سه منبع پژوهشی برای مطالعه درباره شخصیت امام صادق(ع)/ چگونه امام زمان(عج) بر دنیا مسلط میشود+ پاسخ امام صادق(ع)
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
به گزارش نامه نیوز، در دوران معاصر بسیاری از محققان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه به نگارش کتاب‌هایی در موضوع زندگانی امام صادق (ع) پرداخته‌اند.
«مبانی و روش اندیشه علمی صادق (ع)» اثر احمد پاکتچی
به گزارش خبرآنلاین، از میان دانشگاهیان احمد پاکتچی، عضو هیات علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق یکی از شاخص‌ترین محققانی است که در موضوع شناخت‌شناسی امام ششم شیعیان کار کرده است. کتاب‌‌های «مبانی و روش اندیشه علمی صادق (ع)» و «ابعاد شخصیت و زندگی امام صادق (ع)» که به اهتمام پاکتچی منتشر شد و مقاله او با عنوان «امام جعفر صادق که بود و چه کرد» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی بخشی از فعالیت‌های این پژوهشگر در این حوزه است.
«امام صادق (ع) و مذاهب اهل سنت» اثر اسد حیدر
حجت‌الاسلام محمدامین پورامینی از مؤلفان درباره امام صادق (ع) عنوان کرد: کتاب «الامام الصادق و المذاهب الاربعه» اثر مورخ فقید استاد اسد حیدر کتاب بسیار ارزنده‌ای است. این کتاب با عنوان «امام صادق (ع) و مذاهب اهل سنت» در هشت جلد ترجمه و از سوی انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب قم منتشر شده است. مقدمه‌ای نیز به قلم علامه سید جعفر مرتضی عاملی دارد.
وی افزود: مرحوم آیت‌الله سید محمدکاظم قزوینی نیز روایات امام صادق را در «موسوعه الامام جعفر الصادق» در 60 جلد گردآوری کرده است. کتاب من نیز با عنوان «الامام جعفر الصادق رمز الحضارة الاسلامیة» به بُعد تمدن‌ساز آن حضرت توجه دارد.
کتاب «الامام الصادق (ع)» نوشته محمدحسین مظفر
حسین استادولی پژوهشگر، مؤلف، مترجم، ویراستار و برنده جوایز گوناگون کتاب سال، کتاب فصل و ... در حوزه علوم قرآن و حدیث عنوان کرد:به نظر من کتاب «الامام الصادق (ع)» نوشته محمدحسین مظفر کتابی یک‌جلدی، جامع و مناسب در موضوع خود است و گزیده‌گویی، فصل‌بندی و دسته‌بندی مناسبی دارد. این کتاب را آقای سید ابراهیم سیدعلوی هم با قلمی شیوا به فارسی ترجمه کرده‌اند.
وی با بیان این که کتاب خوب درباره امام صادق (ع) کم منتشر شده است، افزود: البته کتاب سه‌جلدی اسد حیدر با عنوان «الامام الصادق و المذاهب الاربعه» نیز اثری مناسب اما مفصل است.
حسین استادولی همچنین دو سخنرانی از شهید مرتضی مطهری درباره امام صادق (ع) در کتاب «سیری در سیره ائمه اطهار علیهم‌السلام» را واجد مباحثی ارزشمند دانست.
به گزارش فارس، یکی از سؤالاتی که درباره مهدویت و عصر ظهور پرسیده میشود، این است که آیا امام زمان(عج) با شمشیر قیام می‌کنند، آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ مسبوطی به این پرسش پاسخ داده است که بخش دوم آن با برسی منابع حدیثی در ادامه می‌آید:
در منابع حدیث تعبیرات جالبی دیده میشود که به طور ضمنی پاسخ رسا و روشنی برای سؤالات فوق در بر دارد؛ از جمله:
1- از امام صادق(ع) چنین نقل شده: «إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهاوَ اسْتَغْنَى الْعِبَادُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ»؛ هنگامی که قائم ما قیام کند، زمین به نور پروردگارش روشن و بندگان خدا از نور آفتاب بی‌نیاز می‌شوند»! از این تعبیر چنین بر می‌آید که مسأله نور و انرژی آنچنان حل میشود که در روز و شب از پرقدرت‌ترین نورها که می‌تواند جانشین نور آفتاب گردد، بهره‌گیری می‌کنند.
آیا باز باید به این موضوع شکل اعجاز دهیم، در حالی که برنامه زندگی روزمره _ آن هم به طور مستمر- باید بر سنن طبیعی دور بزند، نه بر اعجاز؛ که اعجاز یک امر استثنایی و برای مورد ضروری و فوق‌العاده است آن هم در مسیر اثبات حقانیت دعوت نبوت یا امامت.
و به هر حال، در عصر هیچ پیامبری زندگی عادل مردم بر اساس اعجاز جریان نداشته است؛ بنابراین، تکامل علوم و صنایع به حدی خواهد رسید که مردم با رهبری آن رهبر بزرگ قادر به کشف منبع نور و انرژی فوق‌العاده‌ای که حتی می‌تواند جانشین نور خورشید گردد، می‌شوند و آیا در چنین اوضاع و شرایطی سلاح مردم برای تأمین صلح و آزادی و عدالت می‌تواند از نوع سلاح‌های قرون پیشین باشد و اصولاً تناسبی در میان این دو وجود دارد؟
2- در حدیث دیگری از ابوبصیر از امام صادق(ع) نقل شده: «انّه اذا تناهت الامور الی صاحب هذا الامر رفع الله تبارک و تعالی له کلّ منحفض من الأرض و خفض له کلّ مرتفع حتی تکون الذنّیا عنده، بمنزلة راحته، فایّکم لو کانت فی راحته شعرة لم یبصرها»؛ هنگامی که کارها به صاحب اصلی ولایت(مهدی علیه‌السلام) برسد، خداوند هر نقطه فرو رفته‌ای از زمین را برای او مترفع و هر نقطه مرتفعی را پایین می‌برد، آن چنان که تمام دنیا نزد او به منزله کف دستش خواهد بود! کدامیک از شما اگر در کف دستش مویی باشد آن را نمی‌بیند!
امروز با نصب وسایل فرستنده بر فراز کوه‌ها، کمک به انتقال تصویرها به نقاط مختلفی از جهان می‌کنند و حتی از ماهواره‌ها نیز استفاده کرده، مناطق وسیعتری را زیر پوشش انتقال تصویر قرار می‌دهند تا همه کسانی که دستگاههای گیرنده در اختیار دارند بتوانند از آن استفاده کنند.
ولی عکس این موضوع لااقل در حال حاضر عملی نیست؛ یعنی، تصویرها را از یک نقطه به نقاط مختلف جهان می‌توان منتقل ساخت، ولی از همه نقاط نمی‌توان به یک نقطه انتقال داد، مگر اینکه در هر شهره بلکه در هر خانه و در هر بیابان و کوه و صحرا و در هر گوشه‌ای از دنیا دستگاههای مجهز فرستنده نصب شود تا بتوان از همه جهان آگاه شد و چنین چیزی با وسایل کنونی غیر ممکن است.
اما از حدیث فوق چنین بر می‌آید که در عصر قیام مهدی(عج) یک سیستم نیرومند و مجهز برای انتقال تصویرها به وجود می‌آید که شاید تصور آن هم امروز برای ما مشکل باشد، آن چنان که تمام جهان به منزله کف دست خواهد بود؛ نه موانع مرتفع و نه گودی زمین ها؛ مانع از رؤیت موجودات روی زمین نخواهد شد!
بدیهی است بدون یک چنین سلطه اطلاعاتی بر تمام کوه زمین، حکومت واحد جهانی و صلح و امنیت و عدالت، به گونه همه جانبه و سریع و جدی امکان‌پذیر نخواهد بود و خداوند این وسیله را در اختیار او و تشکیلات حکومتش قرار می‌دهد.
باز تکرار و تأکید می‌کنم که این گونه امور که با زندگی روزمره مردم سروکار دارد، بسیار بعید است که برپایه اعجاز صورت گیرد، بلکه باید از طرق اسباب عادی و طبعاً براساس پیشرفت علم و صنعت باشد.
این نیز روشن است که این واحد اطلاعاتی پیشرفته نمی‌تواند در یک جامعه ظاهراً عقب افتاده بود باشد، بلکه به موازات آن باید سایر بخش‌های زندگی نیز به همان نسبت پیشرفته باشد، در همه زمینهها و در همه شئون و حتی نوع سلاح‌ها.
3- از امام باقر(ع) نقل شده که فرمود:
ذخر لصاحبکم الصّعب!
قلت: و ما الصّعب!
قال: ما کان من سحاب فیه رعد و صاعقة او برق، فصاحبکم یرکبه، أما انّه سیر کب السّحاب و یرقی فی الأسباب؛ اسباب السّماوات السّبع ولارضین!
برای صاحب و دوست شما(مهدی علیه السلام) آن وسیله سرکش ذخیره شده است.
راوی این حدیث می‌گوید: گفتم منظور از وسیله سرکش چیست؟
امام(ع) فرمود: ابری است که در آن غرش رعد و شدت صاعقه یا برق است؛ او بر این وسیله سوار میشود؛ آگاه باشید او به زودی بر ابرها سوار میشود و صعود به آسمان‌ها و زمین‌های هفتگانه می‌کند.
مسلماً منظور از ابر، این ابر معمولی نیست؛ زیرا ابرهای معمولی وسیله‌ای نیستند که بتوان با آنها سفر فضایی کرد؛ آنها در جو نزدیک زمین در حرکتند و با زمین فاصله ناچیزی دارند و نمی‌توانند از آن بالاتر بروند؛ بلکه اشاره به وسیله فوق‌العاده سریع‌السیری است که در آسمان به صورت توده‌ای فشرده از ابر به نظر می‌رسد، غرشی همانند رعد، و قدرت و شدتی همچون صاعقه و برق دارد و به هنگام حرکت، دل آسمان را با نیروی فوق‌العاده خود می‌شکافد و همچنان به پیش می‌رود و می‌تواند به هر نقطه‌ای از آسمان حرکت کند.
و به این ترتیب، یک وسیله مافوق مدرن است که شبیه آن را در وسایل کنونی نداریم؛ تنها در میان بشقاب‌های پرنده و وسایل سریع و سرسام‌آور فضایی که امروز داستان‌هایی از آن بر سر زبان‌ها است و نمی‌دانیم تا چه حد جنبه واقعی و عملی دارد، شاید شباهت داشته باشد؛ ولی به هر صورت بشقاب پرنده هم نیست.
به هر حال، از حدیث بالا به طور اجمال می‌توان دریافت که موضوع عقب‌گرد صنعتی در کار نیست، بلکه بعکس سخن از پیشرفت خارق‌العاده‌ای در میان است که به موازات آن باید تکاملی در همه زمینهها صورت گیرد.
4- حدیث عجیب دیگری که از جابر از امام باقر(ع) نقل شده چنین می‌گوید: «انّما سمّی المهدی لانّه یهدی الی امر خفی؛ حتّی انه یبعث الی رجل لا یعلم النّاس له ذنب فیقتله حتّی ان احدهم یتکلّم فی بیته فیخاف ان یشهد علیه الجدار»؛ به این جهت او مهدی نامیده شده است که به امور مخفی و پنهان هدایت میشود تا آنجا که گاه به سراغ کسی می‌فرستد که مردم او را بی‌گناه می‌دانند و او را به قتل می‌رساند، (زیرا از گناه نهایی او همانند قتل نفس که موجب قصاص میشود آگاه است!) و تا آنجا که بعضی از مردم هنگامی که درون خانه خود سخن می‌گویند می‌ترسند دیوار بر ضد آنها شهادت دهد(و از خلافکاری‌ها و توطئه آنان، حکومت مهدی را با خبر سازد!
این حدیث نیز گواه بر آن است که در دوران حکومت او در حالی که نیکان و پاکان در نهایت آزادی به سر می‌برند، خلافکاران چنان تحت کنترل هستند که ممکن است با وسایل پیشرفته‌ای امواج صوتی آنها از دیوار خانه‌هایشان بازگرفته شود و به هنگام لزوم می‌توان فهمید که آنها در درون خانه چه گفته‌اند!
این سخن شاید در یکصد سال پیش جز به عنوان یک معجزه قابل تصور نبود، اما امروز که می‌بینیم در بسیاری از کشورها چگونگی حرکت اتومبیل‌ها را در جاده‌ها با دستگاه رادار از راه دور و بدون حضور پلیس کنترل می‌کنند؛ و یا می‌شنویم دانشمندان توانسته‌اند از امواجی که بر بدنه کوزه‌هایی که در پاره‌ای از موزه‌‌های مصر وجود دارد صدای کوزه‌گران دو هزار سال پیش از زنده کنند و یا می‌شنویم که دستگاه‌هایی وجود دارد که از طریق امواج حرارتی (امواج مادون قرمز) که از یک دزد یا یک قاتل در محلی باقیمانده و خودش تازه از آنجا گریخته عکسبرداری کنند و او را از روی آن بشناسند؛ زیاد شگفت‌آور نیست.
از مجموع آنچه در بالا آوردیم پاسخ سؤالات گذشته روشن میشود که در عصر انقلاب جهانی مهدی(عج) نه فقط مسأله عقب‌گرد صنعتی وجود ندارد، بلکه صنایع و تکنولوژی به طرز بی‌سابقه‌ای گسترش می‌یابد، ولی تنها در مسیر منافع انسان‌ها و تحقق بخشیدن به آرمان حق‌طلبان و آزادیخواهان و تشنگان حق و عدالت.
دیدگاه تان را بنویسید