جمشید عدالتیان: باید خوب و بد اقتصاد دولت روحانی را باهم دید

گروه سیاست نامه‌نیوز: درباره عملکرد اقتصادی دو دولت روحانی نظرات مختلفی وجود دارد؛ برخی دولت اول روحانی را موفق می‌دانند و می‌گویند در دولت دوم نیز فشارهای بی‌سابقه آمریکا باعث نابسمانی اقتصادی شد و برخی نیز معتقدند که دولت حسن روحانی در حوزه اقتصادی از ظرفیت‌های داخلی غافل ماند و به دلیل آنکه نگاه اقتصادی حاکم بر دولت به تصمیمات غربی‌ها بود، عملا سرنوشت اقتصاد ایران به تصمیمات خارجی معطوف شده بود. با همه اینها حالا باید دید که کارنامه اقتصادی دولت در هشت سالی که گذشت چه‌طور بوده است؟

جمشید عدالتیان، تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «واقعیت این است که باید خوب و بد اقتصاد دو دولت آقای روحانی را با هم دید و منصفانه نیست به او یکسره نقد کنیم یا منطقی نیست که یک‌سره از او تعریف کنیم. من برخلاف موج رایجی که وجود دارد نقاط مثبتی در کارنامه اقتصادی دولت می‌بینیم. شما نگاه کنید که آمریکا در دوره ترامپ واقعا بر ایران فشار حداکثری وارد کرد و بالغ بر 1500تحریم کمرشکن در دوره ترامپ علیه ایران وضع شد. هدف آمریکا به وجود آمدن قحطی در ایران بود. به هر حال و با هر کیفیتی دولت ترامپ در جنگ اقتصادی که آمریکا به راه انداخته پیروز میدان بود زیرا اجازه نداد که اقتصاد ایران از بپاشد و مردم دچار قطحی شوند؛ هرچند فشار بسیار زیادی بر مردم تحمیل شد».

او ادامه داد: «در چهارسال اول هم که موضوع ترامپ و تحریم‌های یک‌جانبه وجود نداشت، ایران توانست در مسیر خوبی در اقتصاد قرار بگیرد و واقعا تورم کنترل‌شده بود. از آن سو هم آقای ظریف به خوبی مسائل دیپلماتیک را پیش می‌برد و امید داشتیم که برجام بتواند مناسبات ایران با جامعه جهانی و متعاقبش شکوفایی اقتصادی را فراهم کند که متأسفانه با تغییر دولت در آمریکا امکان تحقق چنین اهدافی گرفته شد».

این تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره نقدهایی که به سیاست‌های اقتصادی دولت وجود داشت، بیان کرد: «در کنار این ویژگی‌های مثبت حتما انتقادهای مهمی هم در حوزه اقتصادی به آقای روحانی وارد است. دولت آقای روحانی با چاپ پول باعث افزایش شدید تورم شدند یا در موضوع بورس اتفاقاتی رخ داد که اصلا پذیرفته نبود یا همچنین در سیستم مالیاتی. می‌دانیم که دولت می‌گفت باید کسری بودجه را جبران می‌کردم و باید می‌توانستم حقوق کارمندان دولت را بپردازم اما این روش درستی نبود. به هر حال مردم می‌خواستند یک زندگی عادی داشته باشند اما به دلیل وجود تحریم‌ها چنین خواسته‌ای محقق نشد و دیدیم که اعتراضات گسترده‌ای در ایران انجام شد».

او اضافه کرد: «یکی دیگر از سیاست‌های نادرست دولت در حوزه مقابله با ویروس کرونا بود. گرچه کادر درمان به شدت ازخودگذشته کار کردند و همه‌چیزشان را وسط گذاشتند اما نظام بهداشت و درمان دولت آقای روحانی نمی‌دانست که چه باید می‌کرد. هر روز وعده و وعید می‌دادند و می‌بینیم که هنوز هم نتوانسته‌اند موضوع واکسن را مدیریت کنند ما اکنون از بسیاری از کشورهای دنیا و حتی از کشورهای منطقه هم در تزریق واکسن عقب‌تریم».

او درباره سیاست چاپ اسکناس که در دولت روحانی انجام شد، اظهار کرد: «دولت آقای روحانی برای جبران کسری بودجه به چاپ اسکناس روی آورد. این کار برای پرداخت حقوق کارمندان صورت گرفت اما به هر حال تورم بالایی را ایجاد و مردم را عصبی کرد و در نهایت علاوه بر تورم 50درصدی، آمار بیکاری هم بالا رفت».

عدالتیان درباره آنچه در بورس رخ داد هم یادآور شد: «به طور کلی سرمایه‌گذاری در بورس معقول است اما باید بررسی کرد که آیا در زمان بالارفتن غیرمنطقی ارزش سهام، در بورس دست‌کاری شده بود یا نه؟ شورای عالی بورس که ریاستش با معاون رئیس‌جمهور است باید پاسخ دهد که در بورس چه اتفاقی رخ داد که در شرایطی که کشور رشد منفی داشت، ناگهان بورس به آن شکل رشد کرد. معلوم هم بود که روزی این حباب می‌کشند و کسانی که در بورس سرمایه‌گذاری کرده بودند متضرر می‌شوند».

او در پایان گفت: «در مجموع دولت آقای روحانی در مواجهه با تحریم‌ها خوب عمل کرد و توانست جلوی قحطی را بگیرد و در این زمینه نمره قبولی می‌گیرد اما در شیوه عبور از بحران و افزایش بی‌سابقه فشاری که بر مردم آمد انتقادهای مهمی به دولت وارد است».