آیا غرب از تجربه شکست سیاست فشار حداکثری درس میگیرد؟
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه گفته است که سیاست فشار حداکثری که توسط دولت دونالد ترامپ علیه ایران در پیش گرفته شده بود، شکست خورده و نتیجه معکوس داشته است و مدعی شده که ایران با دستیابی به سلاح هستهای فاصله چندانی ندارد.
وزیر خارجه فرانسه با ابراز تردید درباره موثر بودن تحریمهای دولت پیشین آمریکا بر اهداف هستهای ایران ادعا کرد: «موقعیت بسیار خطرناکی است: دستیابی ایران به سلاح هستهای پیامدهای ژئواستراتژیک قابل توجهی رقم خواهد زد».
سیاست فشار حداکثری از همان ابتدا محکوم به شکست بود. طراحان این طرح بدون توجه به توانمندیها و ظرفیتهای ایران و برآورد غلط از ابزارهای در اختیار خود این سیاست را علیه ملت ایران اعمال کردند هر چند در سالهای اخیر مردم ایران در اثر این تروریسم اقتصادی مشکلات فراوانی را متحمل شدند با این حال فشارها آنطور که دولت آمریکا انتظار داشت نتوانست ملت و دولت ایران را به زانو درآورد.
تقریبا بعد از ماههای اولیه آغاز تحریمها، ایران توانست با اتخاذ سیاست مقاومت حداکثری بر فضای روانی و تبلیغاتی تحریمها غلبه کرده و بعد از تثبیت شرایط اتفاقا در ماههای اخیر در مسیر رشد اقتصادی گام برداشت. موضوع و وجه مهم برجام از نظر شرکای غربی برجام محدودیتهای هسته ای بود که بر اساس برجام ایران پذیرفته بود.
ایران یک سال سیاست صبر راهبردی در پیش گرفت به امید اینکه سایر شرکای برجام وارد عمل شده و حقوق مندرج در ایران را تامین کنند با این وجود و بعد از گذشت یک سال و مشاهده بیعملی و انفعال، طرفهای برجام ایران طی پنج گام کاهش تعهدات هسته ای و فنی خود را آغاز کرد.
در ابتدا شرکای اروپایی اهمیتی به این کاهش تعهدات نکردند و صرفا انتظار داشتند ایران با فشارهای ترامپ از پا دربیاید. سکوت توام با رضایت طرفهای اروپایی و در ادامهط رح موضوعات غیر مرتبط با برجام از سوی آنها این طور نشان می داد که طرفیهای غربی دچار اشتباه محاسباتی شده و می توانند خواسته های خود را به تهران تحمیل نمایند با این وجود آغاز غنی سازی ۲۰ درصدی و مصوبه مجلس تحت عنوان اقدام راهبردی برای مقابله با تحریمها نشان داد که ایران ابزارهای لازم برای تامین حقوق مصرح خود را دارد.
هرچند بسیاری از کارشناسان در سالهای اخیر از بی نتیجه بودن سیاست فشار حداکثری سخن می گفتند با این حال در ماهها و هفته های اخیر این اظهارات آشکارتر و رساتر شده است. هرچند نگرانی وزیر خارجه فرانسه تا حد زیادی بی مورد است با این حال این اظهارات نشان می دهد که اتفاقا زمان نهآنطور که برخی طرفهای غربی می گویند به ضرر ایران بلکه به زیان شرکای اروپایی برجام است و اگر آنها به روال سالهای اخیر کماکان گفتار درمانی را در دستور کار قرار دهند چه بسا توافقی که برای آن زحمت کشیدند و برای آنها -آنطور که ادعا می کنند اهمیت دارد- قابل تداوم نخواهد بود.
اما در خصوص اتهام دستیابی ایران به سلاح هستهای ایران بارها اعلام کرده که قصد دستیابی به سلاح هسته ای ندارد حتی رهبر معظم انقلاب ساخت سلاح های هسته ای و شیمیایی را حرام اعلام کرده است. رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنانش ضمن انتقاد از کاربرد دانش هستهای در غرب گفت: علم بسیار مهم و بسیار نافع هستهای وقتی با فرهنگ غلط قدرتطلبی همراه شد، به تولید بمب هستهای انجامید و به تهدید بزرگ دنیا و بشریت تبدیل شد.
لودریان پیشتر در ۲۷ دیماه نیز گفته بود که ایران در مسیر تقویت توانمندی ظرفیت سلاح اتمی خود است و ضروری است که آمریکا و ایران به توافق هستهای موسوم به برجام برگردند. این اظهارات بلافاصله با واکنش وزیر خارجه کشورمان روبهرو شد؛ محمد جواد ظریف در توئیتی ضمن رد ادعای همتای فرانسویاش درباره تلاش تهران برای دستیابی به جنگافزار هستهای، این سخنان را یاوهگویی بیهوده خواند.
اینکه سیاستمداران غربی به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف می کنند نشان دهنده اراده بالای دولت و ملت ایران است اراده ای که در سخت ترین شرایط توانست کشور را از گردنه تحریمها و زیاده خواهی های ایالات متحده عبور دهد.
در همین راستا «کریس مورفی» سناتور دموکرات از شکست فاجعه بار سیاست فشار حداکثری علیه ایران در توییتر خود نوشته است: فرضیه تندروها این بود که اگر از توافق هستهای خارج شویم و به تحریمها و مذاکره خشن و تند باز گردیم، ایران نه فقط در خصوص تسلیحات هستهای بلکه درباره موشکها، حقوق بشر، تروریسم و سایر موارد نیز پای میز مذاکره حاضر میشود. ترامپ این فرضه را آزمود، چهار سال به آن زمان داد، این فرضیه جواب نداد، به هیچ عنوان.
او در ادامه نوشته است: هیچ کشور دیگری به تحریمهای جدید ما نپیوست. در عوض، همه شرکای برجامی ما راههای میانبری برای زنده نگه داشتن اقتصاد ایران پیدا کردند و ایران بخشهای تعطیل شده برنامه هستهای خود را از سر گرفت و بار دیگر سربازان آمریکایی در عراق را هدف قرار داد. یک فاجعه تمامعیار. حال تندروها که مخالف توافق ایران بودند و ترامپ را درگیر یک راهبرد شکستخورده کردند - میخواهند به بایدن بگویند که نمیتواند افرادی را برای کار روی پرونده ایران به کار گیرد که از دیپلماسی حمایت میکنند؛ این یک جنون است.
شواهد زیادی بر ناکامی آمریکا در به کارگیری تحریم و فشار حداکثری بر ایران گواهی می دهند. ترامپ قصد داشت با شکستن اراده جمهوری اسلامی و کشاندن ایران پای میز مذاکره و انعقاد توافقی جدید امتیازی بزرگ در کارنامه سیاست خارجی نا معقول و قلدرمآبانه خود ثبت کند و از سوی دیگر از آن به عنوان برگ برندهای در مقابل طیف دموکرات استفاده کند.
اما در نهایت نه تنها بازی تحریمها را به ایران واگذار کرد بلکه در سیاست داخلی نیز دولت را به دموکراتها سپرد، تجربه سه سال اعمال فشار حداکثری بیهوده بر ایران از سوی ترامپ، تیم دموکرات بایدن را به این نتیجه رسانده که نه تحریم بلکه بازگشت به برجام و تداوم مذاکرات در قالب گفت وگوهای ایران و ۱+۵ می تواند در روابط تهران- واشنگتن کارگشا باشد
دیدگاه تان را بنویسید