تلاش‌های پوتین برای راضی نگه داشتن همزمان ایران و اسرائیل در سوریه

ماکسیم ساچکوف در المانیتور نوشت: این هفته مقامات روسیه و اسرائیل در مسکو در مورد میزان حضور کنونی و آینده ایران در سوریه با یکدیگر ‏دیدار و گفتگو کردند. آویگدور لیبرمن وزیر دفاع و دیگر مقامات ارشد اسرائیل در 31 می با سرگئی شویگو ‏وزیر دفاع روسیه دیدار داشتند. مهم ترین محور این دیدار نقش ایران و هم پیمانان منطقه ای آن ها در سوریه ‏است. از زمان نشست بین ولادیمیر پوتین و بشار اسد در 17 می و تاکید پوتین بر خروج سریع تمام ‏نیروهای خارجی از سوریه، مقامات عالی رتبه روسیه این اظهارات را در موقعیت های مختلف تکرار کردند ‏که برخی از مقامات به طور مستقیم به نیروهای هم پیمان ایران اشاره کردند. این موضوع گمانه زنی ها را در ‏مورد تغییرات آشکار رفتار روسیه نسبت به ایران تشدید کرد.‏

به گزارش نامه نیوز، در ادامه این گزارش آمده است: در هفته های اخیر تماس های مکرر بین روسیه و اسرائیل شایعاتی را مبتنی بر توافق پنهانی بین این دو در ‏خروج شبه نظامیان هم پیمان ایران در جنوب سوریه افزایش پیدا کرده است . ظاهرا این ادعا با ناتوانی واقعی ‏روسیه برای تحقق این هدف همراه شده است. در بحبوحه مذاکرات بین روسیه - آمریکا - اسرائیل و اردن ‏در مورد مناطق کاهش تنش در جنوب غربی سوریه، شویگو و لیبرمن با یکدیگر گفتگو کردند. هرکسی این ‏صحنه را تماشا میکند به راحتی تصور می کند دولت روسیه به سمت اسرائیل و آمریکا چرخش پیدا کرده ‏است. در این نشست شویگو بر موفقیت های اخیر دولت سوریه تاکید کرد و گفت که مناطق تحت کنترل ‏دولت سوریه اکنون آماده بازگشت پناهندگان و شرایط مناسب برای زندگی آن هاست. ‏

در شرایط موجود بشار اسد درصدد تدارک حمله به شورشیان در استان درعاست. اخیرا اسرائیل و آمریکا ‏اعتراضات و فشارهای خود را نسبت به حضور ایران و شبه نظامیان شیعه در سوریه تشدید کرده اند. مسکو ‏درصدد حل و فصل این مسئله است. راه حل مسکو رضایت اسرائیل در حمله اسد به شورشیان در درعا در ‏ازای مذاکره برای خروج بالقوه نیروهای هم پیمان ایران در سوریه است. اما اسرائیل از این که اهرم نفوذ خود ‏را با پیروزی شبه نظامیان تحت حمایت ایران و حزب الله در جنگ با درعا از دست دهد هراسان است. اما ‏اگر عدم حضور نظامی ایران در جنوب سوریه و همچنین عدم مشارکت آن ها در عملیات نظامی ارتش ‏سوریه تضمین شود اسرائیل ممکن است با تهاجم دولت سوریه با درعا مخالفت نکند. ‏

المانیتور در گزارشی مطرح کرد که مجتبی فردوسی پور سفیر ایران در اردن در اظهاراتی بر حمایت ایران از ‏مناطق کاهش تنش در سوریه تاکید کرد. در همین حال منابع حزب الله به رسانه های روسیه گفته اند که اگر ‏دولت سوریه با درخواست بالقوه روسیه در زمینه عدم مشارکت حزب الله و سایر شبه نظامیان شیعه در تهاجم ‏به درعا موافقت کند حزب الله ممکن است از این مسئله پیروی کند. ‏

یکی از راه حل های پذیرفته شده برای حل این معضل توسط اسرائیل و حزب الله ، اعزام پلیس نظامی ‏روسیه به این منطقه است. نویسنده این راه حل را « سناریوی صلح آمیز » می داند که شورشیان باید سلاح ‏خود را به زمین بگذارند و منطقه را تسلیم نیروهای دولتی کنند. راه حل دیگر کنترل منطقه توسط ارتش ‏سوریه با زور و متعاقب آن استقرار پلیس نظامی روسیه است که از آن به عنوان « سناریوی تهاجمی » یاد می ‏کند. مسکو در مورد سناریوهای فوق با مشکلاتی روبرو است و اقدامات میانجی گرایانه روسیه با پیچیدگی ‏همراه شده است. تهاجم نظامی توسط ارتش سوریه می تواند منجر به تلفات عظیم غیرنظامیان گردد بنابراین ‏روسیه خواهان سناریوی صلح آمیز به عنوان عنصر مهم برای موفقیت مناطق کاهش تنش است.‏

‏

کانال یک تلوزیون اسرائیل گزارش داد که در تماس تلفنی بین نتانیاهو و پوتین در 30 می در مورد امکان ‏حفظ ایران و همپیمانانش در 70-80 کیلومتری مرزهای سوریه و اسرائیل با یکدیگر گفتگو کرده اند. اکنون ‏تهران با دیده ناامیدی به اقدامات روسیه نگاه می کنند. بنابراین تعامل و مذاکره روسیه با رقبای ایران قابل ‏درک است که احساسات ضد روسی در ایران تشدید گردد چرا که هنوز بی اعتمادی عمیق تاریخی آن ها ‏نسبت به روسیه از بین نرفته است. با این حال تماس های روسیه و اسرائیل به این معنا نیست که مسکو ‏نگرش خود را نسبت به شریک حیاتی خود در سوریه تغییر داده است. ‏

لاوروف در کنفرانس بین المللی مسکو در 30 می گفت: « منافع روسیه نمی تواند صد درصد با تمام قدرت ‏های منطقه ای از جمله ایران و اسرائیل همخوانی داشته باشد. ما همچنین با این دیدگاه که ایران ریشه تمام ‏مشکلات منطقه در سوریه، فلسطین، لبنان و عراق است مخالف هستیم. هنگامی که ما به شرایط منطقه نگاه ‏می کنیم به جای تلاش برای انزوا بر تعامل با تمام طرف های مذاکرات تاکید می کنیم.» ‏

نویسنده در ادامه تاکید کرد که مسئله این است که روسیه نمی تواند ایران را مجبور به خروج از جنوب سوریه ‏کند و تنها می تواند از طریق مذاکرات با تهران و مشارکت داوطلبانه ایران با مشوق های روشن از سوی ‏روسیه زمینه خروج این کشور را از سوریه فراهم کند. با وجود پیچیدگی های فعلی، هیچ نقطه امیدی برای ‏حل و فصل وضعیت جنوب سوریه وجود ندارد. یکی از چالش های بزرگ این مسئله حضور طولانی مدت ‏ایران در سوریه است. بنابراین هیچ راهی برای روسیه یا هر قدرت خارجی دیگر برای تضمین سوریه عاری ‏از ایران وجود ندارد. بنابراین هر چقدر اسرائیل در تخریب اهداف ایران در سوریه تلاش کند مهم نیست؛ بلکه این حملات می تواند منجر به یک جنگ منطقه ای گردد. ‏

منبع: انتخاب