اردوغان، سلطان ترک در آستانه سقوط ! | چرا استعفای اردوغان ترند توییتر شد؟

در حالیکه رسانه های داخلی و خارجی مشغول بررسی وضعیت همسایه شرقی ایران هستند، در غرب ایران نیز تحولات عمیقی در حال جریان است.

دیروز هشتگ «اردوغان استعفا» در ترکیه ترند شد. رئیس جمهور پرحاشیه ترکیه که در این سالها با وجود فراز و فرود بسیار توانسته میخ قدرت خود را محکم کوبیده و تبدیل به قدرت بی بدیل ترکیه شود حالا عرشه کشتی خود را لرزان و پرالتهاب می بیند.

اردوغان که تا چندی پیش رویای احیای خلافت عثمانی را در سر می پروراند و در امورات داخلی لیبی، افغانستان، سوریه و آذربایجان دخالت می کرد، حالا از جایی ضربه خورده که فکرش را هم نمی کرد. در پی ایجاد نارضایتی های گسترده اجتماعی در ترکیه، سقوط شدید ارز لیر در برابر دلار و همچنین کمبود بسیاری از مواد غذایی، مردم ترکیه هشتگ ERDOĞANİSTİFA  را به ترند اول این کشور تبدیل کردند.

اما علت این اتفاق چیست و چگونه اردوغان را که رویای سلطنت بر سراسر قلمرو سلطان سلیمان قانونی و سلطان سلیم را در سر داشت، با این کابوس مواجه کرد؟

اخراج سفرای غربی شوک بزرگ را وارد کرد

علی الظاهر، یک ماجرای سیاسی علت این شوک بوده است. تصمیم رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه برای اخراج سفرای کشورهای غربی از این کشور علت اصلی شوک اقتصادی به این کشور بوده است. ماجرا از آنجا آغاز می شود که کشورهای اروپایی به دستگیری عثمان کاوالا، فعال مدنی و تاجری که از سال ۲۰۱۷ در زندان ترکیه است، اعتراض کردند. این اعتراض به مذاق رئیس جمهور ترکیه خوش نیامد و دستور داد تا  دولت، ۱۰ سفیر کشورهای غربی را "عنصر نامطلوب" اعلام کند. اظهارات اردوغان پس از آن بود که وزارت خارجه ترکیه سفرای کشورهای کانادا، دانمارک، فرانسه، آلمان، هلند، نروژ، سوئد، فنلاند، نیوزلند و آمریکا را برای آن چه که بیانیه "غیرمسئولانه" آن‌ها در ارتباط با عثمان کاوالا خوانده، احضار کرده بود.

این اتفاق شوک شدیدی به بانک مرکزی ترکیه وارد کرد و باعث شد لیر ترکیه سقوط بی سابقه ای را تجربه کند، سقوطی که باعث تورم و نگرانی اقتصادی دولت و شهروندان شده و هشتگ استعفای اردوغان را در توییتر داغ کرد.

با این وجود، به نظر نمی رسد که فقط اتفاق اخیر در تحولات اقتصادی ترکیه موثر باشد. تحولات لیر و بانک مرکزی ترکیه نتیجه چند ماه یا سال تغییر است. بانک مرکزی ترکیه در سالهای اخیر روسای مختلفی را به خود دیده است و در طی دو سال و نیم گذشته رجب طیب اردوغان سه رئیس این سازمان را اخراج کرده که این اقدام بی‌ثباتی اقتصادی دامن زده و باعث خروج سرمایه‌‌های خارجی از این کشور شده است.

رویای سلطان عبدالحمید شدن کار خودش را کرد

به نظر می رسد اتفاقات اقتصادی ترکیه با تحولات سیاسی این کشور مرتبط است. اردوغان روند سیاسی کشور و دولت خود را تغییر داده است. او حالا سعی دارد همانند سلطان عبدالحمید شود نه آتاتورک (در این باره اینجا بخوانید). احیاء سلطنت عثمانی، مقابله با غرب و به خصوص نفوذ بیشتر در کشورهای اسلامی مختلف، اهداف سلطان عبدالحمید بود. او می خواست عثمانی را با شعار "بازگشت" و نه "تجدد" احیاء کند. او در این هدف ناکام ماند و پس از مدتی از سلطنت عزل شد اما اردوغان سخت به دنبال این است که اهداف سلطان فقید ترک را احیاء کند.

با این حال، شواهد نشان می دهد او در تحقق این اهداف ناکام مانده است. کافی است به چالش‌های سیاسی اخیر ترکیه نگاهی بیندازید. درگیری با آمریکا بر سر خرید سامانه S400 از روسیه، اختلاف با غرب بر سر قوانین اجتماعی و به خصوص زندانیان سیاسی، درگیری با غرب بر سر عضویت در اتحادیه اروپا و دور شدن از این خواسته، نفوذ در آذربایجان و افغانستان و لیبی و افزایش تنش با ایران و مصر، ماجرای مسجد شدن ایاصوفیه و... . همه این چالش ها باعث افزایش آسیب دیدن اقتصادی ترکیه شده است. نباید فراموش کرد که ترکیه بخش وسیعی از درآمدش را از صنعت توریسم دارد. بدون شک، به هم خوردن جزیره ثبات و آرامش این کشور به این صنعت آسیب زده و زیان بسیاری را به اقتصاد ترکیه وارد می کند.

منبع: خبر فوری