بازیگران اصلی انتخابات مجلس چه کسانی هستند؟ /از مهره‌چینی برای «اکثریت» شدن تا قناعت کردن به «اقلیت» قدرتمند بودن

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

مصطفی داننده : تا اسفند 94 زمان زیادی باقی است و گروه‌های سیاسی به دنبال چیدن زمین بازی خود برای ورود به انتخابات مجلس دهم هستند. جریان‌های مطرح سیاسی در ایران سعی می‌کنند با مهره‌های اصلی خود وارد این رقابت نفس گیر شوند تا از طریق آنان، مسیر پیروزی خود را هموار کنند.

اصول گرایان که طعم تلخ ناکامی را در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم چشیده‌اند، می‌خواهند با پیداکردن یک سازوکار واحد یا یک لیست وارد عرصه رقابت شوند، تا ناکامی خود در خرداد 92 را در اسفند 94 جبران کنند. اصلاح طلبان نیز که خود را فاتح میدان این روزهای سیاست ایران می‌دانند، به دنبال فتح سنگر مجلس هستند تا از طریق آن بتوانند بازگشت خود به سیاست را کامل کنند.

هم اصول گرایان و هم اصلاح طلبان سعی می‌کنند، برای این رقابت نیروهای کارکشته و با تجربه خود را وارد بازی کنند، تا آنها با میدان داری خود عرصه را به رقیب تنگ کنند. همین معنا اهمیت نیروهای تاثیرگذار در زمین بازی انتخابات مجلس را بیش از بیش نمایان می‌کند.

مثلث اعتدال و همگرایی سیاسی

یکی از تاثیرگذار ترین بازیگران عرصه سیاسی ایران در این روزها که اتفاقا نقش تاثیرگذاری نیز در انتخابات مجلس دهم دارند« مثلث اعتدال» یعنی آیت‌الله هاشمی، ناطق نوری و سید محمد خاتمی است. تجربه موفق پیوند این سه سیاستمدار ایرانی در انتخابات ریاست جمهوری، گروه‌های سیاسی نزدیک به دولت و جریان اصلاحات را بر این داشته است که دوباره برای پیروزی در انتخابات مجلس دست به دامن این سه تن شوند.

قطعا نه هاشمی رفسنجانی، نه سید محمد خاتمی و نه ناطق نوری به عنوان نامزد در انتخابات مجلس شرکت نمی‌کنند، بلکه سعی می‌کنند با ایجاد یک همگرایی سیاسی میان نیروهای مختلف زمینه حذف اصول گرایان تندرو پارلمان را فراهم کنند. حضور تکنوکرات‌های نزدیک به هاشمی رفسنجانی، اصلاح طلبان وابسته به سید محمد خاتمی و اصول‌گرایان نزدیک به ناطق نوری در یک لیست واحد می‌تواند خروجی این مثلث سیاسی باشد.

روحانی؛ مرد پشت صحنه

رئیس جمهور روحانی، دیگر مهره تاثیرگذار انتخابات مجلس دهم است. کسی که از لحاظ قانونی نمی‌تواند دخالتی در انتخابات مجلس داشته باشد؛ اما حمایت معنوی او از یک لیست خاص، می‌تواند معادلات انتخابات مجلس را به هم بزند. قطعا روحانی بیش از هرفرد دیگری در جمهوری اسلامی به دنبال تشکیل یک مجلس همراه با دولت است. کارشکنی‌های مجلس نهم به ویژه طیف تندرو پارلمان، او را بر آن داشته است تا به دنبال راهکاری برای تشکیل مجلس اعتدال باشد.

بی شک لیست معرفی شده از سوی مثلث اعتدال برای مجلس دهم می‌تواند لیست مورد وثوق رئیس جمهور روحانی برای انتخابات مجلس دهم باشد.

لاریجانی و سودای ریاست مجلس دهم

علی لاریجانی، رئیس مجلس‌های هشتم و نهم دیگر مهره تاثیرگذار انتخابات مجلس دهم است. رئیس مجلس این روزها هم مورد تایید دولت هم مورد تایید طیف گسترده‌ای از اصول گرایان است. لاریجانی در کنار این حمایت‌ها، نظر مثبت حوزه‌های علمیه به ویژه مراجع تقلید را نیز دارد و این یعنی برگه برنده « سیاستمدار فیلسوف» در زمین بازی انتخابات مجلس.

لاریجانی با رفتار سیاسی خود طی سال‌های اخیر به ویژه نوع رفتار مسالمت آمیز او در قبال دولت یازدهم، از یک نیروی محض اصول گرا در حال تبدیل شدن به یک نیروی فراجناحی است.

رئیس مجلس‌های هشتم ونهم قطعا با قدرت در میانه میدان رقابت حضور دارد و به خاطر همین بسیاری از گروه‌ها به دنبال حضور او در لیست انتخاباتی خود هستند. لاریجانی می‌تواند وجه اشتراک تمام لیست‌های معتدل انتخابات مجلس باشد. حملات گسترده به لاریجانی از سوی طیف‌ تندروی ایران، به خوبی بیانگر اهمیت نقش او در انتخابات مجلس آینده است.

آنگونه که حتی برخی اصلاح طلبان بی میل نیستند گرد دیپلمات فیلسوف جمع شوند و او را مورد حمایت قرار دهند، چنانچه افرادی مانند قدرت الله علیخانی و عطریانفر از نیروهای شناخته شده اصلاحات حتی به صراحت این موضوع را مورد تاکید قرار داده اند.

بازگشت جامعتین

به نظر می‌رسد جامعتین هم در عرصه انتخابات مجلس دهم، تصمیم به ایفای نقش جدی داشته باشد. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز تهران، در سال‌های دور به ویژه در دهه 70 نقش بی بدیلی در فضای سیاسی ایران بازی می‌کردند. کسب اکثریت مجلس در مجلس‌های چهارم و پنجم توسط لیست و افراد مورد تایید جامعتین به خوبی حکایت از این معنا دارد.

ظهور اصلاح طلبان و شکست سنگین جامعه روحانیت در انتخابات ریاست جمهوری هفتم و مجلس ششم، زمینه کم رنگ شدن این حضور را فراهم کرد و برهم زدن بازی وحدت توسط اصول گرایان در انتخابات ریاست جمهوری نهم پازل ناکامی این جریان مذهبی و سیاسی را تکمیل کرد.

بعد از گذشت 16 سال، به نظر می‌رسد جامعتین بازهم به دنبال حضور مستقیم در عرصه سیاسی کشور است. حضور آیت‌الله موحدی کرمانی در راس جامعه روحانیت در غیاب آیت‌الله مهدوی کنی و فعالیت‌های آیت‌الله یزدی در جامعه مدرسین به خوبی حکایت از این بازگشت دارد. قطعا یکی از نیروهای فعال چه در میانه میدان و چه در هدایت انتخابات، جامعتین خواهد بود.

عارف و صندلی‌های سبز پارلمان

محمدرضا عارف دیگر مهره تاثیرگذار انتخابات مجلس دهم است. معاون اول دولت اصلاحات بعد از کناره گیری از انتخابات ریاست جمهوری تمام عزم خود را جزم کرده است تا به پارلمان به ویژه صندلی ریاست آن برسد. بسیاری از سیاسیون حضور خود در مجلس را مبتنی به اتفاق‌ها و روزهای آینده می‌دانند، اما عارف به صورت قطعی می‌گوید در انتخابات آینده مجلس حضور فعال خواهد داشت.

عارف در این راه تلاش می‌کند، اصلاح‌طلبان را با خود همراه کند تا به پشتوانه آنان بتواند صندلی‌های سبر مجلس را فتح کنند. اما رفتار اصلاح طلبان حکایت دیگری دارند و به نظر می‌رسد عارف گزینه مطلوب آنان برای ریاست مجلس آینده نیست. حتی به نظر می‌رسد که اصلاح طلبان نزدیک به هاشمی رفسنجانی و روحانی، ریاست لاریجانی را به عارف ترجیح می‌دهند.

در انتخابات آینده مجلس قطعا این سیاستمدار آرام یزدی می‌تواند نقش بسزایی را ایفا کند. نقشی که اگر با همراهی اصلا طلبان همراه نباشد، می‌تواند زمینه ساز خروج او علیه اصلاح طلبان را فراهم کند.

جبهه پایداری دیگر گروه موثر در انتخابات مجلس آینده است. گروه رادیکالی که تمام تلاش خود را در مجلس نهم به کار بسته است تا دولت روحانی را در میان مردم ناکارآمد نشان دهد. این گروه با رهبری معنوی خود یعنی آیت‌الله مصباح یزدی، به خوبی می‌داند مجلس آینده کارزار سختی برای آنها خواهد بود به ویژه اگر مردم حضور گسترده‌ای در انتخابات داشته باشند. رای سعید جلیلی در خرداد 92 میزان مقبولیت این جریان در میان مردم را به خوبی مشخص کرد.

یکی از تئوری‌های اصلی این گروه برای انتخابات آینده پخش نیروهای سرشناس خود میان شهرهای مختلف به غیر از تهران است. آنها به خوبی می‌دانند که مردم تهران دیگر به افرادی مانند کوچک زاده، رسایی و حسینیان رای نخواهند داد. جبهه پایداری در انتخابات مجلس آینده به دنبال خراب کردن بازی و کسب یک اقلیت قدرتمند در مجلس دهم است. این گروه تنهاترین جریان سیاسی در ایران است و همین می‌تواند آینده سیاسی سختی را برای آنان بسازد.

حداد و تشکیل اقلیت قدرتمند در مجلس دهم

حداد عادل و نیروهای نزدیک به او دیگر افرادی هستند که در انتخابات آینده مجلس می‌‌توانند نقش تاثیرگذاری بازی کنند. رای اول تهران در سه دوره قبل مجلس شورای اسلامی باز هم به دنبال حضور در مجلس است. حداد نیز همانند بسیاری دیگر از اصول گرایان به ایجاد یک اقلیت قدرتمند در مجلس می‌اندیشد و به خاطر همین سعی می‌کند با رفتار آرام خود نیروهای مختلف اصول گرا را به گرد خود جمع کند. معرفی لیستی از شناخته شده ترین نیروهای اصول گرا در شهر تهران مهم ترین هدف حدادعادل برای انتخابات مجلس دهم است. این لیست اصولگرایی قطعا شامل جبهه پایداری نخواهد بود. چون رئیس مجلس هفتم این معنا را به خوبی درک کرده است که دیگر حداقل تا هشت سال آینده، مردم به هیچ جریان تندرویی رای نخواهند داد.

احمدی نژاد هم می آید؟

احمدی نژاد و جریان نزدیک به او دیگر گروهی هستند که خود را برای مجلس آینده آماده می‌کنند. احمدی نژاد سعی دارد با فرستادن نیروهای از طرف خود به مجلس، جریان سیاسی منتسب به خود را در فضای سیاسی کشور حفظ کند. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که احمدی نژاد به پایان رسیده است.

نزدیکی به نیروهایی جدا شده از نیروهای سیاسی مختلف در کشور مهم‌ترین برنامه احمدی نژاد برای مجلس آینده است.

همانطور که مشاهده می‌کنید گروه‌های مختلف سیاسی خود را آماده حضور در انتخابات مجلس دهم می‌کنند و با توجه به این شرایط، قطعا انتخابات اسفند 94، از رقابتی ترین انتخابات‌های مجلس در مقایسه با دوره‌های گذشته خواهد بود.