سهمیه بندی بنزین را از هند یاد بگیریم / چگونه هندوستان قیمت سوخت را بدون اعتراض بالا برد؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه نیوز، بعد از سهمیه بندی مجدد بنزین و افزایش قیمت آن در ایران و بالطبع، نارضایتی مردم و افزایش اعتراضات، بسیاری انتقاداتی را به اصل یا نحوه اجرای این تصمیم ایراد کردند.

با تصمیم چند روز گذشته سران قوا، قیمت بنزین سهمیه ای به 1500 تومان و نرخ بنزین آزاد هم به 3000 تومان رسید.

برخی از نمایندگان معتقدند در شرایط فعلی افزایش قیمت بنزین منطقی نبود. برخی دیگر با اصل این کار موافق بودند اما نحوه اجرای آن را نادرست دانستند.

حجت الاسلام مصباحی مقدم در نشست خبری خود که در دفتر خبر فوری برگزار شد، ضمن اشاره به اشتباه دولت در مورد سهمیه بندی بنزین گفت که دولت باید یک ماه زودتر زمینه را برای اطلاع رسانی آماده می‌کرد تا چنین اتفاقی رخ ندهد.

آنچه مشخص است این است که در اجرای قانون سهمیه بندی بنزین اشتباهات فراوانی رخ داده است. بررسی شرایط قیمتی و سهمیه ای بنزین در کشورهای مختلف می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند تا بتوانیم شرایط مختلف را بررسی کرده و نمونه‌های خارجی این اتفاق را درک نماییم.

هند شاید نمونه خوبی در این زمینه باشد. کشور هند حدود یک میلیارد جمعیت دارد. با اینکه هند حدود 594.49 میلیارد تن نفت خام و 1339.57 میلیارد مکعب گاز طبیعی دارد اما جمعیت بالای این کشور باعث شده همواره در تامین فراورده های نفتی دچار مشکل بوده و وارد کننده این اقلام باشد.

این ضرورت باعث شده هند تدابیر خاصی را در زمینه نفت، گاز و بنزین و گازوئیل به اجرا بگذارد. مهمترین تدبیر دولت برای افزایش قیمت بنزین و کسب درآمد از آن(جهت تامین بودجه لازم برای واردات نفت) افزایش قیمت بنزین در برخی ایالات است. ایالاتی که در آنها خودروهای پرمصرف بیشتر است و در عین حال معضل آلودگی دارند معمولا قیمت بیشتری برای تامین بنزین باید بپردازند.

به طور مثال، قیمت بنزین در بنگال (بنگالورا) در سال 2011 به ازای هر لیتر 71.9 روپیه بود. این در حالی است که در دهلی( که نسبتا خودروهای باکیفیت تری دارد) قیمت هر لیتر بنزین کمتر از 30 روپیه بوده است.

این سیاست باعث شده در عین تامین بودجه بنزین و کاهش مصرف بی رویه، مردم نیز اعتراضات گسترده ای نداشته باشند.

در عین حال، دولت هند با بستن مالیات نسبتا سنگین به خودروهای پرمصرف باعث کاهش مصرف بنزین شده است. این تدبیر به حدی موفق بوده که امروزه بسیاری از شهروندان هندی خودرو پرمصرف خود را تغییر داده و از خودروهای دوگانه سوز یا باکیفیت هیبریدی استفاده می‌کنند.

البته لازم به ذکر است که قیمت و شرایط فروش خودروهای هیبریدی در هند به مراتب از کشورمان ایران آسان تر است و جدیدا دولت تعهد داده که به علت بحران آلودگی هوا به صاحبان خودرو فرسوده وام دهد تا خودرو خود را تعویض کنند.

در همین راستا، دولت هند قیمت و سهمیه گاز را بالا برده تا افراد را ترغیب به جایگزینی سوخت خودروهای خود نمایند.

سیاست دیگری که دولت هند در مورد بنزین پیش گرفته سیاست "روش دینامیک قیمت سوخت" است.

طبق این روش، دولت موظف است قیمت سوخت و بنزین را روزانه تعیین نماید. این سیاست از سال 2017 در هند به کارگرفته شده است. مهمترین فایده و منفعت این سیاست این است که تغییرات قیمت جهانی بنزین(که هندوستان به علت واردات به شدت به آن وابسته است) روزانه بر مصرف رانندگان تاثیر می‌گذارد.

این اتفاق همچنین باعث می‌شود دولت از سیبل حملات خارج می‌شود و افزایش و کاهش قیمت بنزین عملا بر نرخ جهانی بیفتد.

اکنون نظر شما چیست؟ آیا به نظر شما دولت ایران هم می‌تواند چنین تدابیری را اندیشیده و این سیاستها را در ایران اجرا نماید؟

منبع: خبر فوری