رئیس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی : مداحان بازیچه جریان های سیاسی نشوند

بنیانیان رئیس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: توجه نکردن مداح به سیاست را در واقع نوعی انزواجویی و بازگشت تحجر در بینش افراد می دانم و معتقدم این کار سبب می شود تا این افراد از مسائل سیاسی جامعه جدا و ناخواسته، بازیچه سیاست‌بازان قدرت‌طلب شوند.

به گزارش نامه نیوز، وی تاکید کرد: این انزوا در دین جایگاهی ندارد چون سیره ائمه معصومین (ع) برخلاف این انزوا بوده است، همانطور که حضرت علی (ع) در طول 25 سالی که خانه نشین بودند، در کنار حکومت ماندند و از وقوع انحرافات بزرگ در دین جلوگیری می کردند.

این استاد دانشگاه سیره دیگر امامان معصوم (ع) را اینگونه دانست و گفت: قیام سیدالشهدا (ع) نیز بر همین اساس و برای جلوگیری از انحراف دین اسلام بود که آن حضرت با جان و مال و اهل بیت (س) خود برای زنده نگه داشتن اسلام فداکاری کردند و حاضر به سکوت نبودند.

** ائمه اطهار نگفتند که با سیاست کاری ندارند

نویسنده کتاب فرهنگ سازی دینی و رسالت ستایشگری افزود: ائمه اطهار (ع) هیچگاه نگفتند که با سیاست کاری ندارند و حتی می بینیم در زمانی که خفقان به اوج خود می رسد، امام سجاد (ع) با دعاهای خود که در صحیفه سجادیه گردآوری شده، پیام های خود را به مخاطبان می رساندند.

وی همچنین گفت: این سخن که من مخالف حرف سیاسی هستم و کاری به سیاست ندارم، یک کار سیاسی است چون باید از چنین مداح یا سخنران سوال کرد که آیا او اعتقادی به وجود حکومت در کشور ندارد.

بنیانیان با بیان اینکه هیچ کشوری بدون حکومت اداره نمی شود، تاکید کرد: مداحان و ستایشگران اهل بیت(ع) می توانند به شکلی هنرمندانه، نقش اصلاح کننده ذهنیت مردم نسبت به حکومت و یا حکومت نسبت به مردم را داشته باشند.

وی همچنین گفت: زمانی که یک مداح می گوید در هیات حرف سیاسی نمی زند یا به دیگران می گوید هیات را سیاسی نکنید، این یک کار سیاسی محسوب می شود که با زبان بی زبانی ارائه می شود و این معنی را می دهد که دین کاری به مسائل جامعه ندارد و اصلاح رابطه فرد با خدا برای مسلمان بودن کفایت می کند و با این حرف، بدون این که خودش متوجه شود، فلسفه حرکت امام حسین (ع) را زیر سوال می برد.

** در هیچ کشوری دین از سیاست جدا نیست

این پژوهشگر اجتماعی اضافه کرد: در هیچ کشوری دین از سیاست جدا نیست. یعنی هیچ مدیر یا وزیر یا رئیس جمهوری نمی تواند بدون دخالت دادن اعتقادات خود درباره وضعیت کشورش تصمیم گیری کند.

وی با اشاره به گره خوردن مسائل سیاسی و فرهنگی گفت: برخی افراد با حضور روحانیون در مصدر حکومت مخالف هستند و لذا می گویند بهتر است دین از سیاست جدا شود ولی وقتی به آنان می گوییم آیا منظور آنان این است که کارشناس دینی در حکومت نباشد، می گویند نه، بلکه وجود کارشناس دینی ضرورت دارد.

بنیانیان افزود: وقتی توضیح می دهیم که جدایی دین از سیاست یعنی گذاشتن اندیشه سیاسی دانشمندان غربی به جای دین خدا و بر اساس آن کشور را اداره کردن، آنگاه متوجه می شوند که عمق حرف را درک نکرده اند و این مساله به دلیل بی اطلاعی این افراد از مفاهیم فرهنگی و سیاسی است و اینها به نوعی خلاءهای آموزشی مورد نیاز برای بعضی از این مداحان است.

** ضرورت آموزش دانش سیاسی به مداحان

بنیانیان با تاکید بر ضرورت آموزش دانش سیاسی به مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) و همه افرادی که از تریبون های عمومی در رابطه با دین سخن می گویند، اظهار داشت: طرح اینگونه سخنان که هیات یا مسجد جای طرح مسائل سیاسی نیست، سبب آسیب رساندن به روند اصلاح مسائل جامعه، مردم و حکومت می شود و این افراد آگاهانه یا ناخودآگاه دین خدا را از متن جامعه به حاشیه می برند و زمینه حضور اندیشه های مادی تراوش شده از ذهن دانشمندان مادی گرا را زمینه سازی می کنند.

وی افزود: این افراد توجه نمی کنند که مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه مربوط به عدم حاکمیت و عدم حضور دین در همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی ماست، نه مربوط به حضور بخشی از دین در شکل گیری هرم قدرت در جامعه و زمانی این مشکلات کاهش می یابد که دین بر سیاست و اقتصاد حاکم شود و درک این مساله که بهره گیری از دین برای قدرت طلبی و ماندن در قدرت به هر قیمتی، مشکل امروز جامعه است نه حضور دین در سیاست و لذا فعالان عرصه فرهنگ باید به این نکات توجه کنند.

** مواظب تفکرات انحرافی باشیم

این کارشناس اجتماعی اضافه کرد: در دوران رژیم ستمشاهی نیز دو طیف وجود داشت؛ برخی مبارز بودند و به زندان می افتادند و به تاسی از امام حسین (ع) آماده پرداخت هزینه های دینداری خود بودند ولی برخی دیگر برای رهایی از فشارهای رژیم ستمشاهی اظهار می داشتند که با حکومت کاری ندارند و لذا حکومت نیز کاری به آنان نداشت و در ذهن خود می خواستند فقط با گریه و برپایی مراسم دینی کم خاصیت به بهشت بروند.

بنیانیان هشدار داد که باید مراقب بود این تفکرات انحرافی بازگشت پیدا نکند و نظام اسلامی و انقلاب اسلامی نیازمند گریه هایی است که از درون آن شهیدانی همچون محسن حججی تربیت شوند.

رئیس کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: مساله فرار از طرح مباحث سیاسی برای برخی از روحانیون دوران طاغوت، مزیتی شده بود، البته این افراد بهتر از آن کسانی بودند که شاه را تایید می کردند و متاسفانه این مساله در دوره کنونی نیز به شکلی دیگر بازتولید می شود و این تفکر بسیار خطرناک است که افراد بگویند در فلان مسجد نماز می خوانم که یک روحانی با تقوا دارد که هیچ کاری به مسائل جامعه و سیاست ندارد و این تلقی از تقوا به معنی تعطیلی بخش بزرگی از کارایی دین و ضربه زدن به خون شهدای اسلام است.

** مداحان و نصیحت مسئولان

بنیانیان همچنین گفت: یک انسان مسلمان وظیفه دارد اگر در اجزای حکومت و نظام سیاسی کشور ایرادی وجود دارد، آن ایراد را با نصیحت یا هر اقدام مناسب دیگری کاهش دهد یا اصلاح کند و نصیحت مومن به حکومت جزیی از امر به معروف است، همانگونه که حکومت وظیفه دارد مردم را امر به معروف و نهی از منکر کند.

وی افزود: نظام اسلامی برای مداحان، فضایی را همراه با امنیت ایجاد کرده تا بتوانند در هیات ها و محافل حسینی مردم را با معارف اهل بیت آشنا کنند و معتقدم حکومت نیز در این امر به معروف سهیم است، هرچند آن مداح توجهی به این امنیت و شرایط فراهم شده نداشته باشد.

بنیانیان تاکید کرد: مداح نیز باید مانند روحانی و استاد دانشگاه، حق را بشناسد و اگر از حکومت و دولتمردان انتقاد دارد، انتقادش را بیان کند و در جای خود واقع بینانه از خدمات دولت و نظام دفاع کند و باید مواظبت کرد که برای کسب محبوبیت بین مخاطبان، زحمات بسیاری از خدمتگذاران گمنام و شناخته شده این نظام را نادیده نگیریم.

این کارشناس فرهنگی از ضرورت توجه به ظرافت ها و پیچیدگی های شرایط امروز جامعه سخن گفت و برطرف شدن اینگونه مشکلات را منوط به ارائه آموزش های علمی سیاسی به مداحان دانست و اظهار داشت: متاسفانه برخی افراد آموزش سیاسی را با بازی های سیاسی و جناح بندی های روز اشتباه می گیرند و از همین رو عزاداران و شرکت کنندگان در هیات ها فکر می کنند که با طرح مسائل سیاسی از آنان بهره برداری می شود و در نتیجه، ممکن است به دلیل برخوردهای سیاسی از حضور در برخی هیات ها منزجر شوند.

** توجه به مخاطب شناسی

رئیس سابق حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی بر ضرورت مخاطب شناسی از سوی مداحان برای طرح مسائل سیاسی در هیات ها تاکید کرد و گفت: برخی مداحان در حضور مسئولان به تایید آنان می پردازند و از بیان اشتباهات آنان خودداری می کنند ولی بالعکس گاهی در میان مردم و بدون حضور مسئولان به بیان مشکلات و طرح مسائل سیاسی و اجرایی خاصی می پردازند که آن مخاطبان جز غصه خوردن و مایوس شدن، کار دیگری نمی توانند انجام دهند که به اعتقاد من هر دو نوع برخورد ایراد دارد، چون اولی حکم چاپلوسی را پیدا می کند و مورد دوم، تخریب اذهان محسوب می شود.

** مداحان بازیچه جریان های سیاسی نشوند

بنیانیان از نیت و اخلاص به عنوان دو رکن مهم اخلاقی مداحان یاد کرد و گفت: مهم این است که مداحان، بازیچه جریانات سیاسی نشوند و هیاتی ها و عزاداران در پای منبر روحانیون و مرثیه سرایی مداحان، دین را با جامعیت آن یاد بگیرند و ساخته شوند تا زمانی که از جلسه بیرون می آیند، اراده اصلاح اخلاق و رفتار خود را در کنار افزایش دانش دینی پیدا کنند.

وی تاکید کرد: کسی که می خواهد در عرصه فرهنگ کار کند و نفوذ کلام داشته باشد، نباید منتسب به یک جریان سیاسی شود چون در این صورت طیفی از مخاطبان خود را از دست می دهد، البته غالب جریان های سیاسی موجود از کلیت نظام جدا نیستند اما عنصر فرهنگی بیش ازهر چیز نسبت به کلیت نظام وظیفه حفظ و نگهداری آن را دارد.

این استاد دانشگاه از مداحان و ستایشگران اهل بیت (ع) خواست تا قبل از طرح مسائل سیاسی که از پیچیدگی های خاصی برخوردار است با صاحبنظران مورد اعتماد مشورت کرده و نظر آنان را درباره بیان آن مسائل سیاسی در هیات ها و مراسم های عزاداری جویا شوند.

بنیانیان افزود: همانگونه که برای طرح مسائل شرعی در هیات ها باید با یک کارشناس دینی مشورت کرد، درباره مسائل سیاسی نیز مداح باید نظرات کارشناسان سیاسی را بداند، چون بیان یک موضوع سیاسی در یک مراسم بزرگ که فیلم آن نیز در میان مردم پخش می شود و گوینده پس از چند سال متوجه اشتباه خود می گردد، باعث عذاب وجدان آن گوینده خواهد شد.

وی اضافه کرد: البته برخی افراد نیز در چنین مواردی از چاله به چاه می افتند، یعنی پس از بیان مطلبی سیاسی متوجه می شوند که به دلیل دریافت اطلاعات اشتباه، دچار انحراف در آن موضوع شده اند و بعد از آن تصمیم می گیرند در مسائل سیاسی هیچ مداخله ای نکنند که این کار نیز اشتباه است.

بنیانیان در پایان گفت: شرایط امروز جامعه به قدری حساس شده و مسئولیت مداحان معروف به قدری ظرافت پیدا کرده که اگر یک مداح بخواهد نقش خود را به بهترین شکل ایفا کند باید یک هسته فکری از افراد با دانش و دین فهم برای مشورت خود فراهم کند و هزینه آن را بدهد و در همه موارد مداحی خود اعم از شعر، سبک و محتوا از آنها کمک بگیرد.

منبع: ایرنا