روزنامه ماینیچی: چرا ژاپن از مذاکرات محرمانه هسته‌ای با ایران خارج شد؟

به گزارش نامه نیوز، با متکی، وزیر سابق امور خارجه ایران که مسوول مذاکره [ هسته ای] با ژاپن هم بود، در دفترش در تهران دیدار کردیم. وزیر سابق امور خارجه که در گذشته سفیر ایران در ژاپن هم بود، در حالی که به شکل ناقص به زبان ژاپنی صحبت می کرد، با اشاره به اینکه:« مذاکره با برزیل و ترکیه پیشرفت هایی داشت.»به پیشرفت مذاکره محرمانه با این دو کشور اعتراف کرد. محتوای مذاکره با برزیل و ترکیه بدین ترتیب بود که اورانیوم غنی شده ایران به کشور خارجی منتقل و پس از باز فرآوری و تبدیل به سوخت هسته ای، بار دیگر به کشور ایران باز گردانده شود. محتوای این مذاکره تقریبا" شبیه پیشنهاد ژاپن بود.

دو عامل موجب شد که ایران مذاکره با این دو کشور [ برزیل و ترکیه]‌را آغاز کند. نخست اینکه ایران در نظر داشت از آنجا که هریک از کشورهای ترکیه و برزیل همانند ژاپن عضو غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل بودند، از تحریم شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کند. دیگر آنکه با توجه به اینکه این دو کشور طرح غنی سازی اورانیوم را در دست داشتند،ایران امیدوار و خوشبین بود که این دو کشور ادامه روند غنی سازی اورانیوم ایران را درک کنند. رویدادی که بر این جریان صحه می گذارد، در روز یازدهم ماه فوریه سال 2010 میلادی به وقوع پیوسته است. احمدی نژاد، رییس جمهور سابق ایران، اعلام کرد، غنی سازی اورانیوم با غنای بیست درصد « با موفقیت انجام گردید.» در پشت پرده این اقدام تعهداتی دیده می شود مبنی بر این که دو کشور برزیل و ترکیه « غنی سازی اورانیوم بیست درصد را تایید کردند.» زمانی که ژاپن از این « موضوع» خبر دار شده بود، سه ماه از این ماجرا گذشته بود. بدین ترتیب، تیم مذاکره دو شاخه شد. تیم دیپلماسی ژاپن که درگیر مذاکره بود، از اینکه « دور انگشتانشان پیچ وتاب خورده بود»[ ژاپن را دور زدند] به شدت ابراز انزجار کرد. ژاپن با توجه به رخ دادن چنین مسائلی در پی خروج از مذاکره بر آمد. اما ایران که دریافته بود چنانچه « موافقت ژاپن را در غنی سازی اورانیوم » کسب نماید، به جلوگیری از تحریم ها بیش از پیش نزدیک می شود، بسیار امیدوار به ادامه روند مذاکره با ژاپن بود. اما سرانجام وزیر امور خارجه ژاپن آخرین مذاکره تلفنی را در روز بیست و سوم ماه مارس سال 2011 میلادی انجام داد و از مذاکره محرمانه خارج شد. روز هفدهم ماه مه سال 2011 میلادی ، ایران توافق با ترکیه و برزیل را اعلام کرد. اما مشخص نبود جامعه بین الملل با تایید ادامه روند غنی سازی اورانیوم چه عکس العملی نشان خواهد داد. آمریکا که در دستگاه دیپلماسی هشت کشور از جمله برزیل و ژاپن دستگاه شنود کار گذاشته و اطلاعات را جمع آوری کرده بود، از مخالفت کشورهای مختلف آگاه بود و به همین جهت بی پروا عمل کرد. شورای امنیت سازمان ملل به رهبری آمریکا روز نهم ماه ژوئن سال 2011 میلادی قطعنامه تحریم علیه ایران را با اکثریت آرای موافق تصویب کرد. تنها دو کشور برزیل و ترکیه با قطعنامه تحریم ها علیه ایران مخالفت کردند. ژاپن با توجه به تصویب قطعنامه تحریم علیه ایران، از توسعه میدان نفتی آزادگان که امتیاز آن را در سال 2004 میلادی کسب کرده بود، خارج شد. اکثر شرکتهای خارجی هم که در توسعه انرژی ایران نقش داشتند، از ادامه فعالیت در محل سر باز زدند. بدین ترتیب، ایران اکثر کشورهای دوست را از دست داد و در اقتصاد منزوی شد.

منبع: تیک