معنایابی توافق جامع هسته‌ای

قبل از این که به پرسش فوق پاسخ دهیم، ابتدا لازم است عمده ترین اختلافاتی که در فرایند مذاکرات به عنوان موانع جدی دستیابی به توافق نهایی مطرح هستند را در زیر مورد اشاره قرار دهیم: 1-موانع فنی شامل اختلاف در مورد سطح غنی سازی، تعداد سانتریفیوژها، تاسیسات فوردو و چگونگی لغو تحریم ها؛ 2-موانع حقوقی مانند پذیرش یا عدم پذیرش پروتکل الحاقی و ... ؛ 3-موانع سیاسی مانند فشار لابی صهیونیستی و برخی متحدین عرب منطقه ای آمریکا برای کارشکنی در فرایند مذاکرات و همچنین اعتقاد آمریکا به استفاده دائمی از ابزار تحریم ها علیه ایران. با این وجود، به رغم موانع جدی مزبور به نظر می رسد برخی نشانه ها و شواهد وجود دارند که می توان از آن ها به عنوان دلایل امکان دستیابی به توافق یاد کرد: 1-توافق های کارشناسی فنی و در نتیجه کاهش اختلافات فنی؛ به نحوی که به نظر می رسد تعداد موضوعات مورد اختلاف بین طرفین کاهش و یا مورد اغماض قرار گرفته است. 2-همکاری های سازنده سیاست خارجی جدید جمهوری اسلامی ایران و توسعه گفتمان صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران؛ 3-وجود اراده سیاسی قوی نزد طرفین برای دستیابی به توافق؛ به نحوی که طرفین حداکثر تلاش سیاسی و اجرایی خود را برای جلوگیری از بن بست مذاکرات صورت می دهند. 4-افزایش سطح واقع بینی بیشتر نزد طرفین با توجه به تبادل نظر و گفتگوهای مثبت 5 ماه گذشته؛ با توجه به آن چه گفته شد، به نظر می رسد امکان بازگشت مذاکرات به دوران قبل از توافق هسته ای ژنو در سوم آذر 1392 به هیچ وجه وجود ندارد؛ هر چند دستاورد مذاکرات کم رنگ باشد. *عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی