دیدار پوتین، روحانی و اردوغان برای پایان قصه «سوریه» در ترکیه

نامه نیوز- گروه سیاست: هفته گذشته سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در مصاحبه‌ای رسما اعلام کرد که «جنگ سوریه تمام شده است». این اعلام البته معنای بسیاری نیز دارد. این به آن معناست که شرایط سوریه از حالت جنگی خارج شده و اکنون زمان «مذاکره» است. زیرا به قول لنین رهبر انقلابی روس ها در قرن گذشته که معلم سیاست بسیاری از آنهاست: «جنگ ادامه مذاکره است به شکلی دیگر!»

حالا "یوری اوشاکوف" مشاور رئیس‌جمهوری روسیه در مسائل سیاست خارجی، دیروز در جمع خبرنگاران اعلام کرده که "ولادیمیر پوتین" در تاریخ 16 سپتامبر (25 شهریور ماه) در آنکارا، قبل از آغاز نشست سران سه‌جانبه روسیه ــ ایران ــ ترکیه درباره سوریه، به‌طور جداگانه با "حسن روحانی" رئیس جمهوری ایران و "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه دیدار و گفت‌وگو خواهند کرد.

او اعلام کرده است که: «همان‌طور که همیشه در جریان چنین نشست‌های سه‌جانبه‌ای مرسوم است، دیدارهای دوجانبه‌ای نیز بین رهبران سه کشور انجام خواهد شد. این دیدارها قبل از آغاز پنجمین دور نشست‌های سه‌جانبه رهبران کشورهای ضامن صلح در سوریه در چارچوب مذاکرات آستانه انجام خواهد شد».

اوشاکوف همچنین توضیح داده: «درباره موضوع مذاکرات رؤسای جمهوری روسیه و ایران، باید بگویم که علاوه بر هماهنگی مواضع دو کشور درباره سوریه، برخی مسائل مربوط به همکاری‌های دوجانبه و مسلماً روند اوضاع کنونی درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هسته‌ای ایران نیز مورد بررسی دو طرف قرار خواهد گرفت».

مشاور پوتین تأکید کرده که با توجه به خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت به رژیم تحریم‌ها علیه تهران، در شرایط کنونی اصلی‌ترین وظیفه حفظ توافقات صورت‌گرفته در چارچوب برجام است.

اوشاکوف با یادآوری اینکه روسیه از تماس‌های فعال با تمام طرفین شرکت کننده در توافق هسته‌ای، از جمله با مقامات تهران، حمایت می‌کند، اضافه کرد: «اخیراً در این رابطه تماس‌ها با فرانسه نیز فعال شده و رایزنی‌هایی با هدف حفظ کامل پایبندی همه طرفین به برجام آغاز شده است و در همین راستا در اوایل ماه سپتامبر هم "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران در مسکو مذاکراتی را با مقامات روس داشت».

وی گفت: «ما از طرف ایرانی درخواست کرده‌ایم که از هر گونه اقدامی که ممکن است مانع از تلاش‌ها برای حفظ توافق هسته‌ای شود، خودداری کند».

مشاور پوتین همچنین اعلام کرد که برگزاری نشست سه‌جانبه روسیه ــ ایران ــ ترکیه درباره سوریه، می‌تواند راه را برای برگزاری نشست دیگری که پیش از این در استانبول در ترکیب چهارجانبه و با شرکت "امانوئل ماکرون" رئیس جمهوری فرانسه و "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان انجام شده بود، فراهم کند. البته صحبت در این باره هنوز بسیار زود است.

رؤسای جمهوری روسیه ــ ایران ــ ترکیه در آنکارا درباره چه مسائلی گفت‌وگو خواهند کرد؟

اوشاکوف یادآور شده که رؤسای جمهوری سه کشور ضامن صلح، در نشست سران آنکارا به‌طور دقیق و مفصل اوضاع کنونی در مناطق ادلب و در شمال‌شرق سوریه مورد بررسی و تبادل نظر قرار می‌گیرد.

وی توضیح داده: «همان‌طور که همه می‌دانند، در این مناطق که هنوز تحت کنترل نیروهای دولتی سوریه قرار ندارد، تنش و درگیری‌های مسلحانه ادامه داشته و تعداد زیادی از نیروهای تروریستی حضور دارند. رهبران روسیه، ایران و ترکیه همچنین مسائل مربوط به پیشبرد روند حل‌وفصل سیاسی اوضاع را با توجه به قطعنامه شماره 2254 شورای امنیت مورد بررسی قرار خواهند داد، از جمله تکمیل روند شکل‌گیری و آغاز به کار کمیته قانون اساسی سوریه که به‌عقیده ما، تشکیل این کمیته امکان منحصربه‌فردی برای آغاز مذاکرات مستقیم بین نمایندگان دولت و مخالفان سوری خواهد بود».

این مقام کرملین یادآور شده است که علاوه بر این، در پنجمین نشست سران سه کشور ضامن صلح در سوریه، اوضاع انسانی در این کشور، مسائل مربوط به کمک به پناهجویان سوری و بازگشت آنها به میهنشان و بازسازی زیرساختارهای اصلی در سوریه مورد تبادل قرار خواهد گرفت.

به‌گفته وی، در پایان نشست سران آنکارا، بیانیه مشترکی نیز امضاء خواهند کرد که مسلماً قبل از برگزاری نشست از سوی مقامات مسکو، تهران و آنکارا مورد توافق قرار گرفته و تهیه شده است و در پایان نشست آنکارا به اطلاع نمایندگان رسانه‌های گروهی خواهد رسید.

روز جمعه "دیمیتری پسکوف" سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه نیز اعلام کرده بود که ولادیمیر پوتین روز دوشنبه، 16 سپتامبر (25 شهریور ماه) برای شرکت در نشست سران سه‌جانبه روسیه ــ ایران ــ ترکیه درباره سوریه به آنکارا سفر خواهد کرد.

حالا در ادامه باید دید که این سه کشور با وجود برخی واگرایی‌های ترکیه و اردوغان بر سر ماجرای شمال سوریه و زاویه وی با دولت بشار اسد، قرار است این سه چگونه منافع حاصل از مقاومت در برابر تروریست ها در سوریه را بین یکدیگر تقسیم می‌کنند. هرکدام از این کشورها منافعی در سوریه دارند، اما چیزی که روشن است، زاویه هر سه کشور با کانتون‌های خودمختار کردنشین شمال سوریه است. موضوعی که روسیه و ایران قصد دارند آن را مسالمت آمیز تر از ترکیه (و راههای نظامی آن) حل کنند.

همچنین باید دید که اردوغان بالاخره بشار اسد را تا زمان برگزاری انتخابات آزاد در سوریه تحمل می‌کند یا خیر!