«نامه‌نیوز» بررسی می‌کند؛
برجام رییسی چه مختصاتی دارد؟
شنیده‌ها حاکی از تشکیل هیاتی مرکب از نمایندگان شورای عالی امنیت ملی، دولت رئیسی و مجلس برای تصمیم‌گیری درباره پرونده هسته‌ای است.
گروه سیاست نامه‌نیوز، رئیسی هنوز رئیس جمهور منتخب است و رسما کار خود را شروع نکرده اما برای همه واضح و مشخص است که اصلی‌ترین موضوع پیش روی او چیست. اولویت اول در شرایط موجود گره‌گشایی از معیشت مردم و اقتصاد کشور است و وعده‌های انتخاباتی رئیسی نیز حاکی از توجه به همین مهم است. منتها این گره به خودی خود باز نخواهد شد و به باور تحلیل‌گران پیوند با سیاست خارجی و مشخصا حل و فصل پرونده هسته‌ای دارد.
گمانه‌زنی‌های بسیاری که این روزها درباره رویکرد رئیسی در سیاست خارجی، مواجه‌اش با برجام و مذاکرات جاری و حتی تیم دیپلماسی او می‌شود گواه اهمیت این مدعا است.
سوال اصلی و مهم همه این است که سیاست خارجی دولت رئیسی چه مختصاتی دارد؟ از پاسخ‌های رئیسی البته تا حدی می‌توان به پاسخ رسید. مثلا اگر در نظر داشته باشیم که او درباره ترکیب تیم دیپلماسی دولت خود گفت که تیم سیاست خارجی وی در حال بررسی است. بعد هم که از ظریف دعوت کرد و گزارش‌ها لازم را گرفت. از طرف دیگر گفته شد که علی باقری به نمایندگی از وی در وزارت خارجه مشغول پیگیری امور است. همین هم سبب شد که برخی از علی باقری کنی به عنوان گزینه اصلی تصدی وزارت خارجه در دولت سیزدهم نام برده شود. مشخصا «خبرآنلاین» در گزارشی با اشاره به اینکه سعید جلیلی به عنوان یکی از نامزدهای انتخاباتی که به نفع رئیسی کنار رفت و احتمالا سهمی از دولت خواهد داشت، وزارت خارجه را دون شان خود می‌داند اما بدش نمی‌آید که علی باقری کنی را به این وزارتخانه بفرستد. هرچه باشد او دست راست جلیلی در مذاکرات هسته‌ای و نماینده تفکر او در نسل جوان‌تر محافظه‌کاران پیش رو است.
این اما قطعا در حد یک گمانه است و نمی‌توان در این باره اطمینان داشت. به خصوص که برخی معتقد هستند رئیسی شاید از عباس عراقچی به عنوان وزیر خود استفاده کند. شاهد آنکه پیروز مجتهدزاده، تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی در مصاحبه‌ای با روزنامه آرمان ملی از عراقچی به عنوان گزینه احتمالی وزارت خارجه در دولت ریسی نام برد. این گمانه را سخنان اخیر حسن روحانی درباره عراقچی مبنی بر اینکه اگر اختیار داشته باشد یک روزه در وین به توافق می‌رسد، تقویت کرد و واکنش کیهان به این سخن، تضعیف!
لازم به یادآوری است که شریعتمداری در واکنش به روحانی نوشته بود: «به وضوح و بدون کمترین تردید می‌توان فهمید که منظور آقای روحانی از اختیاراتی که می‌تواند ظرف یک‌روز به تحریم‌ها خاتمه بدهد چیست؟! باید به همه خواسته‌های آمریکا بی‌کم و کاست تن بدهیم! صنایع موشکی و دفاعی خود را متوقف کنیم، از حضور در منطقه خودداری کنیم و به لقمه راحتی برای بلعیده شدن از سوی آمریکا تبدیل شویم. مردم مظلوم کشورمان را زیر پای تروریست‌های تکفیری قربانی کنیم! زنان و دخترانمان را - نستجیر بالله- به عنوان کنیز - که تصورش هم چندش‌آور و نشانه اوج بی‌غیرتی است- در اختیار داعشی‌ها قرار بدهیم و ... غارت ثروت‌های ملی و به بردگی کشاندن ملت و ... که بماند !!! آیا اختیارات مورد نظر ایشان که اگر داده شود همه تحریم‌ها یک‌روزه لغو خواهد شد! غیر از این است؟! اگر این نیست، پس چیست؟! آمریکا به صراحت و رسماً و علناً اعلام کرده است که تنها در این صورت تحریم‌ها را لغو می‌کند! باید گفت ملت غیور و جوانان جان‌برکف این کشور نمرده‌اند که جنابعالی در لفافه نسخه فروش ایران و مردم شریف و پاکباخته این مرز و بوم را می‌پیچید ! جناب آقای روحانی! این یکی دیگر فروشی نیست !»
بگذریم از اینکه برخی نیز از سیدعلی حسینی تاش معاون راهبردی و بررسی های عمومی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و رئیس اسبق دانشگاه امام حسین (ع) به عنوان یکی از گزینه های اصلی پست وزارت امور خارجه در دولت رئیسی یاد می‌کنند.
همه این گمانه‌ها درحالی طرح می‌شود که اصلا معلوم نیست پرونده هسته‌ای در دولت جدید همچنان در اختیار وزارت خارجه باشد. شاهد آنکه محمدجواد جمالی نوبندگانی پیش‌تر در گفت‌وگویی با «نامه‌نیوز» گفته بود که ممکن است این پرونده به شورای عالی امنیت ملی برگردانده و یا به یک دستیار ویژه سپرده شود.
شنیده‌های خبرنگار «نامه نیوز» البته حاکی از آن است که گروهی مرکب از نمایندگان شورای عالی امنیت ملت، دولت و مجلس تشکیل خواهد شد و این هیات تصمیم گیرنده اصلی در مذاکرات جاری و پرونده هسته‌ای خواهد بود. این طور که گفته می‌شود این هیات 5 عضو شامل 2 نماینده دولت رئیسی و 2 نماینده قالیباف به عنوان رئیس مجلس به سرپرستی دبیر شورای عال امنیت ملی خواهد بود».
بر این است تکلیف تیم دیپلماسی در دولت رئیسی نسبتا مشخص شده است. سوال بعدی این است که رویکرد این هیات در سیاست خارجی چیست و چقدر با رویه دولت روحانی تفاوت دارد؟
عدم مخالفت رییسی با برجام در جریان مناظرات انتخاباتی و بعد از آن نشانه روشنی است برای اینکه بگوییم، رویکرد ایران در عرصه سیاست خارجی با آنچه در ماه‌های گذشته شاهد بودیم، تفاوت چندانی نخواهد داشت. دلیلش نیز روشن است. همانطور که همه می‌دانند و تحلیل‌گران بارها گفته‌اند، تصمیم گیری در این زمینه امری فرادولتی است و با رفتن روحانی و آمدن رئیسی تغییر چشمگیری نخواهد کرد. تغییرات احتمالی نیز در سطح تاکتیک‌ها است. یا به قول علی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین‌المللی که در یادداشتی نوشته بود، سیاست خارجی ایران در دولت جدید تفاوت خاصی با آنچه پیش‌تر دیدیم نخواهد داشت و صرفا تمایزاتی دارد.(نقل به مضمون)
دیدگاه تان را بنویسید