نیویورک تایمز: هاشمی بزرگتر از آن بود که به حاشیه برود/ هیچ جایگزینی برای هاشمی وجود ندارد/ هاشمی مسائلی را مطرح می کرد که دیگران شهامت گفتنش را نداشتند

نیویورک تایمز در تحلیلی به قلم توماس اردبرینگ، درباره درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی نوشت: با درگذشت آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، احزاب سیاسی ایران می دانند که هرگونه فضای تحرک اصلاح طلبان در فضای سیاسی کشور به طور قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد. به گزارش نامه نیوز، در ادامه این گزارش آمده است: تغییر فرا رسید، اما این تغییر به نفع کسانی که به دنبال تبدیل ایران به کشوری با تحمل بالا و توسعه روابط با خارج از کشور به ویژه آمریکا هستند، نیست. هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور اسبق ایران که به تاسیس نظام جمهوری اسلامی این کشور نیز کمک کرد، بزرگ تر آن بود که از سوی تندروها کنار گذاشته شود. اکنون وی به یک باره رفته است در شرایطی که هیچ فرد تاثیرگذاری نیست که جایگزین وی شود. اصلاح طلبان و میانه روهای ایران که مدت هاست به حاشیه رانده شده اند و همواره از اظهارات و مواضع همیشگی آیت الله هاشمی برای بیشتر شدن آزادی های فردی و درخواست ها برای برقراری روابط بهتر با آمریکا برای پیشبرد اهداف سیاسی خود بهره می بردند، به یک باره احساس ضعیف شدن کردند. اکنون چه کسی آشکارا علیه اسلام فاشیستی هشدار می دهد آن هم در زمانی که تندروها به دنبال نفوذ در انتخابات هستند؟ چه کسی آشکارا تاکید خواهد کرد که باید مصالحه هسته ای وجود داشته باشد؟ هاشمی رفسنجانی مسائلی را مطرح می کرد که دیگران شهامت سخن گفتن درباره آن را نداشتند و همین مواضع هاشمی موجب ایجاد تحمل و استانه صبر در گفت وگوها شده است. تحلیلگران از جناح های مختلف سیاسی در ایران همگی بر این باور هستند که هیچ جایگزینی برای آیت الله هاشمی وجود ندارد. درگذشت آیت الله هاشمی همچنین بیانگر کاهش یافتن تعداد رهبران نسلی است که حکومت شاه ایران را نزدیک به چهار دهه گذشته ساقط کردند، کسانی که اغلب در دهه هشتاد زندگی خود و با سنین بالاتر هستند.