جای خالی رییسی؛ آیا او از نامزدی منصرف شده است؟

روزنامه اعتماد :  هر چه هم که دقیق‌تر می‌شویم، معلوم می‌شود که اوضاع و احوال این جریان سیاسی در جهت عکس آنچه ادعا می‌شد و انتظار می‌رفت، پیش می‌رود. قرارشان بر این بود که سید ابراهیم رییسی که حالا دیگر بعد از یک‌سری اقدامات در قوه قضاییه و عملکرد قابل اعتنای رسانه‌ها در پوشش رسانه‌ای آن؛ از محبوبیتی بیش از سال 96 برخوردار است، وارد میدان شده و نامزد بلامنازعی باشد. تصور این بود که جریان اصلاح‌طلب نیز دست خالی مانده و ناگزیر به کناره‌گیری می‌شود یا اینکه شکستی سخت را متحمل خواهد شد اکنون اما این انتخابات چشم‌انداز دیگری دارد. نه اصلاح‌طلبان کنار و دست خالی نشسته‌اند و نه مسیر رییسی تا پاستور به آن همواری است که گمان می‌کردند.

  خان کسب تکلیف

آنچه این روزها بیش از هر چیزی مسلم است، چالش‌های متعدد رییسی است. از احتمال اجماع روی او که بعد از طرح گمانه نامزدی همزمان رییسی، قالیباف و جلیلی به تحلیل رفت، گرفته تا تاکیدات مجددی که درباره کسب اجازه او از مقام رهبری عنوان می‌شود. درباره همین موضوع به تازگی مصطفی پورمحمدی، دبیر شورای وحدت گفته است: «حضور ایشان (رییسی) به‌شدت بسته به شرایط است. علی‌الخصوص که ایشان مسوولیتی انتصابی دارند و بدون رضایت رهبری هم نمی‌تواند مسوولیت خود را رها کند.»

پیش از این نیز بارها گفته شده بود که اصلی‌ترین مانع رییسی برای کاندیداتوری در این انتخابات داشتن حکم از رهبری و نشستن در رای یک قوه مهم و انتصابی است. مثلا عباس سلیمی‌نمین، فعال سیاسی اصولگرا چند ماه قبل در گفت‌وگویی با «نامه‌نیوز» این موضوع را گفته و بعدها دیگرانی نیز تلویحا یا صراحتا تایید کرده بودند. حالا هم شاهدیم که محمدرضا باهنر، فعال سیاسی اصولگرا و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به شکل دیگر بر اهمیت این موضوع تاکید می‌کند. او در گفت‌وگویی که با «خبرآنلاین» داشته، گفته است که «آقای رییسی برای قوه قضاییه مستقیما منصوب رهبر انقلاب است و قاعدتا اگر ایشان بخواهد برای کاندیداتوری اقدام کند مقام معظم رهبری باید از این کار راضی باشند.» او این را هم می‌گوید که «به ما خبر رسیده هرکسی که به رهبری مراجعه می‌کند و در مورد انتخابات سوال می‌کند ایشان می‌فرمایند که من ایجابا و سلبا هیچ اظهارنظری نمی‌کنم» و حتی توصیه رهبری به سیدحسن خمینی را یک استثنا قلمداد کرده اما در عین حال می‌گوید: «خود آقای رییسی باید قاعدتا و اخلاقا این اطمینان خاطر را پیدا کند که رهبری مخالف آمدن ایشان نیستند» بر همین اساس است که به نظر می‌رسد کسب اجازه از رهبری برای رییسی یک موضوع جدی باشد. الزام‌آور بودن این امر یا ضرورت اخلاقی و عرفی آن نیز در نتیجه امر هیچ اثر ندارد و به این بلاتکلیفی که اکنون رییسی دارد و به دیگران نیز سرایت داده است، منجر می‌شود.

  رقبای قدر

چالش دیگر رییسی اما قد علم کردن رقبا یکی پس از دیگری است. رقبایی که با او هم‌جناحی هستند. حالا یا اصرار دارند که به بهانه تاکتیک و امثال آن همزمان با او وارد میدان شده و احتمالا به رقابت بپردازند یا برآمده از جریان اصولگرا هستند و روی حمایت جناح رقیب حساب کرده‌اند. مصداق این گزینه نیز علی لاریجانی است. پورمحمدی در بخش دیگری از گفت‌وگویش با «فارس» گفته است: «غیر از اصولگرایان سنتی نیروهای دیگری هم در شورا هستند که به لاریجانی تمایل دارند. اگر ایشان در انتخابات ثبت‌نام کنند آنگاه می‌توان تحلیل‌هایی در این مورد داشت.» این سخنان پورمحمدی در حالی است که احتمال کاندیداتوری لاریجانی در روزهای اخیر به نسبت قبل افزایش یافته و شاهدیم که برخی اخبار غیررسمی منتشرشده در کانال‌های تلگرامی حاکی از کلید زدن کار انتخاباتی در ستادهای او است. به نظر می‌رسد شرط لاریجانی یعنی حمایت همه طیف‌های سیاسی از او در حال محقق شدن است. از چراغ سبز باهنر به او گرفته تا زمزمه‌هایی که درباره تمایل جامعه روحانیت به لاریجانی به گوش می‌رسد. لاریجانی اما قطعا روی اصولگرایان آ‌ن‎قدرها هم حساب نمی‌کند؛ از این‌رو آنچه اخیرا درباره نوع مواجهه اصلاح‌طلبان با لاریجانی در این انتخابات به نظر می‌رسد و گفته می‌شود، اهمیت بیشتری دارد.مثلا غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران در گفت‌وگویی با خبر فوری اگرچه آنچه درباره اصرار او به حمایت از لاریجانی گفته می‌شود را تکذیب می‌کند اما می‌گوید: «تا این لحظه حمایت کارگزاران از لاریجانی شایعه است اما ممکن است شرایط جوری پیش برود که از او حمایت شود.» به این ترتیب او گزینه حمایت کارگزاران از لاریجانی را روی میز نگه داشته و در عین حال می‌گوید که «آقای لاریجانی یک‌سری دشمنان سیاسی قسم‌خورده دارد؛ می‌خواهند از حضور لاریجانی در انتخابات وحشت بیندازند.»این سخنان اما تنها نشانه حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان از لاریجانی نیست. عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز از «تمایل آرام اصلاح‌طلبان به لاریجانی» می‌گوید. به گفته او «اصلاح‌طلبان می‌توانند حتی به کاندیدای اصولگرایی که او را کم‌خطر می‌دانند رای بدهند» و این یعنی که تمایلات و گرایش‌هایی در جریان اصلاحات به منظور رسیدن به گزینه‌ای غیراصلاح‌طلب در انتخابات ریاست‌جمهوری در حال فعال شدن است.حتی روزنامه اصلاح‌طلب «شرق» نیز روز گذشته در گزارشی تحلیلی به این نتیجه رسیده که لیست چهارده نفره اعلامی راه به جایی نخواهد برد و ممکن است که اصلاح‌طلبان دست آخر سراغ یک نامزد غیراصلاح‌طلب بروند. ورود لاریجانی به این انتخابات در شرایطی که از حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان و بخشی از اصولگرایان برخوردار باشد، قطعا از او رقیبی سخت برای ابراهیم رییسی یا هر نامزد دیگری که مورد اجماع اصولگرایان قرار نگرفته باشد، خواهد ساخت و این یک چالش جدی است.

ارسال دیدگاه شما