وضعیت رئیسی روی کاغذ خوب است

گروه سیاسی / ویژه انتخابات – پیش از آنکه انتخابات رسما کلید خورده و آغاز شود در جبهه اصولگرایی مکررا از سیدابراهیم رئیسی به عنوان نامزد اجماعی یاد می‌شد. با نزدیک شدن به انتخابات اما نامزدهای اصولگرایی دیگری نیز مطرح شده و گفته شد که بنا است نقش نامزد پوششی را ایفا کنند. اکنون اما در آستانه انتخابات و در شرایط که جریان رقیب نامزد شاخصی در صحنه ندارد، برخی از غیرضروری بودن استفاده از ایده نامزد پوششی می‌گویند لذا گمانه‌ها درباره انصراف برخی از نامزده تقویت شده است. از سوی دیگر اما برخی اصرار دارند که این نامزدهای احتمالا انصرافی تا دقیقا نود در صحنه مانده و از فرصت مناظرات استفاده کنند و بعد به نفع ریسی کنار بروند! گذشته از اینکه با ترکیب فعلی نامزدها به نظر نمی‌رسد رئیسی نیازی به بازوی کمکی در مناظرات داشته باشد، برخی معتقدند که حضور همه نامزدها تا مرحله آخر موجب وسوسه ماندگاری تا پایان رقابت است. حتی به نظر می‌رسد که پرهیز آقایان از قطب سازی در مقابل رئیسی در جریان مناظرات سبب ایجاد یک دوقطبی دیگر و تبدیل شدن رئیسی به قطب سوم شود و نهایتا یک نتیجه غیرمنتظره را رقم بزند. امیررضا واعظ آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا از جمله افرادی است که با اشاره به غیرقابل پیش‌بینی بودن انتخابات‌ها در ایران و نتیجه انتخابات‌ در سال‌های 76، 84 و 92 این گمانه را ناممکن نمی‌داند. او البته خوشبین است و امیدوار به اینکه سه یا چهار نفر از نامزدهای اصولگرا بعد از مناظرات به نفع رئیسی کناره‌گیری کرده و برد او را تضمین کنند.

*گمانه‌زنی‌ها درباره انصراف برخی از نامزدها به نفع آقای رئیسی افزایش یافته است. به نظر شما این محتمل است که آقایان زاکانی، جلیلی و قاضی‌زاده هاشمی نهایتا به نفع رئیسی کناره‌گیری کنند؟

منطق اقتضا می‌کند که برخی نامزدهایی که از نظر فکری همسو هستند به نفع نامزدی که رای آوری بیشتری دارد، انصراف دهند تا رای خرد نشود. ضمن اینکه وقتی ما جریان اصلاح طلب را در کنار خود داریم اصلا رقابت درون جریانی معنا ندارد. به هرحال این انتخابات فرصتی است که ناگفته‌ها درباره هشت سال عملکرد دولت یازده و دوازدهم از نظر کارشناسی بیان شود و مورد نقد و بررسی قرار بگیرد. الان فرصتی است که یک سری مسائل برای مردم گفته شود تا کسی انتخاب شود که در آینده مدعی نداشتن اختیار نباشد.

بر این اساس، تصور و تحلیل من این است که برخی نامزدها ضمن ارائه برنامه و ایده‌های خود، نهایتا در جهت متفرق نشدن آرا به نفع یکی از نامزدها کنار بروند. در انتخابات‌های گذشته هم این اتفاق افتاده و پدیده جدیدی نیست.

*منظور شما از برخی نامزدها دقیقا کدام یک از نامزدها است؟

اجازده دهید از فرد خاصی نام نبرم اما برداشتم این است که تعدادی از نامزدهای همسو به نفع نامزد با قدرت رای آوری بیشتر کنار می‌کشند ، این که بگوییم چه افرادی در شرایط فعلی درست نیست و بهتر است افکار عمومی قضاوت کند. 

به نظر من اما شاید حدود سه یا چهار نفر از نامزدها موجود به نفع کاندیدای نهایی کنار خواهند رفت. 

*این کاندیدای نهایی آقای رئیسی است و یا اینکه بر اساس نظرسنجی‌ها در روزهای آخر تصمیم‌گیری خواهد شد؟ یعنی اگر نظرسنجی‌ها حاکی از کاهش آرای آقای رئیسی باشد، امکان تجدید نظر درباره اجماع روی وی وجود دارد؟

قطعا شاخص‌هایی را در نظر می‌گیرند و آن شاخص‌ها می تواند ملاک تصمیم باشد. به نظر من اگر در خانواده اصولگرایی اجماع صورت بگیرد، بخش قابل توجهی از آرای نامزدهای انصراف داده به سوی آن نامزد نهایی سوق پیدا می‌کند لذا از این بابت نگرانی نیست. 

با توجه به شاخص‌ها و نظرسنجی‌ها برداشت من این است که فعلا و در شرایط موجود یکی از کاندیداها اقبال قابل توجهی دارد و حتی بعید نیست که این اقبال در روزهای آتی تقویت هم بشود.

*یعنی حتی اگر آرای آقای رئیسی کاهش یافته باشد، اجماع روی او صورت می‌گیرد تا این امر با استفاده سبد رای نامزدهای انصراف داده، جبران شود؟

برداشت من این است که آرای آقای رئیسی کاهش پیدا نمی‌کند. در عین حال نامزدهایی دیگر امروز صحبت‌هایی را مطرح و آن نگوهای گذشته را تحلیل می‌کنند، به نظر من این‌ها می تواند مردم را روشن کند که چه انتخابی انجام دهند. این نکته را هم بگویم که نامزدهای مورد نظر هیچ یک به آن کاندیدایی که امروز موتور لوکوموتیو او قوی است، نمی‌رسند اما مخاطبینی را جذب می‌کند که با انصراف آن به سوی نامزد نهایی خواهند رفت.

*بنابراین مناظرات را تعیین کننده می‌دانید.

قطعا. مناظرات بسیار اثرگذار است، نگاه‌ها را تبیین و سیاست نامزدها را مشخص می‌کند، همیچنین به مردم در امر قضاوت کمک می‌کند. اما همه نامزدها باید تلاش کنند که نوع گفتمان آنان حضور حداکثری که مد نظر رهبری است را تشویق کند. برداشت من این است که مناظرات در این دوره از انتخابات کم تنش باشد و به بی‌اخلاقی نیانجامد. امیدوارم همانطور که رهبری گفتند گفتمان در این مناظرات گفتمان قابل توجهی برای مردم باشند.

*آیا ممکن نیست که پرهیز نامزدهای اصولگرای از قطب‌سازی مقابل رئیسی به تشکیل یک دو قطبی دیگر و تبدیل شدن رئیسی به قطب سوم انجامد؟

هیچ چیز قابل پیش‌بینی نیست. علت نیز این است که ما احزاب مقتدر نداریم. همیشه انتخابات‌های ما مخصوصا انتخابات ریاست جمهوری غیرقابل پیش‌بینی است. ما نمی‌توانیم ضمانت کنیم که حتما فلان کاندید رای خواهد آورد و بارها نتیجه‌ای بر خلاف انتظار به دست آمده است. نمونه‌اش نیز انتخابات سال 76 یا 84 و حتی 92. اما آنچه که روی کاغذ می‌بینیم این است که وضعیت آقای رئیسی تا به امروز خوب است. 

تحلیل من این است که موتور محرک او خوب عمل می‌کند و گفتمان او اثرگذار است. اگر به همیشه رویه ادامه ددهد احتمال اجماع روی او وجود دارد لذا تصور نمی‌کنم که سه قطبی ایجاد شود. اما در عین حال هیچ چیزی قابل پیش‌بینی نیست و این مردم هستند که قضاوت می‌کنند و تصمیم می‌گیرند.