علی‌محمد نمازی : مشکل شهرداری «عدم شفافیت» است/محسن هاشمی می‌توانست گزینه خوبی برای شهرداری باشد/ تهران نیازمند مدیری برنامه‌ریز است

به گزارش نامه انتخاب شهردار تهران مراحل پایانی خود را پشت سر می‌گذارد و اکنون 7 گزینه شهرداری پایتخت در حال تدوین برنامه‌های خود برای این کرسی هستند. هر روز البته خبرهای ضدونقیضی از آینده مدیریت شهری تهران شنیده می‌شود. گاهی خبر انصراف بعضی نامزدها و روزی دیگر خبر انتخاب قریب‌الوقوع بعضی چهره‌ها به‌عنوان شهرداری پایتخت منتشر می‌شود. آنچه اهمیت دارد، آینده‌ای است که به دست شهردار آینده تهران ساخته می‌شود و به همین جهت مسئولیت شورای شهر در انتخاب این شخص را سنگین می‌کند. برای بررسی این موضوع، علی‌محمد نمازی با «آرمان» گفت‌وگو کرده که متن آن را در ادامه می‌خوانید.

باتوجه به اینکه گزینه‌های شهرداری تهران مشخص شده‌اند و نامزدها در حال تدارک برنامه‌های خود برای مدیریت شهری تهران هستند، چه مشخصه‌هایی را برای شهردار تهران برمی‌شمارید؟

رزومه افراد که مشخص‌کننده سوابق و توانایی افراد است، اهمیت بسزایی در واگذاری مسئولیت‌ها دارد. هرچقدر یک شخص در مسئولیت‌های مختلفی سابقه داشته و توانایی‌ خود را اثبات کرده باشد، می‌تواند موفقیت بیشتری داشته باشد. تهران نیازمند شهرداری، برنامه‌ریز، منضبط، دارای قدرت ساز‌ماندهی و هوشمند در تصمیم‌گیری است. مسئولیت پایتخت نسبت به بعضی وزارتخانه‌ها هم اهمیت بیشتری دارد. استانداردهای شهرسازی در تهران رعایت نشده و با معضلات عجیب‌ حمل‌ونقل، ترافیک، محیط زیستی، آلودگی هوا و... مواجه است. تخلفات بسیار زیادی در ساخت و سازها صورت گرفته و تهران را با بدهی‌های کلان روبه‌رو کرده است. شورای شهر پنجم نیز 7 نامزد برای شهرداری معرفی کرده است و اکنون در حال بررسی کارنامه و برنامه‌های افراد است. به نظر من این شورا در انتخاب شهردار موفق باید با دقت بالایی انجام وظیفه کند. در این زمینه جای هیچ‌ریسکی وجود ندارد.

یکی از مهم‌ترین ملاحظات در انتخاب شهردار، معضلات و تنگناهای شهر تهران است. پایتخت اکنون درگیر چه دشواری‌هایی است؟

معضلات شهر تهران از جنبه‌های مختلفی قابل بررسی است. بحث ترافک و حمل نقل مشکل بسیار مهمی است. آلودگی هوا و مسائل محیط زیستی، معماری نادرست، هزینه‌های سربه فلک کشیده شهرداری، بی‌انضباطی و عدم توجه به مقررات، ضعف قانون محوری در مدیریت شهری، ضعف تکنولوژی‌های شهری و... از جمله معضلات تهران است. تعداد بسیار زیادی مسکن خالی در تهران وجود دارد و از سوی دیگر نیز خانوارهای زیادی بدون مسکن هستند؛ هنوز راهی برای حل این مشکل پیدا نشده است. از دهه هفتاد و همزمان با مجلس ششم، پیگیر حل این موضوع بودیم اما هنوز این مشکل حل و فصل نشده است. باتوجه به این معضلات، شهردار باید با کمک شورا و همچنین کارشناسان زبده راهکارهایی برای این مشکلات پایتخت پیدا کند. تهران نیاز جدی‌ای به توسعه امکانات حمل و نقل دارد که در این زمینه باید اقدامات دقیقی صورت بگیرد. مترو تهران امکانات بسیار پایینی دارد و به دلیل ازدحام این شبکه حمل و نقلی، اگر ورزشکار نباشید، به سختی در مترو دوام می‌آورید که آسیب نبینید. از یک طرف به مردم گفته می‌شود که از وسایل شخصی استفاده نکنند اما وسایل نقلیه عمومی نیز ظرفیت این ازدحام را ندارد.

برخی معتقدند در مدیریت احمدی‌نژاد و قالیباف، مشکلات عدیده‌ای برای تهران رخ داده است. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟

افزایش سرسام‌آور هزینه‌های شهرداری، کمبود منابع مالی، حضور افراد غیر متخصص در بدنه شهرداری و... مشکلات زیادی را برای مدیریت شهری تهران به وجود آورده است. به همین دلیل شخصی باید در این منصب قرار بگیرد که فن، زبان و تخصص سازماندهی نیروهای شهرداری را داشته باشد. شهردار جدید باید فرصت‌های تامین اعتبار و منابع مالی را برای شهرداری پدید بیاورد. اینکه چگونه می‌توان بودجه‌های شهرداری پرهزینه تهران را تامین کند که شهروندان نیز فشاری متحمل نشوند بستگی به توانایی شهردار در این موضوع دارد. بحث بعدی، کاهش هزینه‌های جاری است. یکی از دشوارترین کارهای یک مدیر این است که با رعایت مصالح ملی و منافع عمومی، هزینه‌های سازمان مربوطه را کاهش دهد. تهران نیازمند کسی است که اهداف و برنامه‌های خود را طوری برای شهروندان توضیح دهد که به شهروندان نیز فشاری وارد نشود. بحث آلودگی هوا، محیط ‌زیست، شیوه دفع زباله و مبارزه با آلودگی‌های شهری، نیازمند فرهنگسازی است که مستقیما به شهرداری تهران بستگی دارد. بحث مهمی که در مدیریت شهری تهران تبدیل به معضل‌ شده، مساله ساخت و سازها است. نیازمند یک معاونت زیر نظر شهرداری یا تشکیلاتی هستیم که بازرسان خبره، قانع و سالم در آن حضور یابند و از تخلفات جلوگیری کند. یکی از فسادخیزترین حوزه‌های شهری، مربوط به ساخت و سازهای غیرمجاز و دریافت پروانه‌هاست. دیگر معضل جدی به جا مانده از مدیریت‌های اشتباه شهر تهران، مربوط به کاسته‌شدن از فضای سبز است. آبیاری نامناسب و غیر علمی و درختکاری بی‌حساب و کتاب که در نهایت منجر به خشک شدن درختان و همچنین سفره‌های آب زیرزمینی شده است، عوامل‌مهمی در این زمینه هستند. بنابراین شهردار تهران بایستی بخش عمده‌ای از توان خود را به معطوف حل این معضلات کند که از دوره‌های قبلی به او به ارث رسیده است.

باتوجه به گزینه‌های اعلام شده، چه کسی را بهترین گزینه برای هدایت مدیریت شهری تهران می‌دانید؟

من پیش از این نیز گفته بودم که باتوجه به توانمندی‌ها و سوابق آقای مرعشی، او بهترین گزینه برای توسعه پایتخت تهران است. من معتقدم که باید از ظرفیت‌ها و توانایی‌های آقای مرعشی در این حوزه استفاده شود. اگر محسن هاشمی شهردار می‌شد که از نظر من بسیار اتفاق مثبتی بود اما باتوجه به معذوریت‌هایی که داشت و معتقد بود باید در شورای شهر بماند، آقای مرعشی بهترین گزینه است. البته امیدوارم که مهندس هاشمی رئیس شورای شهر تهران شود و پس از آن در ریاست شورای عالی استان‌ها حضور یابد تا در بخش لایحه نویسی برای دولت، مثمرثمر قرار گیرد. از میان نامزدهای شهرداری که همگی از مدیران خوب کشور هستند، آقای مرعشی مناسب‌ترین گزینه برای شرایط امروز شهر تهران است؛ به ویژه در قسمت همکاری با بانک‌ها، بخش‌ خصوصی و حتی جذب سرمایه‌گذاری خارجی توانایی بسیار خوبی دارد. او همچنین در ساخت‌وساز علمی، گردشگری، اشتغال‌زایی و دیگر امور توسعه‌ای کارنامه بسیار مطلوبی دارد.

یکی از مطالباتی که از شورای شهر جدید وجود داشت، بحث شهرداری شیشه‌ای بود. شهردار جدید چگونه می‌تواند این مطالبه را اجرا نماید؟

یکی از دلایلی که در برخی دستگاه‌ها مشکلاتی را مشاهده می‌کنیم، همین بحث شفافیت به ویژه در امور مالی است. انتظار بحقی است که شهردار موضوع شفافیت فعالیت شهرداری، سازوکارها، تعامل‌ها و مناسبات خود با دولت و ملت را شفاف‌سازی کند. در بخش امور مالی نیز این حساسیت بیشتر است که شهردار باید توان خود را بر شفاف‌سازی مترکز کند.