نقد‌‌‌‌‌ی بر طرح معاونت امور زنان برای چالش‌های زنانه / مشکلات زنان «پیامکی» حل نمی‌شود‌‌‌‌‌

به گزارش نامه‌نیوز، اوایل سال ۹۴ خبری از معاونت زنان ریاست جمهوری در رسانه‌ها منتشر شد که بر مبنای آن سامانه پیامکی برای بیان مشکلات زنان با معاون رئیس جمهور در نظر گرفته شده است. در ابتدا این سامانه تنها یک سویه بود و زنان مشکلات خود را به این سامانه پیامک می‌کردند و البته این کار سبب شد تا حجم بالایی از پیامک‌ها به این معاونت ارسال شود .در همین راستا مولاوردی اعلام کرد اغلب پیام‌های ارسالی به این سامانه مشکلات شخصی است که قابلیت پیگیری شخصی هم ندارد و هدف این معاونت بررسی مشکلات عمده زنان مانند مشکلات کار، مشکلات حقوقی و غیره است تا در سطح کلان بتوان مشکلات بانوان را رصد کرد و این معاونت آنان را به عنوان مطالبه‌ای از جامعه زنان پیگیری کند. طبق اعلام مولاوردی محورهایی مانند «رفع تبعیض جنسیتی از استخدام‌ها و پذیرش دانشجو، بررسی امکان بازنشستگی پیش از موعد برای کارمندان زن پیمانی، مشکلات زنان خانه‌دار و نداشتن استقلال اقتصادی آن‌ها، هزینه‌های بالای مشاوره برای زنان، رسیدگی به وضعیت زنانی که همسران معتاد دارند، برنامه‌ریزی ساعات کاری مادران شاغل برای اینکه فرزندان آن‌ها ساعت‌ها در مهدکودک‌های بی‌کیفیت نباشند، ایجاد مهدکودک در دستگاه‌ها و ادارات، درخواست ملاقات با معاون رئیس‌جمهور، ورود به ورزشگاه‌ها، رفع تبعیض‌های اجتماعی، مقابله با انواع خشونت علیه زنان، ضرورت بررسی نوع و ضرورت حجاب، حق مساوی در دیه، ارث، حق طلاق، حق حضانت و بیمه زنان و اینکه چرا یارانه زنان به سرپرست خانوارشان داده می‌شود و زنان از حق خود بهره‌مند نمی‌شوند؟» با فراوانی متعدد در سامانه ۱۰۱ مطرح شده‌اند. اما در فاز دوم برای ارتقای کارایی این سامانه هدف دیگری برای این سامانه مشخص شد و طبق گفته نژادی، معاون برنامه‌ریزی و هماهنگی امور زنان از این پس از این سامانه استفاده‌ آموزشی نیز خواهد شد تا از این طریق به ارتقای مهارت‌ها و قابلیت‌های زنان و خانواده کمک شود. او بیان داشت: تا کنون با استفاده از پیامک‌های زیادی که به دست ما رسیده، اطلاعاتی از نیازهای زنان مناطق مختلف کشور به دست آورده‌ایم و قصد داریم آموزش‌های مورد نیاز را از این طریق ارائه کنیم. یکی از این آموزش‌ها می‌تواند در جهت کنترل طلاق باشد که پیشگیری از طلاق را باید به مردم آموزش دهیم. طرح پیامکی مشکلان زنان، موفق است؟ این طرح موافقان و مخالفان زیادی را داشته است. شهربانو امانی، مشاور امور بانوان در سازمان محیط زیست در گفت‌و‌گو با «قانون» می‌گویداین کار خوبی است اما تا نهادینه شدن آن زمان زیادی را می‌طلبد از طرف دیگر خدمات و هدف گذاری‌ها باید به نحوی باشد که منطقی و به موقع عمل شود اما از سوی دیگر با توجه به اینکه این روز‌ها فضای مجازی طرفداران زیادی دارد ولی این شبکه‌ها ی مجازی کارکرد آموزشی ندارند بنابراین موفقیت و تاثیرگذاری این کار را کامل نمی‌دانم چرا که نقش پیامک در ایران تنها به دریافت خبر خلاصه شده است تا انتقال دانش و این باعث می‌شود ضریب نفوذ کار کاهش یابد بنابراین فکر می‌کنم این روش در جامعه ایران روش آموزشی به حساب نمی‌آید. از سوی دیگر شیوا دولت آبادی، مدیر عامل انجمن حمایت از حقوق کودک به «قانون»می‌گوید: اینکه زنان بتوانند مشکلات یا مطالبات خود را بیان کنند خود یک مشارکت بسیار زیبا و به نوعی حق طلبانه است چرا که بسیاری از زنان به خودشان اجازه نمی‌دهند مطالبه‌ای داشته باشند. بنابراین این حرکت در جایگاه خوبی راه اندازی شده و من به عنوان یک روانشناس مدعی هستم که اگر انسان‌ها تنها مطالبات خود را بدانند و بتوانند آن را مطرح کنند کمک بزرگی به سلامت روان آنان شده است. دولت آبادی این سامانه را امتیازی برای معاونت زنان دانست تا این مطالبات را جمع بندی کند و بانک اطلاعاتی خوبی را به دست بیاورد که پژوهش‌ها و طرح‌های در دست اقدام با اطلاعات دقیق تری صورت بگیرد. او امیدوار است که از این طرح استقبال شود و پایگاهی برای نگاه دقیق‌تر به مطالبات زنان را ایجاد کند. مدیر عامل انجمن حمایت از حقوق کودکان ادامه داد: البته مسئله آموزش ضرورتا جزو اهداف معاونت زنان نیست ولی ترکیب آن ممکن است مفید باشد ولی باز هم باید اطلاع رسانی درست از این طرح انجام شود تا ثمره آن به معنای واقعی مطالبات بانوان را محقق کند. به همین دلیل باید در مجامع مذهبی دانشگاهی و تشکل‌های بانوان این اطلاع رسانی انجام شود تا زنان این سامانه را بشناسند البته به نظر من این معرفی باید در روستا‌ها پر رنگ‌تر شود تا مطالبات آنان هم بررسی شود. اسیر وعده‌های بی‌پایان نشویم کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیب‌ شناسی ایران موفقیت این سامانه را در ارتباط درست آن با گروه‌های هدف خود دانسته و ادامه می‌دهد: اگر همه زنان با یک نگاه و منظر بررسی شوند خطایی است که اثربخشی این نگاه را کم می‌کند. از طرف دیگر اولویت‌ها بین زنان متفاوت است؛ مثلا زنانی که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند نگاهی کاملا متفاوت از زنان روستایی دارند به همین خاطر استفاده آنان از پیام‌های آموزشی هم متفاوت خواهد بود. او ادامه داد: باید نیاز سنجی فرهنگی توسط معاونت انجام شود و در گام دوم زنان با توجه به نگرش‌هایشان طبقه بندی شوند و به اقتضای نیاز آنان برنامه ریزی‌ها صورت گیرد. رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران استفاده آموزشی از فضای مجازی را کاربردی دانست و افزود: اگر آموزش‌ها متناسب با سن،شرایط اقلیمی و دموگرافیک افراد باشد می‌تواند موثر واقع شود؛ گام بعدی این است که این آموزش‌ها باید براساس نیازسنجی علمی، فرهنگی و اجتماعی صورت گیرد تا از سلیقه ورزی در این آموزش‌ها جلوگیری شود از همین رو برای این امر باید از آسیب‌شناسان و کار‌شناسان در کل جامعه استفاده شود تا پایه‌ای علمی و دقیق در این زمینه صورت بگیرد. محمدی در ادامه این آموزش‌ها را به شرط تولید محصول موثر دانست و ادامه داد: افراد دست اندر کار نباید تنها مصرف‌کننده محصولات تولید شده از منابع دیگر باشند. بنابراین این سامانه نباید تنها به کپی مطالب اکتفا کند و باید تولید محتوا داشته باشد تا مخاطب برای استفاده از این سامانه جذب شود. سامانه ۱۰۱ اگر چه هنوز نوپا به شمار می‌رود و تا تبدیل شدن به یک سیستم ارتباطی موثر برای زنان راه طولانی ای در پیش دارد اما بررسی عملکرد کوتاه مدت آن با توجه به بازخوردهایی که از سوی معاونت زنان اعلام شده، می‌تواند یک طرح موفق در سطوح کلان سیاستگذاری به شمار بیاید. با توجه به آنکه بخش بزرگی از مشکلات جامعه زنان ناشی از عدم آگاهی از حقوق زنان، قوانین و همچنین روش‌های ممکن برای رفع مشکلات است، این سامانه می‌تواند مشاوره‌های مفیدی در اختیار جامعه زنان قرار دهد. البته این موفقیت زمانی محقق خواهد شد که معاونت زنان ریاست جمهوری برنامه را بر اساس آنچه تا کنون اعلام کرده است پیش ببرد و سامانه ۱۰۱ اسیر وعده‌های بی‌پایان نشود.

منبع: روزنامه قانون