آیا غرب می‌تواند با مهاجرین شرقی خود در آرامش زندگی کند؟

به گزارش نامه نیوز، سایت خبری-تحلیلی «راس بالت» روسیه در تحلیلی می نویسد: مردم اروپا و آمریکا به افزایش تعداد مهاجرین مسلمان عادت کرده اند، ولی این به معنای آن نیست که آنها را تهدیدی برای کشورهای خود ندانند.

پناهجویان همچنان به مهاجرت به اروپا و آمریکا تمایل دارند، هرچند سیل ورود آنها به کشورهای غربی کاهش یافته است. در نتیجه سیل مهاجرت از کشورهای آفریقایی و خاورمیانه به غرب، تنشهای اجتماعی افزایش یافته و در سال 2018 نیز همچنان یکی از موضوعات داغ مباحثات خواهد بود.

«راس بالت» این موضوع را با کارشناسان آمریکایی و اروپایی در میان گذاشته و از آنها چگونگی تغییر برخورد کشورهای غربی با پذیرش پناهجویان از آغاز سیل مهاجرت و همچنین دورنمای این تصمیمات را جویا شده است.

دودستگی در جامعه آلمان در مورد نتیجه پذیرش پناهجویان

الکساندر رار، کارشناس مسائل سیاسی (آلمان): به نظر من در حال حاضر جامعه هشتاد میلیون نفری آلمان به دو بخش تقسیم شده است. یک بخش در این وحشت بسر می برند که هجوم یک و نیم میلیون مسلمان عرب مهاجر به مرزهای آلمان چه عواقبی برای این کشور خواهد داشت. به عقیده این افراد، اقدامات "آنگلا مرکل" (صدراعظم) جنایتی در برابر تاریخ آلمان، ملیت، فرهنگ و دین و ارزشهای این کشور است. در میان این عده، نگرانیهای جدی در مورد اسلامی شدن آلمان و فراموش شدن آداب و سنن این کشور وجود دارد. وخیم شدن وضعیت جرم و جنایت و افزایش خطر حملات تروریستی و بی ثباتی اوضاع داخلی آلمان، نقش زیادی در بوجود آمدن این تمایلات دارد. بدین ترتیب بخش زیادی از مردم آلمان که اقدامات دولت را مورد تایید قرار نمی دهند مخالف پذیرش مهاجرین جدید در کشورشان هستند.

بخش دیگر جامعه بر این عقیده هستند که در آلمان یک انقلاب لیبرالی جدید رخ داده و اکنون این کشور به «آلمانی جهانی» تبدیل شده است. به عقیده این افراد، کشورشان اکنون نمونه جامعه ای شده که با ایده های بین المللی رهبری می شود. این عده از مردم آلمان تردیدی ندارند که آزادیهای شخصی و پذیرش پناهجویان و حمایت از آنها، برای آلمان صلح و برکت به همراه خواهد داشت. تعداد طرفداران چنین عقیده ای، بخصوص در میان جوانان آلمان کم نیستند. به عقیده آنها، آلمان در سایه این سیاست به کشوری باز، انسان دوست، قانونمند و پیشرفته و الگویی برای سایر کشورها تبدیل خواهد شد و به همین دلیل از سیاستهای مرکل در این رابطه حمایت می کنند.

البته این دو نظریه، جامعه آلمان را دچار شکاف کرده و این مبارزه به عرصه سیاسی کشور نیز سرایت کرده است. یافتن سازش بین این دو دیدگاه بسیار سخت است، حتی در میان سیاستمداران و طولانی شدن روند تشکیل دولت آلمان نیز تاییدی بر این مسئله است.

نارضایتی مردم فرانسه و اختلاف نظر در میان کشورهای اروپایی

"آرنو دوبین" مدیر مرکز تجزیه و تحلیل روابط فرانسه-روسیه (پاریس): در فرانسه افکارعمومی در رابطه با بحران مهاجرت در بسیاری از موارد به اخبار و اطلاعات منتشره در رسانه های گروهی در این رابطه بستگی دارد. اگر دلیلی وجود داشته باشد، برای مثال، پراکنده شدن اردو

گاههای پناهجویان در پاریس، این موضوع باعث افزایش توجه شهروندان فرانسوی می شود که از تمایلات مهاجردوستانه بندرت رضایت دارند. در اکثر مناطق مهاجرپذیر از روند اوضاع کنونی راضی نیستند، برای اینکه زندگی آنها نه به سمت بهبود تغییر یافته و به همین دلیل با سیاست پذیرش پناهجویان مخالفند.

البته در حال حاضر اوضاع به وخامت تابستان سال 2015 نیست که دهها هزار پناهجو از مسیر ترکیه به اروپا مهاجرت کردند. در عین حال نگرانیها بیشتر مربوط به مسیر دیگری، یعنی از شمال آفریقا به ایتالیا می شود که در حال حاضر در آستانه بحران قرار گرفته است. دولت ایتالیا برای حل مشکلات، بطور مستقل و بدون در نظر گرفتن دیدگاه اتحادیه اروپا عمل کرده و مذاکراتی با کشور لیبی در این زمینه داشته که مورد انتقاداتی قرار گرفته، البته سیل مهاجرین به این کشور تا حدودی کاهش یافته است.

در نتیجه این خطر وجود دارد که اروپا در مسئله برخورد با مشکل پناهجویان دچار شکاف شود. برخی کشورها مانند سوئیس و آلمان، آماده پذیرش مهاجرین بیشتری هستند و برخی دیگر، از جمله فرانسه می گویند خودداری از قبول پناهجویان مسلما بد است، ولی باید همه کشورهای اروپایی سهم مشترکی در این بین داشته باشند. البته این موضع گیری به دلیل تمایلات جامعه آنهاست. کشورهای اروپای شرقی نیز که بطور کلی و آشکارا اعلام کرده اند که در آینده هیچ مهاجری از آفریقا و خاورمیانه نخواهند پذیرفت. لهستان نیز فقط مهاجرین اوکراینی را در این کشور می پذیرد.

متاسفانه بحران پناهجویان در اروپا تا حل و فصل شدن فاصله زیادی دارد. البته خوشبختانه اوضاع در خاورمیانه نسبتا بهبود یافته، ولی سیل مهاجرین از آفریقا متوقف نشده و انتظار افزایش آن در آینده وجود دارد.

جامعه فنلاند دیدگاه مثبتی در مورد مهاجرین مسلمان دارد

"تواماس مارتیکاینین" مدیر موسسه مهاجرت فنلاند: دستور کار در برخورد با اقلیت مسلمان مهاجر، یک پدیده تازه برای جامعه و سیاستمداران فنلاندی است. اولین مسلمانان حدود 150 سال قبل به فنلاند وارد شدند: در دهه 1870 گروه کوچکی از تاتارها به این کشور مهاجرت کردند که نخستین جامعه مسلمانان در اسکاندیناوی بشمار می آیند. برای مدتهای زیادی آنها جامعه بسیار کوچکی بودند که با وجود حفظ عقاید مذهبی خود، کاملا توانسته بودند با جامعه فنلاند تطبیق یابند.

رشد کنونی پناهجویان مسلمان تنها در دهه 1990 و زمانی که فنلاند گروهی از مهاجرین سیاسی مسلمان را پذیرفت، آغاز شد. بعد از آن تعداد مهاجرین کار و دانشجویان از کشورهای اسلامی نیز افزایش یافتند. اکنون جامعه مسلمانان فنلاند حدود 70 الی 80 هزار نفر است که اکثرا مهاجرین مسلمان جدید، به همراه خانواده ها و کودکان آنها را شامل می شود. نیمی از آنها در مناطق مختلف هلسینکی زندگی کرده و مابقی در دیگر شهرهای بزرگ این کشور سکونت یافته اند.

باید گفت که در فضای سیاسی و در رسانه های گروهی تلاش می شود که مباحثاتی در رابطه با مهاجرین مطرح شود که جنبه مثبت داشته و یا حداقل بی طرفانه باشد. البته کنترل افکار عمومی جامعه کمی دشوارتر است. برای مثال در سالهای 2010 تقریبا 60 درصد فنلاندیها دیدگاه منفی نسبت به افزایش تعداد مسلمانمان در کشور داشتند و تنها 5 درصد این مسئله را مثبت می دانستند. که به عقیده من دو دلیل دارد- اول، تصویری است که رسانه های گروهی غربی از مسلمانان نشان می دهد. طی ده سال اخیر دین اسلام به بسیاری از مناقشات بین المللی، جنگها و اقدامات تروریستی مرتبط بود. دوم اینکه، برای مردم فنلاند اسلام یک «دین قدرتمند» بشمار می رود که از پیروان خود خواسته های زیادی دارد، مثلا خواندن پنج بار نماز در شبانه روز یا داشتن حجاب برای بانوان که اکثر مردم ما این قوانین سخت را تایید نمی کنند. مردم فنلاند معتقدند ایمان نباید ظاهری باشد، بلکه اعتقادی قلبی است. در حالیکه یک مسلمان، دقیقا در نگاه اول شناخته می شود.

البته طی سالهای اخیر تعداد زیادی از مردم به «فنلاندیهای مسلمان» عادت کرده اند و نظرسنجی ها نشان داده که مردم فنلاند مخالفت زیادی با ازدواج فرزندانشان با مسلمانان، زندگی کردن در همسایگی آنها ندارند. البته حدود 20 الی 25 درصد شهروندان نیز بشدت مخالف این نزدیکی روابط هستند.

علاوه بر این، برخورد با مهاجرین، چه مسلمان و چه غیرمسلمان به روند توسعه اقتصادی نیز بستگی دارد. اکنون دیگر بسیاری از مردم درک کرده اند که بدون نیروی کار مضاعف، رشد اقتصادی فنلاند بسیار دشوار خواهد بود و به همین دلیل دیدگاه مثبتی برای پذیرش پناهجویان در این کشور بوجود آمده است.

حل مشکل مهاجرت از توان اتحادیه اروپا خارج است

"الکساندر دوبووی" کارشناس ارشد موسه تحقیقاتی دانشگاه وین: طی دو سال و نیم گذشته، اتریش با افزایش بیش از حد تعداد پناهجویان مواجه شده است. تنها در سال 2016 بیش از 42 هزار تقاضا برای پذیرش مهاجر به ثبت رسید. این رقم در سال 2015 کمتر بود و حدود 89 هزار نفر بود. این رقم نسبت به سایر کشورهای اروپایی، برای مثال فرانسه (62 هزار نفر) بسیار زیاد بود، در حالیکه جمعیت فرانسه هشت برابر اتریش است.

البته کنترل سیل ورود پناهجویان به اتریش بسیار دشوار است. وضعیت جرم و جنایت در این کشور نیز با افزایش تعداد مهاجرین وخیم تر از گذشته شده و در نهایت نگرانیهایی در این رابطه بوجود آمد که این تمایلات روی نتیجه انتخابات پارلمانی اخیر در اتریش هم تاثیر گذاشت که سیاست امنیتی و مهاجرتی در آن نقش زیادی داشت.

مسلما اتحادیه اروپا به یک تصمیم مشترک در زمینه مقابله با بحران مهاجرت نیاز دارد، ولی مشخص نیست چنین توافقی حاصل شود. واضح است که این بحران به این زودیها پایان نخواهد یافت و حل و فصل آن به عوامل متعدد زیادی بستگی دارد که اتحادیه اروپا نمی تواند تاثیری بر آنها داشته باشد که از جمله آنها روند توسعه جمعیتی در کشورهای قاره آفریقا و مناقشات نظامی در خارج از مرزهای اروپاست.

رخدادهای خارجی زندگی مسلمانان آمریکا را دشوارتر کرده است

"اریک بلیچ" استاد دانشگاه کالج میدلبری (آمریکا): در رسانه های گروهی آمریکایی لحن مباحثات در مورد مهاجرین از کشورهای مسلمان کاملا متفاوت است و بستگی به دستورکار اطلاعاتی آنها دارد. در رابطه با نوع رخدادها و مشکلات خارجی، زندگی مسلمانان ساکن آمریکا دشوارتر از گذشته شده است. من نمی خواهم بطور دقیق بگویم که گزارشات و مقالات نوشته شده در رسانه ها تاثیر منفی بر زندگی مسلمانان آمریکا دارد. ولی این حوادث و بحرانهای خارجی روی زندگی پیروان دین اسلام در ایالات متحده تاثیر منفی بیشتری گذاشته است.

علاوه بر این، نظریه اینکه باید نگران امکان وارد شدن مسلمانان تندرو به آمریکا بود، تنها از سوی دونالد ترامپ مطرح شد. این مسئله، یکی از موضوعات مطرح در مبارزات انتخاباتی وی بود که با آغاز دوره ریاست جمهوری وی و با امضای قانون محدودیت مهاجرت برای کشورهای اسلامی تشدید شد. و البته مشکل بحران مهاجرت در اروپا و چگونگی پوشش خبری آن در رسانه ها، منجر به آن شده است تا طی یکی دو سال اخیر برای رئیس جمهوری آمریکا و طرفدارانش، مسلمانان بیشتر به منزله ارتباط آنها با حملات تروریستی و اقدامات افراطی تلقی می شوند.

ظاهرا برای دونالد ترامپ موضوع امنیت مرزهای آمریکا اهمیت خاصی دارد که در این رابطه مرز با مکزیک وضعیت ویژه ای یافته. ولی نظریه بستن مرزهای آمریکا و یا تحت کنترل درآوردن هر نوع عبورو مرور و ممانعت از ورود افراد جنایتکار، دیدگاه بخشی از جامعه آمریکا نیست.

البته بحران در اروپا و خاورمیانه، مهاجرین مسلمان در آمریکا را بیش از پیش مورد توجه قرار داده و ترامپ هم بیان کننده نگرانی این بخش از جامعه آمریکا، یعنی حدود 40 درصد از شهروندان آمریکایی است. ترامپ و تیمش هم با استفاده از همین ترس بوجود آمده بخصوص از سوی رسانه های گروهی، سعی می کنند نشان دهند که اکنون در ایالات متحده نیروهای بالقوه ای وجود دارند که ممکن است در آینده منشاء تهدیدات جدی برای آمریکا شوند و لازم است با این خطر مقابله کرد.

منبع: تسنیم