سرقت میلیارد دلاری اشرف غنی از افغانستان

بیزنس‌اینسایدر اعلام کرد به کمک گروهی که درمورد قاچاق پول از افغانستان تحقیق می‌کرد، به یک دفترچه حاوی بیش از ۵۰۰ صفحه یادداشت گمرکی از بندر تجاری ازبکستان دست یافته است. این دفترچه نشان می‌دهد که پول و طلاهای قاچاق‌ شده از افغانستان هرچند حین خروج در گمرک افغانستان به ثبت نمی‌رسیدند، اما ماموران گمرک ازبکستان حین ورود آن‌ها به آن کشور، در اوراق دست‌نویس ثبتشان می‌کردند.

این اوراق نشان می‌دهد که در سه ماه اول سال ۲۰۲۱، معادل ۵۹ میلیون دلار پول نقد و طلا از بندر تجاری حیرتان خارج شده است. براساس اوراق ثبت‌ شده گمرک ازبکستان، پس از سه ماه نخست، روزانه معادل صدها هزار دلار پول نقد و طلا در بسته‌بندی‌های منظم از افغانستان خارج و به ازبکستان منتقل شده است. این اوراق همچنین حاکی از آن است که بخش اعظمی از این پول‌ها به امارات متحده عربی منتقل شده بودند، جایی که بیشتر مقام‌های دولت اشرف غنی و حتی خود او، بعد از سقوط به آنجا فرار کردند.

 براساس این گزارش، میرزا محمد کتوازی، معاون مجلس نمایندگان دولت اشرف غنی که اکنون به‌عنوان رییس اتحادیه صرافان از حامیان طالبان است، این باند قاچاق را هدایت می‌کرده است.

این درحالی است که در زمان حکومت اشرف غنی، به طور قانونی هیچ مسافری حق نداشت بیشتر از ده‌هزار دلار پول نقد با خود به بیرون از کشور منتقل کند. حتی صادرات بالاتر از ۲۰هزار دلار کالاهای تجاری نیز محدودیت داشت.

علاوه‌بر این، گزارش بیزنس‌اینسایدر نشان می‌دهد که از ماه مه سال ۲۰۱۹ تا مه ۲۰۲۰، معادل ۸۲۴ میلیون دلار پول نقد از بندر تجاری حیرتان به کشور ازبکستان ارسال شده است. مشخص نیست که رهبری این گروه قاچاق را چه کسانی به عهده داشته‌اند.

فساد و اختلاس در دولت‌های پیشین افغانستان در بیست سال گذشته، یک نکته برجسته در بحث‌های مقام‌های غربی بوده است. بر اساس گزارش‌هایی که از میان نشست‌های سفارت آمریکا در کابل به‌دست آمده است، مقام‌های آمریکایی در سال‌های آخر دولت غنی، نگران فساد گسترده در داخل دستگاه دولت بودند. یکی از مقام‌های ارشد دولت اشرف غنی به گروه تحقیقاتی که درباره قاچاق پول تحقیق کرده است، گفت که اشرف غنی در زمینه برخورد با قاچاق پول و طلا کارنامه آن‌چنانی ندارد.

او به یک مورد قاچاق پول از افغانستان اشاره کرد مبنی‌بر اینکه یک محموله چندین میلیون دلاری قاچاق در زمان حکومت اشرف غنی در یکی از استان‌های شمالی افغانستان ضبط شد. او گفت: «اشرف غنی ضمن این که برخورد خاصی با آن نکرد، دستور داد پول دوباره به قاچاقچیان برگردانده شود.»

این درحالی است که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در یکی از نشست‌های خبری خود گفت که «فساد در دولت‌های متعدد افغانستان، سبب تسلط طالبان شد». با تکیه به گزارش‌های موجود، دولت آمریکا هنگامی‌که تصمیم خروج را در ماه آوریل ۲۰۲۱ اعلام کرد، در نظر داشت که پس از خروج از افغانستان نیز کمک‌های مالی را برای حفظ دستاوردهای بیست ساله به این کشور ادامه دهد. به همین دلیل، مقام‌های آمریکا از فرار و ناپایداری اشرف غنی ابراز تعجب کردند.

دررابطه با قاچاق پول از افغانستان هنوز درمورد این که اشرف غنی شخصا ممکن است چه نفعی از آن برده باشد، جزئیات مشخصی به‌دست نیامده، اما این واضح است که او سالانه ۱۵۰هزار دلار از دولت افغانستان حقوق می‌گرفت.

اشرف غنی پس از فرار از افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، به امارات متحده عربی رفت. گزارش وال‌استریت ژورنال نشان می‌دهد که او در سوئیت یکی از هتل‌های پنج‌ستاره در دبی برای خودش دفتر کاری ساخته است. در همین حال، درباره خرید یا اجاره ویلاهای گران‌قیمت در امارات متحده عربی و ایالت کالیفرنیای آمریکا ازسوی غنی و اعضای ارشد دولتش نیز گزارش‌هایی وجود دارد.