تاکتیک بازگشت آمریکا به نقطه صفر مذاکرات وین

گروه بین‌الملل نامه‌نیوز: اظهارات اخیر رابرت مالی مذاکره کننده ارشد ایالات متحده آمریکا در مذاکرات وین در خصوص شکست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران و لزوم اتخاذ روشی متفاوتی نسبت به رئیس جمهور سابق آمریکا، مورد توجه بسیاری از تحلیلگران دنیا قرار گرفته است. رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران در پاسخ به این سوال، ضمن اذعان به شکست تحریم‌های ظالمانه و فشارهای ضد انسانی  آمریکا علیه ایران، ادعای تکراری دولت جو بایدن درباره آمادگی واشنگتن برای بازگشت به برجام در صورت «تعهد ایران به تعهداتش» را تکرار کرد.رابرت مالی در این خصوص می گوید:
«ببینید ما یک وضعیتی را به ارث برده‌ایم که رئیس‌جمهور بایدن تصمیم گرفته که به آن پایان دهیم، وضعیتی که طی آن کارزار فشار حداکثری که دولت ترامپ علیه ایران اعمال کرده بود، به طرز وحشتناکی شکست خورد و این به طرز بدی به منافع ایالات متحده آسیب زده است.ما داریم می‌بینیم که ایران برنامه هسته‌ای خودش را سرعت داده است، اقدامات ثبات زدای منطقه‌ای خودش را تشدید کرده است و همه اینها بعد از آغاز کارزار فشار حداکثری اتفاق افتادند در صورتی که قرار بود این کارزار به همین مسائل بپردازد.»

اگرچه کمترین تردیدی در خصوص شکست کارزار فشار حداکثری ترامپ علیه ایران وجود ندارد اما بیان این موضوع از سوی رابرت مالی را نباید ساده انگاشت.دموکراتها در طول ماههای اخیر( از ابتدای حضور بایدن در کاخ سفید تا کنون) نشان داده اند که به صورت واقعی در صدد احیای برجام بر نیامده و پشت میز مذاکرات نیز مطالبات گسترده ای از سوی جمهوری اسلامی ایران که جملگی مطالباتی بر حق بوده اند را زیر پا گذاشته اند. اظهارات اخیر رابرت مالی، می تواند بیانگر تلاش آمریکایی ها برای بازگشت به نقطه صفر مذاکرات هسته ای باشد! نقطه صفر مذاکرات هسته ای، همان نقطه ای است که مقامات دولت بایدن ، مذاکرات با ایران را از آن آغاز کرده اند. "اذعان به شکست فشار حداکثری ترامپ" حکم همین نقطه را دارد! با این حال، سوال اصلی اینجاست که دموکراتها در طول شش دور مذاکرات هسته ای اخیر در وین، چه اقدامی در راستای نفی استراتژی فشار حداکثری دولت ترامپ انجام داده اند؟! پاسخ این سوال مشخص است: هیچ!

دولت بایدن عملا همان سبک و سیاق دولت ترامپ را در قبال توافق هسته ای دنبال کرده و کماکان به استراتژی فشار حدکثری علیه ایران پایبند است. موضوعی که نشان می دهد دو حزب سنتی آمریکا به صورت ماهوی، کمترین اراده ای برای اجرای تعهدات خود در قبال معاهدات و توافقنامه های حوزه سیاست خارجی خود( از جمله برجام) ندارند.

صورت مسئله در مذاکرات وین مشحص است. مقامات آمریکایی نقشه تاکتیکی هدفمند خود را در قبال برجام را کماکان به همان سبک و سیاقی که از قبل ( در کمپین دموکراتها) تعریف شده دنبال می کنند! همان گونه که بارها تاکنون عنوان شده است، دموکرات ها مدت هاست  بر روی تاکتیکی به نام «بازگشت پوچ به برجام» تمرکز کرده اند. آن ها حتی قبل از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، این تاکتیک را در اتاق های فکر خود طراحی و در انتظار فرصتی برای اجرای آن بودند.  بر اساس این تاکتیک، آمریکا در عین اینکه با «بازگشت اعلامی» به توافق هسته ای،یکی از اعضای برجام محسوب می شود و خود را مدافع «چندجانبه گرایی در نظام بین الملل» قلمداد می کند، اما در عمل مانع از تعلیق تحریم های نفتی، بانکی، اعتباری و تجاری علیه ایران می شود؛ یا این پروسه (رفع تحریم ها) را با هدایت وزارتخانه های امور خارجه و خزانه داری خود، به صورت قطره چکانی صورت می دهد. هدف آمریکا از این اقدام، آماده سازی ایران برای «امتیازدهی بیشتر» در مقابل «تعهدپذیری کمتر غرب» است.یکی از اصلی ترین دلایل اجتناب مقامات آمریکایی از امتیازدهی های حداقلی و تن دادن به تعهدات اولیه خود در برجام این است که آنها معتقدند اگر واقعا تحریمهای ضد ایرانی برداشته شود و واشنگتن تعهداتش در برجام را انجام دهد، تحقق تاکتیک بازگشت پوچ آمریکا به برجام امکانپذیر نخواهد بود. «بازگشت پوچ آمریکا به برجام» قطعا برای کشورمان مضر خواهد بود زیرا واشنگتن در عین اینکه تحریم ها را کماکان در عمل علیه کشورمان اعمال می کند، از حقوق تعبیه شده در سند برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه کشورمان بهره مند خواهد شد. یکی از این موارد، «مکانیزم ماشه» است.

در دوران ریاست جمهوری ترامپ، اعضای دائمی و غیردائمی شورای امنیت، به علت خروج رسمی آمریکا از برجام مانع از فعال سازی این مکانیزم مخرب و پرهزینه شدند، اما در صورتی که دولت بایدن به صورت ظاهری به توافق هسته ای بازگردد، می تواند هرزمانی که اراده کند و بدون آنکه استدلالی برای دیگر اعضای کمیته مشترک برجام و شورای امنیت داشته باشد، تحریم های چندجانبه را علیه کشورمان فعال کند.از این رو هرگونه عقب نشینی کشورمان از خواسته های منطقی و حقوقی خود در مذاکرات وین، برای کشورمان پرهزینه خواهد بود.