هشدار کواکبیان نسبت به بحران حاشیه نشینان

به گزارش نامه نیوز، مصطفی کواکبیان ظهر امروز در اولین جلسه مجمع استانی باشگاه خبرنگاران هلال احمر که با حضور مسؤولان ومدیران رسانه‌ها در سالن هلال احمر تشکیل شد، اظهار کرد: مسؤولان و مقامات حکومتی موظف به فراهم کردن زیرساخت‌هایی برای به وجود نیامدن بلا و بحران هستند.

رئیس خانه‌های مطبوعات کشور با اشاره به حدیثی در این خصوص، ادامه داد: وظیفه بنده خدا در مقابل قضا و قدر الهی، تدبیر است و مقدرات الهی مانع تدبیر بشر نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از بحران تا جایی که ممکن است باید تدبیر کنیم، اظهار کرد: بعضی مدیران به کاهش اثرات و مدیریت بحران معتقدند، ما هم در مجلس و خانه ملت موظف هستیم بیشترین حمایت را از نهادهایی به عمل بیاوریم که برای کاهش آلام بشری و اثرات بلایا بر زندگی مردم، تلاش می‌کنند.

کواکبیان ادامه داد: سازمان‌های بحران مدار باید سعی کنند با همین امکانات موجود، بیشترین بهره‌وری و اثربخشی را برای مردم داشته باشند.

رییس خانه‌های مطبوعات کشور با اشاره به برخی شعارهای سازمان هلال احمر مانند کاهش آلام بشری و صلح و سلامتی، با ذکر مثال‌هایی، ریشه‌دار بودن چنین مفاهیمی در آموزه‌های دینی را تبیین کرد.

وی با تاکید بر اهمیت نقش رسانه در مدیریت بحران و جهت دهی به افکار عمومی، گفت: خبرنگارانی وجود دارند که با ماهی ۵۰۰ هزار تومان درآمد امرار معاش می‌کنند و این دلیلی جز انگیزه بالای عشق به مردم و خدمت به جامعه ندارد.

کواکبیان بر دو اصل شجاعت و صداقت در کار خبرنگاری تاکید کرد و ادامه داد: گاهی یک خبر بدون صداقت می‌تواند بلوایی بزرگ به پا کند ولی اگر خبرها صادقانه باشد تاثیرگذار و کارگشا است. رسانه ابزار مدیریت بحران است مدیر کل بحران استانداری خراسان رضوی هم در بخش دیگری از این مراسم، گفت: وقتی از حادثه، بحران، فاجعه و بلا صحبت می‌کنیم یک بار معنایی منفی در ذهن ما ایجاد می‌شود، اما این حوادث و سوانح ممکن است بلا باشند اما الزاما عذاب نیستند.

حجتعلی شایانفر خاطر نشان کرد: همانطور که در مدیریت بحران پیش‌بینی و هشدار صحیح و سریع مهم است، اطلاع رسانی صحیح و سریع هم مهم است.

وی رسانه را ابزار مدیریت بحران برشمرد و گفت: هرکجا بحران باشد به ابزار مدیریت آن یعنی رسانه نیاز است، رسانه‌ها به دلیل توانایی جهت‌دهی افکار عمومی در مراحل مختلف بحران نقش دارند.

مدیرکل بحران استانداری خراسان رضوی، بحران زایی و بحران زدایی، برجسته‌سازی و کوچک نمایی را از قابلیت‌های رسانه دانست و تصریح کرد: میزان حرفه‌ای بودن خبرنگاران در اطلاع رسانی بسیار مهم است.

شایانفر به بیان تاثیرات اطلاع رسانی درست توسط رسانه‌ها پرداخت و گفت: تقویت وفاق ملی و جلب مشارکت‌های مردمی، کاهش اثرات بحران، توجیه و پذیرش بحران از مهم‌ترین تاثیرات مثبت رسانه‌ها در بحران است.

وی با بیان اینکه ما نمی‌توانیم از بروز حوادث طبیعی پیشگیری کنیم، به تجربه موفق ژاپنی‌ها در مدیریت بحران، اشاره کرد و گفت: کاهش خسارت مهم‌ترین مولفه مدیریت بحران توسط ژاپنی‌هاست که اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی این رویکرد هم در این کشور مشهود است.

مدیرکل بحران استانداری خراسان رضوی تاکید کرد: ما باید نگاهمان را از مدیریت بحران مدار به مدیریت ریسک مدار تغییر دهیم، برای نهادینه شدن این نگاه و فرهنگ در جامعه چهار مرحله بینش، دانش، تکرار و عادت را باید طی کنیم که نقش رسانه‌ها در این فرهنگ سازی کاملا روشن است.

شایانفر به جمعیت بالای حاشیه‌نشینی در مشهد اشاره کرد و گفت: طبق آمار ۱.۳ میلیون حاشیه‌نشین در مشهد زندگی می‌کنند و خاصیت حاشیه نشینی هم زندگی در معابر کوچک و دسترسی‌های کم و مقاومت اندک است، اگر بحران در این شهر پیش بیاید امدادرسانی به این جمعیت، بسیار سخت است.

خبرنگار بحران باید از سیاسی کاری به دور باشد

مدیر مسوول سابق روزنامه خراسان هم در بخشی دیگر از این نشست، با تاکید بر ارزش خدمت هلال احمر، اظهار کرد: رسانه کارکردی دوگانه دارد، همانطور که می‌تواند با بزرگنمایی بحران بیافریند همانطور هم می‌تواند با نادیده گرفتن بعضی مسائل، بحران را کنترل کند و دقیقا اینجاست که اهمیت سواد رسانه‌ای مشخص می‌شود.

کوروش شجاعی با بیان اینکه قلم اصحاب رسانه قدرت زیادی در ایجاد و کنترل بحران دارد، به بیان ویژگی‌های یک خبرنگار هلال احمر پرداخت و خاطرنشان کرد: یک خبرنگار هلال احمر (و به طور کلی خبرنگار بحران) باید از سیاسی کاری به دور باشد و حضور به هنگام در صحنه بحران داشته باشد.

وی ادامه داد: خبرنگار هلال احمر نباید دچار هیجان خبری شود، باید سابقه خبر را حتما بررسی کند و دانش لازم را در زمینه بحران و توان کنترل منطقی انتظارات عمومی، داشته باشد.

این استاد رسانه با انتقاد از کاربرد واژه بلا در حوادث، گفت: اگر منِ مسؤول به مسؤولیتم درست عمل کنم بسیاری از این حوادث پیش نمی‌آید، وقتی مسؤولان نسبت به کوهخواری‌ها و زمین خواری‌ها مسؤولیت خود را درست انجام نمی‌دهند، بحرانی همچون سیل ابتدای سال به وجود می‌آید و آن خسارت‌ها را به بار می‌آورد، پس این‌ها بلا نیستند ما درست کار نکرده ایم.

شجاعی با بیان اینکه شرف لباس امدادگری بر همه لباس‌های خدمت ارجحیت دارد، پیشنهاد طرح «هر خانه یک امدادگر» را مطرح کرد.

وی با بیان اینکه ۲۴ میلیون خانوار در کشور وجود دارد، ادامه داد: اگر در هر خانواده یک نیروی امدادگر آموزش دیده وجود داشته باشد، ۲۴ میلیون امدادگر در صحنه داریم که در نتیجه آن تماس با اورژانس، مرگ و میر و هزینه‌های کشور کم و امید به زندگی افزایش می‌یابد.