مذاکرات پیش می‌رود اما به سختی

گروه سیاست نامه نیوز – مذاکرات برجامی در وین ادامه دارد و جلسه بعدی کمیسیون مشترک هم دوشنبه آینده برگزار خواهد. وضعیت اما هنوز هم مبهم و غیرقابل پیش بینی است. طرف ایرانی امیدوار است و امیرعبداللهیان در آخرین اظهار نظر خود از قرار داشتن مذاکره در مسیر خوب گفته و معتقد است که توافق در آینده نزدیک ممکن است. طرف روسی مثل همیشه خوشبین و چین هم نسبتا امیدوار است. اروپایی ها اما بعد از اخرین گفت وگوها که حول محور سند جدید و درباره راستی آزمایی و تضمین بوده، حرفی نزده‌اند. مواضع آمریکا نیز چندان خوشبینانه نیست آنها پیشرفت حاصل شده را در نظر دارند اما آن را کافی ندانسته و همچنان به اندک بودن زمان اشاره دارند. 

البته این را هم باید در نظر گرفت که از سه شنبه شب به بعد میزان خوشبینی طرف ایرانی هم کمتر شده است. شاهدش آنچه روزنامه دولت درباره بی‌اثر شدن تحریم‌ها نوشت یا تاکیدی که محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران بر بی‌اهمیتی صدور قطعنامه کرد. تحلیلگران داخلی نیز بر همین اساس در میانه خوشبینی و بدبینی مانده‌اند و اغلب باور دارند که توافق در نهایت صورت خواهد گرفت اما نه به زودی. 

مثلا امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با «نامه نیوز» این نگاه که برخی معتقدند ایران در مواضع خود نرمش‌هایی به خرج داده را قبول ندارد و می‌گوید «جلسه مقدماتی دور هشتم مذاکرات برگزار شده و ایران بر مواضع خود پافشاری کرده است. آقای باقری هم تاکید کرد که مواضع ایران مشخص است. تلاش می‌شود که به حد وسطی برسند. قرار است که هم موضوع برداشتن تحریم‌ها و هم بحث هسته‌ای که تعهدات ایران است، همزمان بررسی و کارگروه‌ها تشکیل شود. باید منتظر بود اما فعلا نشانه‌ای از تغییر مواضع ایران نیست. ایران همچنان بر همان مواضع مبتنی بر سیاست‌های کلان تاکید دارد».

او سخن گفتن از لغو تحریم‌های برجامی به جای لغو همه تحریم‌ها را ناشی از تغییر رویکرد ایران یا به خرج دادن نرمش بیشتر نمی‌داند. 

این کارشناس مسائل بین‌المللی معتقد است که «این اشتباهی است که برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای در ایران مرتکب شده‌اند.» و می‌گوید: «قرار نبوده که همه تحریم‌ها برداشته شود. وقتی سخن از همه تحریم‌ها می‌شود این خلاصه عبارت برداشت شدن تمام تحریم‌هایی است که بعد از ۸ می‌۲۰۱۸ اعمال شده است چون برجام که همه تحریم‌ها علیه ایران را لغو نکرد. تحریم‌های موشکی، حقوق بشری، منطقه‌ای و تحریم‌هایی که از ابتدای انقلاب و بعد از تسخیر سفارت آمریکا در تهران وضع شده بود، بعد از امضا و اجرای برجام هم به قوت خود باقی بود لذا وقتی می‌گویند همه تحریم‌ها باید برداشته شود، منظور تحریم‌های هسته‌ای و غیرهسته‌ای است که بعد از برجام اعمال شده است. در واقع صحبت از لغو تحریم‌های برجامی حاکی از تغییر یا اصلاح دیدگاه ایران نیست.»

ابوالفتح با این حال از حصول توافق ناامید نیست و باور دارد که بالاخره محقق خواهد شد. او می‌گوید: «همیشه باید امیدوار بود. من اطلاعات غیرعلنی مذاکرات را ندارم. مذاکرات جلو می‌رود اما به سختی. باید در نظر داشته باشیم که کار بسیار سخت و زمانبر است. من معتقدم که توافق در نهایت حاصل می‌شود اما اینکه چه زمانی صورت بگیرد و چه ابعادی داشته باشد، قابل بحث است. من فکر می‌کنم که در هفته‌های آینده شاهد توافق نباشیم. البته امیدوارم که این پیش‌بینی درست از آب درنیاید».