مقصرسازی به سبک اتحادیه اروپا

گروه بین‌الملل نامه‌نیوز: توقف مذاکرات وین طی ماههای اخیر ، مولد رفتارهای قابل پیش بینی و خاصی از سوی ایالات متحده آمریکا و تروییکای اروپایی بوده است. مهم ترین این رفتارها، در ذیل پروژه " مقصر سازی ایران" از سوی بازیگران غربی مذاکرات وین تعریف می شود. در این معادله، مطالبات حقوقی ایران مصداق زیاده خواهی و عدم اجرای تعهدات آمریکا و ترویکای اروپایی در قبال توافق هسته ای، مصداق واقع گرایی محسوب می شود! طی هفته های اخیر و با نزدیک تر شدن احتمالی به دور هفتم مذاکرات وین، شاهد استمرار این بازی هستیم.

روایتهای معنادار از مذاکرات وین

طی روزهای اخیر دیپلماتهای غربی از طریق مصاحبه های مستمر با رسانه های غربی، سعی در تکمیل این پازل ضد ایرانی دارند. به عنوان مثال، یک مقام آلمانی که در مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی ایران شرکت دارد، اظهار داشته است که تا رسیدن به توافق در ماه ژوئن دو هفته مانده بود اما به گفته او، هنوز چند مسئله پیچیده حل نشده باقی است.شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی آمریکا به نقل از این مقام ارشد آلمانی گفت:‌ «در ماه مارس هدف ما و دوستان آمریکایی‌مان انجام سریع کار بود اما از آنچه فکر می‌کردیم بیشتر طول کشید. به نظر من اگر در ماه ژوئن مذاکرات جدی را برای دو هفته دیگر و با اراده سیاسی ادامه می دادیم، می‌توانستیم به نتیجه برسیم.»

مقام آلمانی که نخواست نامش فاش شود، با وجود بن‌بست دو ماهه، پیشرفت به دست آمده در سه دور پایانی گفت‌وگوها «قابل‌توجه» بوده است. او گفت: «دشوارترین موارد برای پایان کار مانده بودند ولی ما با یک صفحه کاغذ خالی شروع کردیم و در ماه ژوئن چهار نسخه متفاوت و متن توافقی یک هزار و ۵۲۰ صفحه‌‌ای در دست داشتیم.»

صورت مسئله مشخص است

این مقام آلمانی، اساسا اشاره ای نکرده است که دلیل عدم رسیدن طرفهای مذاکره کننده به توافق نهایی چه بوده و جهت بازگشت به برجا، چه مقدمات و پیش شرطهایی لازم است! ایران و کشورهای موسوم به ۵+۱ در سال ۲۰۱۵ و در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما در آمریکا برجام را امضا کردند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و سیاست فشار حداکثری را بر جمهوری اسلامی ایران اعمال کرد. اینک دولت بایدن ادعا دارد که  در تلاش است تا برجام را احیا کند! البته در جریان مذاکرات وین، مشخص شد که دولت آمریکا اساسا توافق هسته ای را به مثابه یک سند حقوقی قبول ندارد و صرفا آن را مجرایی برای ورود به موضوعات دیگر در قبال کشورمان می پندارد. همین مسئله سبب شده است تا مقامات آمریکایی و اروپایی، "رفع  واقعی تحریمهای ضد ایرانی" را به خط قرمز خود در مذاکرات تبدیل کنند.

روایت معکوس بلینکن از دیپلماسی!

بر اساس گزارش ایندیپندنت، ماه گذشته، یکی از مقام‌های ارشد دولت بایدن به خبرنگاران گفت که تیم مذاکره‌کننده آمریکا پس از شش دور مذاکره به توافق نرسیده است. ‌‌‌این مقام ارشد دولت آمریکا که نخواست نامش اعلام شود، خبر داد که آمریکا با کشورهای دیگر که امضا کنندگان برجام هستند ، به دور هفتم مذاکرات وارد می‌شود.آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هفته گذشته درباره بن‌بست تقریبا دو ماهه مذاکرات اتمی جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی کرد. او ۲۹ ژوییه هنگام سفر به کویت در یک نشست خبری مدعی شد : «ما به دیپلماسی پایبندیم اما این روند نمی‌تواند تا ابد ادامه یابد.»

روایت ناقص از مذاکرات وین

سی‌ان‌بی‌سی به نقل از مقام آلمانی مشارکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای اعلام کرده که مذاکرات تاکنون «بسیار سرراست» بوده است. او گفته است:‌ «ما درباره ورود مجدد به برجام با ایرانی‌ها تفاهم خوبی داریم اما در عین حال نمی‌خواهم نکات باقیمانده و مجادله‌برانگیز را بی‌اهمیت جلوه دهم.»

او گفت که یکی از نگرانی‌های طرف ایرانی این است که با شروع یک دولت جدید در آمریکا، واشنگتن ممکن است بار دیگر از توافق خارج شود. این مقام آلمانی افزود که ایرانی‌ها خواستار تضمینی‌اند که رئیس‌جمهور بعدی به راحتی نتواند یک بار دیگر از توافق خارج شود.این مقام آگاه از مذاکرات گفت که تحریم‌ها از دیگر موارد جنجالی‌اند و طرف‌های غربی می‌گویند که تحریم‌های مرتبط با برجام باید رفع شوند و تحریم‌های مرتبط به حقوق بشر باقی بمانند. او اضافه کرد:‌ «مسائل دیگری هست که ایران مایل به تعهد دادن درباره آن‌ها نیست و باید در دور بعدی مذاکرات درباره‌ آن صحبت کنیم.»

واقعیت امر این است که "رفع تحریمهای ضد ایرانی" که مغایر با سند برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند، مطالبه ای است که حدود و ثغور و مصادیق آن از سوی جمهوری اسلامی ایران مشخص شده است. با این حال، مقامات  غربی در صددند طرح این مطالبه صریح و منطقی از سوی کشورمان را مصداق "زیاده خواهی ایران" جلوه دهند! نکته قابل تامل دیپلماتهای غربی در پشت میز مذاکرات وین  صراحتا اعلام کرده اند که از نقش آفرینی جمعی سازمان ملل متحد در قبال حفظ توافق هسته ای کمترین استقبالی نمی کنند! صورت مسئله اینجاست که بر اساس ادعای نشریه وال استریت ژورنال، جدیدترین خواسته ایران این است که ایالات متحده با بندی موافقت کند که خروج آمریکا از توافق را منوط به موافقت سازمان ملل می‌کند زیرا ایران می‌گوید که این اقدام با توجه به خروج آمریکا از توافق در دولت ترامپ ضروری است. وال استریت ژورنال در ادامه به نقل از دیپلماتهای غربی مدعی شده است  چنین بندی مغایر قانون اساسی آمریکاست و یک رئیس‌جمهور نمی‌تواند مانع تغییر سیاست به دست کنگره یا یک رئیس‌جمهور آینده شود، بخصوص وقتی که توافق هسته‌ای هرگز به سنا برای تصویب به عنوان معاهده ارائه نشده است! این ادعا در حالی مطرح می شود که برجام به لحاظ حقوقی، یک معاهده دو طرفه میان واشنگتن و تهران نیست که طرف آمریکایی هر زمان بخواهد از آن خارج شود! تصویب سند برجام در شورای امنیت سازمان ملل متحد ( وفق قطعنامه 2231 شورای امنیت ) ، به این معناست که سازمان ملل متحد به عنوان تصویب کننده این قطعنامه، می تواند ساز و کارهای حمایتی از آن را ترسیم کند. با این حال مشخص نیست که چرا ایالات متحده آمریکا و تروییکای اروپایی حتی از این نقش آفرینی حداقلی نیز هراسان هستند!