می کند احساس می کند که باید آن را به کسی نشان دهد و اثر به عنوان یک طرح به مجلس می رود. این سینماگر عنوان کرد: فیلمساز در عین اینکه در حال نقد واقعیت است فیلمش بیانگر خودش نیز هست. فیلمساز همه واقعیت بیرونی را در فیلم نشان نمی دهد بلکه فیلم بازنمایی واقعیت علاوه بر نگاه خود فیلمساز می شود. رخشان بنی اعتماد بر سخنانش پافشاری از نوع مثبت دارد سخنران بعدی این نشست خسرو دهقان بود که کتاب سعید عقیقی را تجربه ای با ارزش خواند و گفت: اکنون تیراژ کتاب ها به ۳۰۰ و ۵۰۰ عدد رسیده است که از این میان تنها تعداد اندکی خوانده می شود و این تیراژ یک فاجعه است. وی با اشاره به زمان آشنایی خود با رخشان بنی اعتماد اظهار کرد: آشنایی من با رخشان بنی اعتماد به ۳۰ سال پیش بر می گردد؛ زمانی که من نکاتی را درباره فیلم های او نوشته بودم. بنی اعتماد در مصاحبه های مختلف بیان می کند که سینماگر نیست و تنها یک مددکار اجتماعی است و ویژگی او این است که روی مواضع و سخنانی که دارد پایمردی و پافشاری می کند که البته از نوع مثبت است. دهقان با اشاره به سخنان زیباکلام درباره مفهوم واقعیت و برداشت هایی که می توان از آن داشت تصریح کرد: در این ۳۰ سال مسیری در سینمای ایران بوجود آمد و ما در طول سال های زیاد به این نتیجه رسیدیم که برداشتمان از واقعیت چیست؟ اگر عقیقی می دانست واقعیت چیست و اگر بنی اعتماد اشراف کامل در این قضیه دانست دیگر نه عقیقی کتاب می نوشت و نه نیاز بود که بنی اعتماد فیلم بسازد بنابراین هر دوی اینها به نوعی با این مفهوم سر و کله می زنند. وی با تاکید بر اینکه منظورش از مفهوم واقعیت حوزه سینما را شامل می شود، یادآور شد: این مفهوم در این سال ها چرخش بسیاری داشته است و اگر بخواهیم واقعیت را به عنوان یک کپسول و یا قرص فرض کنیم که چه امری واقعیت است چنین نگاهی جوابگوی پاسخ های ما نخواهد بود. این منتقد سینما با اشاره به ویژگی دیگر بنی اعتماد اظهار کرد: او اولین کسی است که به لطیفه‌ها درباره اقوام مختلف واکنش نشان داده و اعتراض کرد. وی در پایان سخنانش گفت: این کتاب تجربه ای است برای اینکه تا حدی با چالش های دنیای وی آشنا شویم.

منبع: مهر