گلابی آمریکایی و چینی در سبد خریداران ایرانی؛دولت کجاست؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

اما با وجود اینکه موضوع قاچاق در ایران تکراری و پایان ناپذیر بوده است، اما همچنان به عنوان یک بزه اقتصادی علیه منافع تولیدکنندگان و همچنین دور زدن پرداخت عوارض گمرکی در خصوص کالاهای دارای مجوز واردات قلمداد می‌شود. در این میان این که کالاهای قاچاق از کجا وارد کشور ما می‌شود می‌تواند یکی از پرسش‌های همیشگی باشد، اما به فراخور خاستگاه یک محصول و همچنین ما‌به‌التفاوت قیمت محصول وارداتی یا قاچاق و محصول تولیدی انگیزش لازم را در شرایط زمانی و مکانی متفاوت فراهم سازد. در بین انواع کالاهای قاچاق به ایران میوه همواره یکی از مواردی بوده که برای کشوری با اقلیم ایران که از شرایط متنوع و مساعد برای تولید محصولات باغی برخوردار است جلب توجه می‌کند و مسبوق به سابقه است. اما چرا و چگونه!؟ چطور است برای کشوری مانند ایران که جزو کشورهای برتر در تولید محصولات باغی است باید میوه‌های تولیدی کشورهای دور دست به آسانی یا به سختی اما به هر حال از مرزها وارد بازار کشور شود و هیچ فردی هم نادیده نگیرد که نادیده ماندن هرگونه قرنطینه و کنترل آفات احتمالی منتقل شده از یک میوه دارای آلودگی بی‌سابقه در ایران می‌تواند چه پیامدهای اقتصادی برای کشورمان داشته باشد. اما قبل از هر چیز شاید خالی از لطف نباشد که نگاهی شود به این موضوع که عمده میوه‌های قاچاق به ایران از کجا وارد می‌شود؟ اگرچه پاسخ دقیق و قطعی در این خصوص وجود ندارد و دلیل آن نیز همان ماهیت قاچاق است، لذا نمی‌توان از یک مقام رسمی هم به پاسخ قانع‌کننده رسید، کما اینکه بارها و بارها گفته شده که ایران دارای انواع اسکله‌هایی است که با انواع لطایف‌‎الحیل بتوان محموله‌هایی را با شگردهای خاص به ایران وارد و توزیع کرد. در این رابطه علیرضا متبحری، عضو هیئت مدیره اتحادیه بار فروشان معتقد است: با وجود سخت‌گیری‌های بازرسی اتاق اصناف، تعزیرات حکومتی، وزارت جهاد کشاورزی و همچنین اتحادیه بارفروشان، بازهم شاهد حضور میوه‌های قاچاق در بازار هستیم. وی در پاسخ به این پرسش که با وجود انواع نظارت‌ها و کنترل نهادهای ناظر چگونه امکان ورود میوه قاچاق از مرزها وجود دارد، می‌گوید: میوه‌ها زیر بارهای مجاز و قانونی وارد کشور می‌شوند و عمده این محصولات کشاورزی قاچاق از دوبی وارد کشور ما می‌گردند. عضو هیئت مدیره اتحادیه بارفروشان درباره اینکه درحال حاضر بیشتر چه میوه‌هایی به صورت قاچاق وارد می‌شود؟ ادامه می‌دهد: لیموترش برزیلی، گلابی، سیب سبز، انگور و آووکادو بیشتر قاچاق می‌شود. وی درباره میوه‌های قاچاقی که در مغازه‌های خرده فروشی مشاهده می‌شود، می‌گوید: این میوه‌ها را خود واردکنندگان در مغازه‌ها می‎برند و با فروشندگان داد و ستد می‌کنند. متبحری اضافه می‌کند: خارج از میدان مرکزی، بسیاری از واردکنندگان این میوه‌ها را زیر بارها قرارداده و با اتوبوس، نیسان و وانت وارد می‌کنند و مستقیم در مغازه‌ها می‌فرستند. وی با بیان اینکه متاسفانه نمی‌توان به طور ۱۰۰ درصد جلوی قاچاق میوه را گرفت، ادامه می‌دهد: به همین دلیل این میوه‌‎های وارداتی هر از گاهی وارد میدان مرکزی هم می‌شوند، اما نسبت به قبل کاهش یافته است. البته جلب توجه خبری با عنوان قاچاق گلابی از آمریکا و چین به ایران در اخبار روز گذشته سایت‌ها و خبرگزاری‌ها موضوعی نیز که تازگی داشته باشد، کما اینکه در زمستان 95 نیز رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار در گفتگو با تسنیم عنوان کرده بود گلابی آمریکایی و سیب فرانسوی و ترکیه‌ای در بازار ایران بصورت قاچاق به فروش می‌رسد. در آن مقطع حسین مهاجران اظهار کرده بود: گلابی آمریکایی در بازار مصرف از دبی به کشور وارد شده است و در کنار گلابی آمریکایی، گلابی چینی نیز در بازار به فروش می‌رسد. وی در آن مصاحبه این را هم تصریح کرده بودکه این میوه‌ها در حاشیه میادین مرکزی میوه و تره‌بار بازار بازاریابی شده و به مشتریان خود در مغازه‌های سطح شهر تحویل داده می‌شود. البته در این خصوص و چرایی قاچاق این محصولات به ایران تا لحظه پایان فرصت صفحه‌بندی روزنامه، هیچ یک از مقامات مسئول در معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی و همچنین ستاد مبارزه با قاچاق کالا امکان پاسخگویی را نیافتند و قول بررسی تمام جوانب این امر و اعلام آن به روزنامه «آفتاب‌یزد» رابه عصر روز شنبه وعده داده شد که امید است اطلاعات متقن و خوبی فراهم شود. اما یکی از همین مقامات مسئول در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی روزنامه آفتاب‌یزد، مشروط بر اینکه تا تکمیل اطلاعات لازم و کافی نامی از او برده نشود گفت: میزان تولید گلابی در کشور به حد کافی بوده است و سطح زیر کشت آن خوب بوده، اما به دلایلی که باید مورد بررسی قرار گیرد و با وجود اینکه حجم میزان قاچاق شده چندان قابل احصا نیست، چندان نمی‌توان توضیح دقیقی برای آن ارائه داد. اما در این میان نمی‌توان این واقعیت را نیز نادیده گرفت که به طور قطع متولیان تولید چندان دل خوشی از واردات و بدتر از آن قاچاق ندارند و شاید در این خصوص نیاز باشد تا در عرصه فروش در سطح خرده فروشی‌ها و همچنین فرهنگ مصرف میوه تولید شده باغدار ایرانی، اقدامات خلاقانه جدیدی اتخاذ گردد. به ویژه اینکه در فصول تولید و برداشت هر محصول وفور یک محصول خارجی با قیمت تمام شده کمتر می‌تواند کمر باغدار ایرانی را که در سال جدید انواع نهاده‌های مورد نیاز مانند کود و سم را چندین برابر سال گذشته خریداری و تامین می‌کند، بشکند. با همه اینها و با وجود تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، وقتی ادعا می‌شود گلابی از آمریکا، آفریقا و چین به طور غیررسمی وارد کشور شده است! و رئیس اتحادیه صادرکنندگان میوه و تره بار در این رابطه می‌گوید: «با آن که کشور شرایط تولید گلابی را دارد، اما این میوه به طور غیرقانونی از آمریکا وارد کشور می‌شود!» این پرسش بدیهی در اذهان مخاطبان نقش می‌بندند که آخر قاچاق میوه گلابی به چه دلیل!؟ چه اتفاقی باعث می‌شود گلابی وارداتی یا قاچاقی در ویترین بارفروشان به مردم چشمک بزند؟ اتفاقی که به زعم بارفروشان، شکل و شمایل متفاوت و طعم متنوع در بازار یکی از این عوامل آن عنوان می‌شود اما به طور قطع این دلیل قانع‌کننده نیست. در همین حال رئیس اتحادیه صادرکنندگان میوه و تره بار در پاسخ به این پرسش که آیا گلابی از آمریکا و چین وارد کشور شده است؟ گفت: واردات رسمی گلابی از آمریکا، آفریقا و چین را تکذیب می‌کنیم، اما گلابی از این کشورهای مورد اشاره به طور قاچاق وارد کشور می‌شود. البته شاید در انگیزه این واردات بصورت قاچاق این دلیل نهفته باشد که گلابی و نارنگی گران‌ترین میوه‌های تولید داخل امروز بازار هستند تا جایی که قیمت هر کیلو گلابی بیروتی ۲۵ هزار تومان و گلابی شاه‌میوه ۲۳ هزار تومان است. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه مافیای واردات کشاورزی با درآمدهای میلیاردی مانعی برای خودکفایی در تولیدات کشاورزی به شمار می‌آیند، در خصوص خبر قاچاق برخی میوه‌ها مانند گلابی با وجود وفور آن در بازار داخل به خبرنگار آفتاب یزد می‌گوید: وجود میوه خارجی در شرایطی که تولیدات داخل بدون مشتری می‌مانند؛ چه واردات رسمی باشد و چه قاچاق توجیه ندارد. سیدناصر موسوی لارگانی با بیان اینکه ظرفیت تولیدات کشاورزی کشورمان به گونه‌ای است که می‌توان با برنامه‌ریزی و آمایش صادراتی، به کشور صادرکننده تمام عیار محصولات کشاورزی در صنعت کشاورزی تبدیل شد اظهار می‌دارد: در سال جهش تولید در راستای اقتصاد مقاومتی به ویژه در تولیدات کشاورزی در این عرصه باید حمایت از تولید داخلی با برنامه‌ریزی تولید محور در دستور کار قرار بگیرد. وی با بیان اینکه مافیای واردات کشاورزی با درآمدهای میلیاردی مانعی برای خودکفایی در تولیدات کشاورزی است، اظهار می‌کند: وجود میوه خارجی در قبال بدون مشتری ماندن تولیدات داخلی، توجیهی ندارد. موسوی لارگانی با بیان اینکه واردات یا قاچاق بی‌رویه میوه برای برخی افراد درآمدهای میلیاردی دارد، می‌افزاید: عدم نظارت و دلال‌بازی عاملی برای متفاوت بودن نرخ میوه در کلان شهرها است. وی تاکید می‌کند: مسئولان باید برای تولیدکنندگان ارزش قائل شوند، تا مصرف‌کنندگان نیز به سمت کالاهای ایران سوق یابند. وی با ابراز تاسف از اینکه هنوز مسئله مدیریت و کنترل قاچاق برخی کالاها از جمله میوه و سایر محصولات کشاورزی به شکل اساسی مرتفع نشده است ابراز امیدواری می‌کند ادعایی از این دست مبنی بر قاچاق گلابی از آمریکا و چین نیز مورد ارزیابی قرار گیرد و ملاحظات قاطع در دفاع از تولید ملی صورت پذیرد. با توجه به اظهارات فوق و همچنین بررسی‌های گروه اقتصادی «آفتاب یزد» به نظر می‌رسد سود قاچاق گلابی و سایر میوه‌ها در این مقطع زمانی باعث شده تا جمعی از همه فن حریف‌های مافیایی در بازار میوه با شگردهای خاص خود و شاید هم اعتماد به نفس منفی خاص، ناظران را دور زده و عزم خود را برای واردات میوه‌هایی دوست داشتنی چون گلابی متمرکز کرده‌اند تا شاید مشتریان پرشمار بی‌خبر از همه جا به قلاب انداخته شده آنها بیفتند! در این میان شاید هر گونه قاچاق از سایر کشورها به مانند قاچاق گلابی آمریکایی و چینی به ایران سرصدا نمی‌کند و شاید دلیل آن این باشد که این دو کشور دارای برخوردها و تعاملات سیاسی خاص خود با یکدیگر و با ایران هستند؛ لذا به نظر می‌رسد حتی قاچاقچیان هم از مجادله این دو کشور بر سر استفاده از فرصت‌های بازار ایران برای خود کیسه دوخته اند.