فن‌آوری‌های جدید آژانس برای راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران

به گزارش نامه نیوز، معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان‌ها روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با نشریه فارین پالیسی با اشاره به توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 که از اوایل ماه ژانویه اجرایی شده است، گفت که اکنون آژانس ابزارها و فن‌آوری‌های مورد نیاز برای نظارت بر پایبندی ایران به تعهداتش طبق این توافق را در اختیار دارد. او در ادامه با مقایسه توانمندی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دهه 1990 برای نظارت بر تأسیسات هسته‌ای عراق و آن چه اکنون این نهاد در اختیار دارد، گفت: ابزارهایی که در آن زمان داشتیم برای کشف فعالیت‌های اعلام نشده کافی نبود. ما اکنون به فن‌آوری‌های جدید شامل نمونه‌برداری‌های محیطی و تحلیل تصاویر ماهواره‌یی برای کشف فعالیت‌های مخفیانه هسته‌ای مجهز شده‌ایم. به نوشته فارین پالیسی،‌ هم‌چنین به موجب پروتکل الحاقی که ایران بر اساس توافق هسته‌ای، متعهد به اجرای آن شده است به آژانس اجازه بازرسی‌های سرزده‌تر را می‌دهد. آژانس می‌گوید که از روزهای تاریک دهه 1990 راه بسیار طولانی طی کرده است و ابزار و فن‌آوری که این روزها در اختیار دارد می‌تواند هر اثر و نشانه‌ای از وجود مواد هسته‌ای حتی در تأسیساتی که از فعالیت‌های هسته‌ای پاکسازی شده‌اند را کشف کند. به طور خلاصه، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال حاضر در مقایسه با هر زمان دیگری ابزارهای بیش‌تری برای ضمانت پایبندی ایران به تعهداتش دارد اما یک نکته‌ای وجود دارد؛ این که ایران باید تأیید کند آژانس از کدام فن‌آوری می‌تواند استفاده کند. مسأله‌ای که انتقادات زیادی را به ویژه از سوی اسراییل و بسیاری از کاندیداهای جمهوری انتخابات آینده ریاست جمهوری در آمریکا برانگیخته است. فارین پالیسی در ادامه نوشت: ایران و آژانس، همان‌گونه که روال مرسوم بازرسی‌های آژانس در دیگر کشورها است، باید به طور دقیق سازوکارهای مربوط به این که کدام فن‌آوری در کجا نصب شود را تعیین کنند. واریورانتا در بخش دیگری از این گفت‌وگو تأکید کرد که آژانس با هیچ مانعی از سوی ایران برای انجام بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای مواجه نشده است. توافق هسته‌ای هم‌چنین به بازرسان اجازه استفاده از دوربین‌های بی‌وقفه را می‌دهد تا آن‌ها اطمینان حاصل کنند که ایران اورانیوم را بالاتر از سطح 3.67 درصد غنی‌سازی نمی‌کند. معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان‌ها در ادامه با بیان این که بازرسان بین‌المللی حضوری مستمر در ایران دارند، گفت که آژانس در مجموع سالانه حدود 15 میلیون یورو برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های ایران هزینه می‌کند. وی با تأکید بر این که آژانس تمایل دارد تعداد بازرسان در ایران را محرمانه نگه دارد، از ارائه جزییات درباره تعداد آن‌ها سر باز زد. فارین پالیسی در ادامه مدعی شد: اما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران ابزار دیگری نیز در اختیار دارد که ناگفته مانده است؛ رابطه‌اش با سرویس‌های جاسوسی، شامل سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) که می‌تواند اطلاعات را درباره فعالیت‌های هسته‌ای در اختیار آژانس قرار دهد و این نهاد بین‌المللی نیز اطلاعات به‌دست آمده را در اختیار بازرسانش قرار می‌دهد. هر چند که آژانس این روزها وابستگی بسیار کم‌تری به سرویس‌های جاسوسی کشورهای دارد و تصاویر ماهواره‌یی با کیفیت آن نشان می‌دهد که آژانس می‌تواند از تصاویر خود استفاده کند و کم‌تر به اطلاعاتی که از آمریکا یا اسراییل برای ارائه انتخاب می‌کنند، وابسته باشد.

منبع: ایسنا