مسکو میز برجام را به هم نخواهد زد

رحمان قهرمان‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که از آغاز بحران اوکراین حتی پیش از حمله نظامی روسیه به این کشور این دغدغه در میان افکار عمومی مطرح بود که این بحران و تنش روسیه با غرب چه تاثیری بر مذاکرات وین خواهد داشت، حال که ابعاد این بحران روشن‌تر از گذشته شده، آیا پاسخ دقیقی برای این پرسش وجود دارد، گفت: من از ابتدا معتقد بودم که بحران اوکراین تاثیر عمیقی بر مذاکرات وین نخواهد داشت و تاکنون هم نداشته؛ با این حال نکته این است که این بحران در حال پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی شدن است، به این معنی که ممکن است این بحران ادامه پیدا کرده و ابعاد جدیدتری به خود بگیرد. واقعیت این است که این بحران تمام نشده، بنابراین شاید این گزاره که «بحران اوکراین و تنش روسیه با غرب تاثیری بر پروسه احیای برجام نخواهد داشت»، نیازمند تامل باشد.

وی ادامه داد: تصور اولیه این بود که این جنگ خیلی زود به پایان می‌رسد اما حالا می‌بینیم که طولانی شده و هر روز ابعاد تازه‌تری به خود می‌گیرد، لذا ممکن است در محاسبات کرملین تغییری ایجاد شود و تاثیر مستقیم بحران بر مذاکرات وین را شاهد باشیم. نتیجه این است که در حالت کلی بعید است بحران اوکراین در شکل موجودش باعث کارشکنی روسیه در احیای برجام شود؛ چرا که روسیه هم در این موضوع منافع مشترکی با غرب دارد و حقیقت این است که قدرت‌های بزرگ معمولا موضوعات مختلف را جدای از هم در نظر می‌گیرند و این طور نیست که اگر در خصوص مسائل هسته‌ای با ایران مذاکره می‌کنند، بحران اوکراین را به آن گره بزنند.

وی افزود: ما دیدیم که آقای اولیانوف پس از آغاز بحران اوکراین هم در همه جلسات حضور داشت و حرکت خاصی از این کشور ندیدیم مبنی بر اینکه مسکو بخواهد نظم موجود را برهم بزند. لذا می‌خواهم بگویم شاید اندکی زود باشد که بخواهیم نتیجه بگیریم روسیه در حال برهم زدن توافق است.   

این کارشناس سیاست خارجی در خصوص اظهارات روز گذشته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه مبنی بر اینکه مسکو از آمریکا تضمین کتبی می‌خواهد که تحریم‌های روسیه تاثیری بر همکاری‌های ایران با این کشور نداشته باشد، گفت: برای تحلیل سخنان وزیر امور خارجه روسیه پیش از توضیح و تائید کرملین زود است و در ثانی باید ببینیم که آیا تحریم‌های وضع شده علیه روسیه تاثیری بر همکاری‌های مسکو با تهران در چهارچوب توافق احتمالی وین خواهد داشت؟ پاسخ من منفی است چرا که قرار نیست روسیه نقش قابل توجهی در روند احیای برجام ایفا کند و تنها در خصوص مساله انتقال اورانیوم غنی شده ایران، نقش روسیه مطرح است که در آن حوزه هم آنچه می‌دانیم این است که تحریم‌ها تاثیری بر این روند نخواهد داشت. با این حال این را نیز می‌دانیم که روس‌ها پیش از این نیز برای پایین آوردن قیمت اورانیوم ایران از این دست بازی‌ها داشته‌اند.  

وی افزود: واکنش آمریکایی‌ها نیز در این خصوص مهم است و من فکر می‌کنم واشنگتن هیچگاه به دلیل این دست از مواضع در روند احیای برجام متوقف نخواهد شد مگر اینکه مطمئن شویم تحریم‌های آمریکا علیه روسیه در فرآیند احیای برجام اخلال جدی ایجاد خواهد کرد.