تغذیه مردم در تظاهرات علیه رژیم پهلوی چگونه تامین می‌شد؟

باید توجه داشت که این تظاهرات یک یا دو بار نبود؛ بلکه از سال 1342 تا 1357 مرتبا مردم در تظاهرات شرکت می‌کردند. این راهپیمایی‌ها در سال 57 بسیار گسترده‌تر شد و به اوج خود رسید. با مراجعه به خاطرات مبارزان نهضت اسلامی درمی‌یابیم تغذیه مردمی که در تظاهرات شرکت می‌کردند، چگونه تامین می‌شد.

به گزارش نامه نیوز به نقل از روزنامه فرهیختگان محمدرضا اعتمادیان، از فعالان و مبارزان سیاسی در دوران نهضت اسلامی است که در بحبوحه مبارزه علیه رژیم پهلوی، ضمن مسافرت به نجف اشرف با حضرت امام نیز در آنجا ملاقات کرده بود. وی همچنین یکی از افرادی است که پیام‌های امام را به مبارزان انتقال می‌داد. او در کتاب خاطرات خود که توسط «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» چاپ و منتشر شده است درباره تغذیه تظاهرات‌کنندگان در روزهای مبارزه با رژیم پهلوی می‌گوید: «‌هنگام تظاهرات به دلیل طولانی بودن مدت راهپیمایی‌ها و حضور زنان و کودکان، نیاز به تدارکات و پشتیبانی از آنها احساس می‌شد. یکی از مراکز تهیه و توزیع موادغذایی، منزل دستمالچیان در سه‌راه شهرآرا بود. چون منزل آنها نزدیک میدان آزادی بود، آنجا را برای تدارک خوراکی در نظر گرفته بودیم. در آنجا ساندویچ نان و پنیر و گردو یا ساندویچ تخم‌مرغ و گاهی نیز بسته‌های کوچک آجیل درست می‌کردیم. فقط خدا می‌داند انواع مواد غذایی چگونه به دست ما می‌رسید. زیرا افراد زیادی در این راهپیمایی‌ها شرکت داشتند.»

وی ادامه می‌دهد: «افرادی در آنجا بودند که بدون اجر و مزد از صبح زود برای بسته‌بندی و درست کردن ساندویچ می‌آمدند. دیگ‌های بزرگی تهیه کردیم که در آنها تخم‌مرغ می‌پختیم و با گوجه‌فرنگی و خیارشور، ساندویچ درست می‌کردیم و آنها را بعد از بسته‌بندی در نایلون، با وانت در مسیر میدان آزادی تا میدان انقلاب توزیع می‌کردیم. چندین دستگاه وانت‌بار این کار را انجام می‌دادند. یکی دیگر از مراکز ما، مسجد امام زمان‌(عج) بود؛ البته بعدها بیشتر کارها را در منزل دستمالچیان انجام می‌دادیم و این منزل تا پیروزی انقلاب اسلامی، محل تدارکات ما شده بود.»

در این باره اعتمادیان می‌گوید: «این کمک‌ها فقط از طریق مردم تهران تامین نمی‌شد، بلکه مردم سراسر ایران در حد توان خود کمک‌های غذایی را به تظاهرکنندگان می‌رساندند.» اعتمادیان در این رابطه ادامه می‌دهد: «کمک‌ها از نواحی مختلف می‌رسید. مثلا ناگهان یک وانت با 40،30 حلب پنیر از شهرستان‌هایی چون قزوین و زنجان یا وانت‌هایی پر از نان می‌رسید. از طرف کسانی که نمی‌شناختیم و از مکان‌های مختلف کمک می‌رسید. در‌واقع کار به شکل مردمی پیش می‌رفت و اگر قرار بود به صورت اداری و برنامه‌ریزی شده آن را انجام دهیم، نیاز به هزینه‌های سنگین و تشکیلات وسیع داشت.»