بازی جدید سعودی ها علیه ایران

گروه سیاست خارجی نامه نیوز: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا با  محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در شهر نئوم در عربستان دیدار کرد. شهری که عربستان سعودی پروژه توسعه ۵۰۰ میلیارد دلاری آن را دنبال می‌کند.گزارش‌ اکسیوس حاکی از آن است که مساله یمن و ایران محور این نشست بوده است. مشاور امنیت ملی آمریکا همچنین از نشست بغداد با هدف همکاری کشورهای منطقه استقبال کرده است. سالیوان که پس از امارات متحده عربی به عربستان سفر کرده بود با وزرای دفاع و کشور نیز ملاقات کرده است. اکسیوس هفته گذشته از برنامه سفر مقام ارشد دولت بایدن به عربستان، امارات و مصر خبر داده بود. 

دیداری پرماجرا اما بایکوت شده

اکثر رسانه های غربی، در خصوص جزئیات دیدار سالیوان و محمد بن سلمان اطلاعاتی را منتشر نکرده اند، اما به نظر می رسد در این دیدار مشاور امنیت ملی دولت آمریکا، از شاهزاده سعودیها خواسته است تا رویکرد ریاض در مذاکرات مستقیم با تهران را با خواسته های کاخ سفید تنظیم کند.دیدار سالیوان و محمد بن سلمان در حالی انجام شد که فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل خواستار اقدام جامعه بین‌المللی علیه فعالیتهای  هسته‌ای کشورمان شد.این سخنان در حالی مطرح شد که ملک سلمان پادشاه سعودیها در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سعی کرد از موضعی ظاهرا متفاوت تر و نرم تر سخن گفته و خواستار همکاری با تهران بر سر موضوعات منطقه ای شود. 

معامله دولت بایدن با بن سلمان؟

روابط ریاض و واشنگتن طی ماههای گذشته و اخیر دستخوش تلاطمات و بحرانهای زیادی شده است. پس از خروج ترامپ از راس معادلات سیاسی و اجرایی واشنگتن، تلاش دموکراتها در خصوص تغییر مهره بازی آمریکا در ریاض آغاز شده است.بازی مستقیم بن سلمان در زمین ترامپ و جمهوریخواهان، هزینه های زیادی برای ولیعهد سعودیها به همراه داشته است. شکست در جنگ یمن ( خصوصا پس از اتفاقاتی که اخیرا در استان مارب رخ داده است ) این روند را تشدید کرده است. سالیوان عالی‌ترین مقام دولت بایدن است که تابه‌حال از عربستان سعودی بازدید می‌کند. تیم لندرکینگ، فرستاده ویژه آمریکا در موضوع یمن، از مهم‌ترین همراهان سالیوان در این سفر بوده است. 

رایزنی بر سر جنگ یمن در حالی میان دو بازیگر شکست خورده در این جنگ( آمریکا و سعودیها ) صورت گرفته است که انصارالله  به تازگی هفتمین سالگرد به قدرت رسیدن خود را در صنعا، پایتخت یمن، جشن گرفت. در پی به قدرت رسیدن انصارالله و اقبال شهروندان یمنی به جبهه مقاومت،  عربستان سعودی در صدر ائتلافی ، حمله به یمن را آغاز کرد. در آن زمان، بن سلمان به دولت وقت آمریکا( دولت اوباما ) وعده داده بود که یمن را در عرض دو هفته تسخیر خواهد کرد و انصارالله را نیز از بین خواهد برد! اکنون سعودیها و اماراتی ها و دیگر متجاوزین یمن، به بازیگرانی شکست خورده تبدیل شده است.در روزهای اخیر انصارالله حملات خود به شهر راهبردی و نفت‌خیز مارب را شدت داده‌ و تلفات و هزینه های زیادی را به اشغالگران سعودی و مزدوران آنها تحمیل کرده است. مارب  در ۱۲۰ کیلومتری شرق صنعا قرار دارد و از دیرباز کلید کنترل منطقه شمالی یمن بوده است. راه‌های اصلی شمال و جنوب یمن از مارب می‌گذرند. انصارالله تلاش برای آزادسازی مارب مارب را از ماه فوریه ۲۰۲۱ آغاز کردند و از سه جبهه به نبرد در مارب پرداختند. 

بن سلمان برای بازگشت ترامپ لحظه شماری می کند! 

در زمان دولت دونالد ترامپ، واشنگتن و ریاض بسیار نزدیک بودند و به نظر می‌رسید رابطه‌ای شخصی بین محمد بن سلمان و جرد کوشنر، داماد رئیس‌جمهور آمریکا و مشاور ارشد او، برقرار است. به گزارش ایندیپندنت، با روی کار آمدن دولت بایدن، از صمیمیت روابط دوجانبه کاسته شد. از جمله اولین اقدام‌های بایدن، انتشار علنی گزارشی از سازمان سیا درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی و ستون‌نویس روزنامه «واشنگتن پست» در سال ۲۰۱۸ بود؛ اما کارشناسان می‌گویند سفر سالیوان نشان می‌دهند که بایدن دریافته است که برای حل بحران یمن باید رابطه نزدیک‌تری بین مقام‌های ارشد آمریکا و سعودی برقرار شود.به عبارت بهتر، احتمال دارد دولت دموکرات بایدن و بن سلمان، با یکدیگر معامله ای را صورت دهند که بر اساس آن، فشارهای کاخ سفید علیه شاهزاده سعودیها کاهش یابد و در مقابل، ریاض به کارگزار مطلق سیاستهای دولت بایدن در منطقه غرب آسیا تبدیل شود. به عبارت بهتر، ممکن است سفر سالیوان به ریاض، به نوعی مصداق تضمین دهی بایدن به بن سلمان در خصوص بقا در قدرت باشد. با همه این اوصاف، مشخص است که بن سلمان برای بازگشت جمهوریخواهان و ترامپ در کاخ سفید لحظه شماری می کند! همین مسئله، ممکن است در آینده ای نزدیک به پاشنه آشیل ولیعهد سعودیها تبدیل شود! 

تلاش‌های بین‌المللی برای حل بحران یمن تابه‌حال  به دلیل استمرار جنایات سعودیها و زیاده خواهی آنها در خصوص آینده یمن، نتیجه چندانی نداشته‌ است. حملات گسترده هوایی عربستان سعودی و حصر بعضی مناطق که کمبود و گرسنگی در یمن را سبب شده، انتقادهای بسیار از ریاض را در پی داشته است.هانس گروندبرگ، فرستاده جدید سازمان ملل در یمن، اخیرا اعلام کرد که این کشور «در وضعیت جنگ بی‌پایان گیر افتاده است». گروندبرگ اعتراف کرد که از سرگیری مذاکرات برای پایان دادن به شش سال جنگ آسان نخواهد بود. سازمان ملل جنگ یمن را بزرگ‌ترین بحران بشردوستانه جهان اعلام کرده است. این کشور حتی پیش از جنگ نیز فقیرترین کشور منطقه بوده است.

در این جنگ طولانی، امارات متحده عربی مهم‌ترین متحد عربستان سعودی بوده است.بایدن در همان هفته‌های اول ریاست‌جمهوری خود اعلام کرد که حمایت آمریکا از «عملیات‌ تهاجمی در جنگ یمن از جمله فروش تسلیحاتی مربوطه» را قطع می‌کند اما در ادامه، شاهد انعقاد قرار دادهای تسلیحاتی میان شرکتهای خصوصی آمریکا با سعودیها بودیم! اتفاقی که دروغ گویی کاخ سفید را در قبال جنگ یمن و نگرانی های بشردوستانه در قبال این جنگ ، به اثبات رساند. در هر حال، هدف سالیوان از سفر به ریاض، تنظیم یا بازتعریف مناسبات واشنگتن و ریاض پس از سرکار آمدن دولت بایدن بوده است. همین مسئله، می تواند رفتار سعودیها را پای میز مذاکرات مستقیم با تهران، به متغیری وابسته به امر و نهی کاخ سفید تبدیل کند! موضوعی که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان لحظه ای از رصد آن غافل نخواهد شد.