توصیه آیت‌الله مکارم شیرازی به کاندیداهای انتخابات/ با وعده‌های دروغین مردم را مجذوب خودتان نکنید

دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی با جمع‌آوری سخنان این مرجع تقلید به انعکاس و تبیین الزامات و بایسته‌های اخلاق‌مداری در تبلیغات انتخاباتی پرداخته که به شرح ذیل به آنها اشاره شده است: به گزارش نامه نیوز، در دین اسلام اخلاق با اقتصاد و سیاست مثل تار و پود به هم تنیده اند، لذا در شرایط حساس کنونی کشورمان، برگزاری انتخابات با شکوه و اخلاق مدارانه، از اهمیت و حساسیت مضاعفی برخوردار است. بدیهی است تبلیغات انتخاباتی در عین ضرورت برای شناخت مردم و روشن شدن برنامه‌ها و اهداف، آسیب‌هایی دارد، که باید با اخلاق‌مداری از این چالش رهایی یافت. لزوم تبلیغات انتخاباتی اسلامی؛ در سایه اجتناب از شیوه‌های تبلیغاتی غربی شکی نیست که ‌مردم باید افراد را بشناسند تا سبک و سنگین کرده و اصلح را انتخاب کنند و این فرع بر این است که اشخاص برای جامعه شناخته شوند و تبلیغات درست داشته باشند. در این بین، دو نوع تبلیغات وجود دارد، یک نوع تبلیغات به معنای صحیح و اسلامی و یک نوع تبلیغات غربی که برای رسیدن به هدف هر نوع وسیله‌ای را مباح می‌داند. حال آنکه مشکل تبلیغات در انتخابات، الگوگیری از غربی‌هاست. نباید در این زمینه از غرب الگو بگیریم. انتخابات باید به گونه‌ای باشد که در شأن جمهوری اسلامی باشد. لذا نباید فرهنگ ما در عرصه انتخابات، فرهنگ غربی و وعده‌های توخالی و عوام فریبی باشد؛ بلکه باید اصول اسلامی در تبلیغات و برنامه‌ها و هزینه‌ها رعایت شود و افراد مراعات این مسائل را بکنند. در غرب برای کسب رای دست به هر اقدامی می‌زنند، اما ما نباید برای جلب آرای گروه‌های منحرف دست به هر اقدامی بزنیم، در یک کلام باید مراقب باشیم تبلیغات از شکل اسلامی به شکل غربی درنیاید. لزوم اجتناب نامزدهای انتخاباتی از وعده‌های دروغ و غیر واقعی یکی از عواملی که بعضاً هم در کشور ما و هم در کشوری مانند آمریکا باعث پیروزی می‌شود، عوام فریبی و بلوف زدن است. افراد متدین نمی‌توانند چنین رفتارهایی از خود بروز دهند اما این مسائل منعی برای غیرمتدینین ندارد؛ متاسفانه این رفتارها برآمده از فرهنگ غربی بوده که جامعه ما هم از آن نمونه گرفته است. امروز اگر عده‌ای وارد صحنه انتخابات شوند و وعده‌های دروغین به مردم بدهند ممکن است جمعیت زیادی را مجذوب خود کنند. رئیس‌جمهور جدید آمریکا با همین بازی‌ها وارد میدان شد و ما امروز می‌بینیم که برترین کشور دنیا به لحاظ مادی، بدترین رئیس‌جمهور را انتخاب کرد زیرا دست به عوام فریبی زد و دروغ پردازی کرد. این نوع رفتارها از ما ساخته نیست چرا که طبق گفته امیر المومنین (ع) سیاستمداری با تقوای ما همواره در مقابل با سیاستمداری بی‌تقوای معاویه قرار دارد. لذا ‌آسیب تدلیس و مسائل را بر خلاف واقع نشان از جمله آسیب‌هایی است که روند انتخابات را تهدید می کند؛ لیکن انتظار این است که در تبلیغات انتخاباتی دروغ گفته نشود، وعده‌های غیر عملی و نادرست داده نشود، دادن وعده‌های دروغین گناه کبیره و حرام است؛ افرادی که در مسیر انتخابات هستند هم خودشان و هم ستادهایشان باید این نکات را رعایت کنند. تأسف آور است که بعضی از نامزدها در تبلیغات انتخاباتی خود وعده‌های می‌دهند که فراتر از اختیارشان هست آیا این وعده‌های مصداق دورغ نیست؟ این وعده ها مصداق یعنی یک نوع تقلب است که برای بدست آوردن آراء، دروغ می‌گوید و تدلیس می‌کند به این دلیل که چهره واقعی کارش را بر خلاف نشان می‌دهد حتی می‌شود اسم ریاکاری را بر این افراد گذاشت. نامزدهای انتخابات باید مراقبت کنند که چیزی نگویند که قابل عمل نباشد خدا نکند کسی چنین کاری انجام دهد که مسئولیت الهیه سنگینی دارد. ضرورت اجتناب کاندیداها از ایراد افترا، توهین و تخریب تخریب دیگران از طریق تهمت، ‌ دروغ بستن، غیبت و ‌تحقیر کردن از جمله مهمترین آسیب‌های تبلیغات انتخاباتی است؛ حال آنکه کاندیداها باید در انتخابات از تهمت به یکدیگر و غیبت دیگران دوری کنند. بی‌شک هر گونه اهانت به کاندیداهای رقیب شرعاً حرام است؛ خواه از طریق کاریکاتور باشد یا نام بدی به کار برده شود، یا عیب دروغینی گفتن یا انتشار شب نامه برضدشان این اعمال خلاف شرع است، شرع مقدس اهانت به مسلمان را منع کرده است، از این روتخریب دیگری نه در انتخابات و نه در غیر آن نه با نشر اکاذیب و اهانت و نه بدون آن جایز نیست؛ بلکه فرد باید به صورت صحیح به معرفی خود بپردازد. اخیرا در فضای مجازی تخریب هایی آغاز شده که همان انتخابات آمریکایی است و باید از آن دوری کرد. نفی دموکراسی غربی؛ کاندیداها برای جلب آراء شعارهای شرک آلود ندهید در دموکراسی غربی این مسأله مطرح است که باید ببینیم مردم چه می‌گویند و رضایت آن‌ها در چیست، حال خلاف دین و خلاف اخلاق هم باشد، آن‌ها صاحب رأی هستند و باید رأی آن‌ها را جمع کرد. بر اساس این تعریف از دموکراسی، اگر افرادی به کارهای خلاف انسانی و دینی علاقه داشته باشند باید آرای آن‌ها را جذب کنند؛ به گونه‌ای که قانونی را تصویب و یا قول‌هایی به آن‌ها می‌دهند تا کار این دسته از افراد قانونی شود، مانند کاری که در برخی کشورها برای قانونی جلوه دادن هم‌جنس‌بازی صورت می‌گیرد. در حالی که در دموکراسی اسلامی، انجام هرکاری برای به دست آوردن آرای بیشتر جایز نیست، دموکراسی اسلامی، دموکراسی هدایت شده‌ای است که می‌گوید، آرای مردم وجود داشته باشد، ولی اگر در آن‌ها انحرافی وجود داشت، باید مردم را هدایت کرد و نباید تسلیم محض خواسته‌های آنان شد. لذا دموکراسی غربی آلوده به شرک و دموکراسی اسلامی خالی شرک است، کاندیداهای انتخابات باید مراقب باشند، شعارهایی ندهند تا آرای افرادی خاص هم چون متظاهران به فسق و مخالفان دین ... را جذب کنند، این‌ها نوعی شرک است. لزوم اجتناب نامزدهای انتخاباتی از یأس آفرینی؛ غلو و افراط گویی در حاضر حاضر مردم در شرایط سخت فشار اقتصادی هستند و قیمت‌ها به صورت لجام گسیخته در حال افزایش است و آمارهایی که داده می‌شود گاهی با مسامحه است و گاهی نیز با واقعیات تفاوت دارد. نباید مردم را نسبت به آینده مایوس یا بیش از اندازه امیدوار کرد اما باید این مسئله به طور کامل در جامعه تبیین شود که، افتخارات نظام اسلامی از مشکلاتش به مراتب بیشتر است و با وجود بحرانهای کنونی منطقه و دنیا، امنیت را برای مردم به ارمغان آورده است. ‌لذا این که بگوییم فلانی در دنیا بی نظیر است، این غلوها گناه کبیره است، ‌ همان گونه که اهانت و تحقیر گناه کبیره است؛ باید در حدی که شخص لیاقت، استعداد و توانایی دارد تبلیغات شود، مردم به افراد خالص و مخلص رأی می دهند، البته ممکن است افرادی گول اینها را بخورد اما اکثر مردم فریب غلوگویی و افراط گویی‌ها را نمی‌خورند. با این تفاسیر نامزدهای انتخاباتی باید واقعیات را مطرح کنند، اما این که سیاه نمایی شود و تخم یاس برای پیشرفت خود در آینده بپاشند گناه کبیره است بلکه کاندیداها باید به معرفی و تبیین برنامه‌های خود بپردازد. هدف وسیله را توجیه نمی‌کند کاندیداها نباید برای برنده شدن در انتخابات از هر وسیله‌ای استفاده کنند و به خاطر اهداف‌شان این رفتار را توجیه کنند؛ زیرا هرگز هدف وسیله را توجیه نمی‌کند. من نمی خواهم کسی را متهم کنم، لیکن متاسفانه هم اینک شاهد هستیم که فضای انتخابات ناسالم شده و برخی برای رسیدن به این هدف از هر وسیله‌ای بهره می‌گیرند. باید اذعان کرد ریاست جمهوری آش دهن سوزی نیست که برخی این گونه برای رسیدن به آن از همه نوع ابزار و وسیله بهره می‌گیرند تا به آن برسند؛ زیرا این پست مسؤولیت سنگین مردمی در دنیا و مسؤلیت الهی و اخروی دارد و کسانی که به این میدان می‌روند لحظه‌ای آسایش ندارند و باید هدف و مقصدشان را الهی کنند تا تحمل سختی‌ها را داشته باشند. خودسانسوری وعدم پاسخ به مردم؛ رذیلۀ اخلاقی خودپوشاندن از مردم و جواب سؤال مردم را ندادن از رذایل اخلاقی است که در زندگی شخصی و جمعی، سیاسی، اقتصادی جاری می‌شود و نتیجه همه آن‌ها لعن خدا را در پی‌خواهد داشت و خداوند با کسی شوخی ندارد. جیب بیت‌المال را هزینه انتخابات نکنید بدیهی است انتخابات اسلامی با انتخابات غربی مادی بسیار متفاوت است، استفاده از امور مالی و امتیازات مختلف برای خریدن آراء در انتخابات اسلامی مطلقاً جایز نیست و باید جداً از آن پرهیز کرد و کسانی که از اینگونه طریق کسب آراء کنند، مشروعیت آن‌ها زیر سئوال است و رأی دهندگانی که با این امور به افرادی رأی می‌دهند که صلاحیت ندارند نیز از نظر شرعی مرتکب خلاف شرع شده‌اند. اصولاً توسل به این امور دلیل بر عدم صلاحیت است. واضح است که استفاده از بیت المال در تبلیغات انتخابات جایز نیست، زیرا بیت المال متعلق به همه مردم است و یک شخصی نمی‌تواند به نفع خودش از بیت المال استفاده کند و منافع خصوصی خودش را در نظر بگیرد مسلماً جایز نیست وخلاف شرع و قانون است. برادران و خواهران عزیز مراقب باشند سرنوشت نظام و کشورشان را با هیچ چیز مبادله نکنند. ضرورت پیشگیری از اسراف در تبلیغات انتخاباتی نکته دیگر پرهیز از اسراف و تبذیر در مسائل تبلیغاتی است. اگر افرادی خودشان و ستادهای انتخاباتی شان پول‌های زیادی خرج کنند، این سؤال برای مردم پیش می‌آید که این پول‌ها را از کجا آورده‌اند. ما نباید برای به دست آوردن رأی مردم در انتخابات ریاست جمهوری یا دیگر انتخابات، این همه پول خرج کنیم، بلکه مردم باید بر اساس معیارهای برخواسته از نظام ارزشی اسلام همچون تقوا، ایمان، علم، دانش، سابقه مبارزاتی، حضور در میدان‌های جهاد و شهادت و مانند آن، فرد مورد نظر خود را انتخاب کنند. کاندیداها و ضرورت حفظ اسرار و آبروی مردم و نظام حفظ اسرار مردم بقدری از نظر اسلام مهم تلقی شده که افشای اسرار مردم از گناه کبیره معرفی شده است، لذا کاندیداها نباید در فضای انتخاباتی اسرار شخصی افراد را افشا کنند و کلاه سر مردم بگذارند. لزوم مقابله فراگیر با عوام فریبی در تبلیغات انتخاباتی بدیهی است چنانچه برخی از کاندیداها با توسل به حیله‌های عوام فریبانه، سوابق بسیار منفی و اندیشه‌ها و اهداف پلید خود را تا قبل از انتخابات پنهان کرده باشند و بخواهند از حُسن ظنّ مردم پاک سیرت سوء استفاده کنند و با کسب آرای غیرواقعی قصد شکستن آرای شایستگان و یا رسوخ در بدنۀ نظام اسلامی را داشته باشند، لازم است با حفظ همۀ موازین شرعی و براساس نهی از منکر، فرد مزبور را از اعمال شیطانی اش بازداشت و مردم را به پرهیز از چنین افرادی واداشت؛ اما چنانچه او همچنان به فریبکاری و ظاهرسازی خویش ادامه دهد، در این صورت به منظور نجات مردم از دام‌های شیطانی چنین دغلبازانی، لازم است توطئه آن‌ها را نقش برآب کرد. کاندیداها وامدار کانون‌های ثروت و قدرت نباشند برخی کاندیداها ممکن است با برخی ثروت‌مندان زد و بند کنند که هزینه تبلیغاتشان را بدهند و آنها بعداً به ایشان خدمت کنند؛ باید از این امور پناه به خدا برد، این انحراف از اصول اسلامی و گناه کبیره است. گروه اندکی که دارای ثروت و امکانات فراوان هستند وسایل ارتباط جمعی را در اختیار می‌گیرند، و با ظرافت تمام و استفاده از دقایق روانشناسی افراد مورد نظرشان به گونه‌ای تبلیغ می‌کنند که غالب مردم تصور می‌کنند اینها افرادی اندیشمند! در حالی که واقعاً مزدورانی هستند که در خدمت آن گروه ثروتمند پر نفوذ و سود پرست قرار گرفته‌اند. بنابراین نباید کارهایی که در انتخابات غربی‌ها با هدف کسب منافع شخصی و جناحی انجام می گیرد، در کشور ما رخ دهد، زیرا این گونه کارها خلاف شرع است و با اخلاص و اخلاق منافات دارد. مردم باید بدانند افرادی که هزینه‌های هنگفتی برای انتخابات صرف می‌کنند و تنها منافع شخصی را در نظر دارند، اخلاصی در کارشان نیست و به آن‌ها باید سوء ظن داشته باشند. در خاتمه باید گفت آیا سزاوار است برای رسیدن به چهار روز حکومت، دست به دروغ و تهمت بزنید؟ بیایید انتخابات اسلامی برگزار کرده و نامزدها فقط خدمات خود را اعلام نمایند؛ چرا پیشرفت خود را در نابودی دیگری می‌دانید؛ البته برخی نیز نظام را برای پیشرفت خود تخریب می‌کنند که حرکتی نادرست است؛ البته مردم هوشیار هستند و اگر ببینند کسی از مسیر باطل وارد می‌شود می‌دانند که او آدم درستی نیست. امیدواریم همه به این نصایح عمل کنند و هر کس هر عقیده‌ای داشته باشد، در پای صندوق‌های رای حاضر شود؛ امیدواریم خداوند متعال به مردم توفیق دهد آبروی نظام، اسلام و دین را در این انتخابات حفظ کنند و این انتخابات پیروزی‌های فراوانی در آینده داشته باشد.

منبع: ایسنا