مرور اتفاقات سال98 و تاثیر آن بر آینده سیاسی ایران ؛ سالی که با سیل آغاز شد و با کرونا پایان می‌یابد!

به گزارش نامه نیوز، فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بین الملل و دیپلمات پیشین در یادداشتی نوشت: بحران برای ما تازگی ندارد. نظام‌های انقلابی با فشاری دوجانبه مواجه هستند. فشاری از بیرون از سوی کشورها و نظام‌هایی که به خاطر بقا و ثبات خود مایل به سرایت انقلاب به ساختار سیاسی و حکومتی خود نسیتند، یا وقوع انقلاب در کشوردیگر را موجب از میان رفتن منافع خود می‌پندارند و با آن به مبارزه بر می‌خیزیند. فشار از درون از سوی افراد پیروزمند و آرمانخواهی است که به شکرانه پیروزی خواهان صدور انقلاب به همسایگان و ائامه رسالت خود به آن سوی مرزها هستند. در ایران دفاع از حقوق و منافع فلسطین، مبارزه با رژیم بعثی عراق، مبارزه با اسرائیل و حامی اصلی آن یعنی آمریکا به شعارها و اقدامات راهبردی نظام جدید بدل شد. مبارزه با آمریکا حامی اصلی نظام پیشین و نگرانی از تلاش آن برای بازگرداندن نفوذ به اشغال طولانی سفارت آمریکا انجامید که به جنگ 8 سله با عراق صدامی منجر شد. مبارزه با فرهنگ غربی با نگرانی از بازگشت نفوذ از طریق فرهنگ به اشغال متناوب سفارت خانه‌های انگلیس و فرانسه و بلژیک و دانمارک منجر شد .بعد از سال ها دولت روحانی در زیر فشار تحریم با مذاکرات طولانی به قرارداد برجام دست یافت و راه‌هایی برای تنفس اقتصادی گشورده شد، اما باز نگرانی ارزشی پیشین که مبادا توسعه روابط اقتصادی به برقراری نفوذ ارزش‌های غربی منجر شود و نیز پافشاری بر شعار‌های راهبردی بیگانه ستیز، با روی کار آمدن دولت افراطی و نژاد پرست ترامپ در آمریکا موجب جدی تر شدن رویارویی دوجانبه و تشکیل جبهه بندی تازه ای در خاورمیانه شد که برخی کشورهای منطقه را به رهبری عربستان در همدستی اسرائیل و آمریکا مقابل ایران قرار داد.

منظور از این مقدمه این است که این التهاب و تنش چهل ساله در سیاست خارجی ایران ، در سال 1398 به اوج خود رسید. سالی که با سیل بی سابقه و بزرگی در شمال و جنوب و شرق و غرب کشور آغاز شد. و زلزله ای که مصیبت را دامن زد. سالی که می‌توانست به برخوردهای شدید نظامی منجر شود، و بزرگی برخی از بحران‌های غیر سیاسی تا حدی مانع آن شد. ترامپ با اعلام قبلی تحریم‌های دوجانبه بانکی و اقتصادی خود را با تهدید و فشار کشورهای دیگر به مشارکت به آن تحریم رنگ بین المللی بخشید و ایران را در مضیقه و فشاری شدیدتر از همیشه قرار داد. جنگ یمن با عربستان، به مراحل جدی تر و کاربرد موشک‌های بزرگ و کوچک کشید. پس از تهدید جمهوری اسلای به اینکه اگر نفت ایران از تنگه هرمز عبور نکند نفت هیچ کشوری عبور نخواهد کرد موجب توقیف متقابل نفتکش ایرانی در جبل الطارق و نفتکش بریتانیایی در دریای عمان شد. گرد آمدن نیروهای متفق آمریکا در منطقه به تشدید بحران افزود و به نفتکش‌هایی در بندر فیجره و به نفتکش ایرانی در دریای سرخ شملیک شد. پهباد پیشرفته آمریکایی در فضای ایران در دریای عمان ساقط شد و پالایشگاه بزرگ آرامکو در عربستان با موشک‌ها و پهبادهای پیشرفته به آتش کشیده شد که دولت حوثی یمن مسئولیت آن را به عهده گرفت. پس از آنکه مشارک گسترده ایران به تروریسم داعش پایان داد، برخورد با نیروهای مستشاری ایران در سوریه و عراق شدت گرفت. وقتی پادگان آمریکایی مورد اصابت قرار گرفت و یک آمریکایی کشته شد، مقابله مشکوک منجر به شهادت سردار سلیمانی فرماند شهید سپاه قدس و عامل اصلی شکست میدانی داعش و المهندس فرمانده الحشد الشعبی شد. با عملیات سپاه و موشک باران پادگان آمریکایی در اربیل که منجر به مصدوم شدن بیش از 100 نیروی آمریکایی شد، التهاب به اوج خود رسید و نگرانی از واکنش آمریکا به شلیک اشتباهی دو موشک خودی به هواپیمای اوکراینی حامل برخی از نخبگان علمی ایران و کشته شده 176 نفر مسافر و خدمه آن هواپیما انجامید. تصور می‌رفت با این مصائب فرصت تنفسی داده شود، اما بارندگی زمستانی سیل دیگری در بلوچستان و در عرب ایران بهراه انداخت و در پی آن مسائل و مشکلاتی در عراق و سوریه ادامه یافت که تا آخرین روزهای سال ادامه داشته است. اکنون نفت ایرانی چندانی از تنگه هرمز نمی گذرد و گام‌های تهدید آمیز هسته ای چندان مؤثر نبوده است.

در این میان، در آستانه راهپیمایی 22 بهمن امسال و نیز برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی ، ناگهان بروز بیماری کشنده کرونا اعلام شد و ملت را غافلگیر کرد. برخی ناباورانه آن را نیز توطئه ای از خارج پنداشتند و برخی توسل به شیوه‌های سنتی مانند روغن بنفشه و دود اسفند را تجویز کردند، اما با ملاحظه جهانگیر شدن خطر ناچار با مقتضیات علمی و تعطیل کردن فعالیت‌هایی که مستلزم کاهش برخورد و ازدحام افراد است روی آوردند. تعداد بیماران از امکانات بیمارستانی فراتر رفته و قبرستان‌های پذیرای میهمانان بیشتری هستند. اوج گیری اپیدمی کشنده در پایان سال تعطیلی ناخواسته را از هفته پایانی سال تا دو هفته آغاز سال نو و شاید بیش از تمدید کرده است. مدارس و دانشگاه‌های و سفرها و سینماهای و رستوران‌ها و . . تعطیل هستند. بخش بزرگی از کار و تولید و چرخش اقتصادی کشور تعطیل است.

آیا می‌توانیم در آستانه سال نو آروزی سال بهتری بکنیم؟ اقتصاد آرامش می‌طلبد، برقراری صلح و اطمینان و ایمنی می‌طلبد. مردم آرزومند ایرانی هستند که با آرامش و اعتدال بتواند نقش تاریخی خود را در این قلب جهان ادامه دهد. از این رکود مرگبار خارج شود و با جهان در رابطه باشد، منزوی نباشد، در جنگ نباشد، بسازد و بخرد بفروشد و برای جوانانش اشتغالِ مولد و رفاه و سلامت و خوشبختی و برای کشور آبادانی و اقتدار به بار آورد. باشد که سرنوشت این آرزوی مقدس و مسالمت آمیز برآورده شود. راه اقتدار نیز از توسعه اقتصادی می‌گذرد.