منتظر نتیجه فوری مذاکرات باشید

گروه سیاست نامه نیوز – این روزها شاهد برخی تحلیل‌ها و انتقادات از تیم مذاکره کننده هستیم و عمدتا نیز به خاطر حضور چهره‌هایی مثل علی باقری‌کنی یا حمید عسکری است که پیش‌تر و در دوران جلیلی دستی بر آتش مذاکره داشتند و مواضع‌شان به نحوی است که بیشتر مخالف توافق به نظر می‌رسند تا موافق آن. این درحالی است که دولت رئیسی حتی اگر به توان داخلی نظر داشته و همه مشکلات را به سیاست خارجی گره نزند، برای حل بخشی عمده‌ای از مشکلات به توافق و احیای برجام نیاز دارد.

از این رو است که انتخاب تیم فعلی عجیب و سوال برانگیز به نظر می‌رسد و این تصور را ایجاد می‌کند که رئیسی هم از جانب برخی طیف‌های مخالف برجام ناگزیر به چنین انتخاب‌هایی شده است. سوال دیگر اما این است که تیم فعلی چقدر می‌تواند مانع حصول توافق شود و آیا نگرانی‌هایی که از این بابت ایجاد شده، منطقی است؟

داریوش قنبری، فعال سیاسی اصولگرا معتقد است که خیر. او در گفت‌وگویی با «نامه نیوز» در این باره گفت: «مواضع برجامی و ترکیب تیم مذاکره کننده برخی را در داخل نسبت به اینکه دولت رئیسی بنا بر احیای برجام دارد، دچار تردید کرده است اما من تصور می‌کنم با توجه به اینکه مذاکره یا عدم مذاکره تصمیمی است که فراتر از دولت گرفته می‌شود، نباید در این زمینه تردید داشت. به خصوص که دولت رئیسی از همان ابتدا تاکید کرده و می‌کند که وارد مذاکره خواهد شد. »

وی افزود: «درباره کم و کیف مذاکرات اما حرف و تفسیر بسیار است. به نظر من البته آنچه اکنون درباره مواضع و تیم مذاکره کننده و ... گفته می‌شود و در قالب تاکتیک قابل تعریف است. استراتژی فعلی ایران مذاکره است و اظهارات مقامات دولتی در این باره نیز نشان دهنده آن است که اراده دولت مذاکره ثمربخش در جهت رفع تحریم‌ها است. اراده‌ای که متاثر از اراده مجموعه نظام است و با تغییر دولت‌ها تغییر نمی‌کند.»

قنبری ادامه داد: «ضمن اینکه طرف مقابل یعنی 1+4 و آمریکا که از دور دستی بر آتش دارد و از قضا خیلی هم تاثیرگذار است، خواهان به نتیجه رسیدن مذاکرات هستند. از یک طرف ایران خواهان لغو هرچه سریعتر تحریم‌ها است و از طرف دیگر طرف مقابل خواهان پایان دادن به نگرانی‌های خود در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران دارد لذا راهی غیر از مذاکره وجود ندارد.»

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: «مشکل اما آنجایی پیدا می‌شود که ایران بر مبنای بی‌اعتمادی که پیدا کرده خواهان گنجاندن بندهای خاصی در توافق است که با توجه به ساختار سیاسی آمریکا شاید قابل گنجاندن نباشد. پیگیری این مسائل از سوی ایران البته طبیعی و منطقی است اما باید این را هم در نظر داشت که اصرار ایران تا کجا منطقی است و باید ادامه یابد. به هر حال نمی‌توان بر مسائلی اصرار کرد که سبب وقفه جدی در مذاکرات شود».

وی با اشاره به اینکه «ایران الان چند موضوع را پیگیری می‌کند» گفت: «موضوع اول حذف همه تحریم‌ها است که طرف آمریکایی پذیرش آن را منوط به بررسی و یک توافق جدید می‌کند. از آنجایی که توافق جدید بدون طرح خواسته‌های طرف مقابل که از سوی ایران قابل پذیرش نیست، مقدور نمی‌باشد، به نظر نمی‌رسد که این مساله به سادگی حل شود.»

قنبری افزود: «دومین موضوع مورد انتظار ایران آن است که معاملات و تعاملات بانکی ما مقدور شود. سوم اینکه آمریکا در تصمیم خود و توافق انجام شده ثبات داشته باشد و بار دیگر تجربه خروج از برجام تکرار نشود. این هم از جمله مسائلی است که دستیابی به توافق را پیچیده می‌کند چون با توجه به نظام ریاستی در آمریکا دولت بایدن اختیار ندارد که برای دولت‌های بعدی تعیین تکلیف کند. ضمن اینکه قطعا رقابت‌های حزبی هم در تصمیمات سیاستمداران آمریکا موثر است و به این ترتیب هیچ دولتی نمی‌تواند چنین تضمینی به ایران بدهد مگر اینکه توافق در چارچوب معاهده شکل بگیرد و از تصویب کنگره بگذرد. »

وی تاکید کرد: «باید دقت داشت که عبور از برجام و توافقی فراتر از آن در شرایط فعلی بسیار دشوار است زیرا اگر قرار به تصویب معاهده باشد باید سنا در امریکا و مجلس در ایران هم دخیل شوند. این نیز یعنی طولانی‌تر شدن پروسه و سخت‌تر شدن مسیر و به نظر شدنی نمی‌رسد».

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پایان خاطرنشان کرد: «با همه این‌ها اما معتقدم که می‌توان توافق جدید را احیا کرد و مستلزم ان است که تیم جدید طی جلساتی مذاکرات را ادامه دهد».

وی درباره زمان تقریبی حصول توافق نیز گفت: «نسبت به حصول توافق می‌توان خوشبین بود اما قطعا این اتفاق امروز و فردا نخواهد افتاد و حداقل تا پایان امسال زمان نیاز داریم».