شوک لاوروف به وین؛ پای «تله» روسی در میان است/ درگیری روسیه و چین بر سر برجام
پولیتیکو مدعی است مقامات غربی هنوز در رابطه با هدف روسیه دودل و بدگمانند. آنها نمی دانند که روسیه می خواهد نقش کلیدی اش را در توافقات هسته ای ثابت کند یا می خواهد تحریم های مربوط به روسیه را کاهش دهد.
خبر منتشر شده از وین باعث شوک بسیاری از ناظران شد. رویترز در خبری به نقل از سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه ی روسیه گفت، روسیه تضمینی میخواهد که روابط اقتصادی تحت برجام این کشور با ایران از این تحریم ها مصون بمانند.
لاوروف در این باره تاکید کرد: ما خواستار تضمینی کتبی شدهایم که روند فعلی آغاز شده توسط آمریکا به هیچ وجه به حق ما برای تجارت، همکاری اقتصادی و سرمایه گذاری و همکاری نظامی- فنی آزاد و کامل با ایران آسیبی وارد نکند.
انتشار این خبر موجی از واکنش ها را در داخل و خارج ایران در پی داشت. ابتدا برخی این خبر را از اساس انکار کرده و گمانه زنی رویترز دانستند. گروهی دیگر اما اظهارات لاوروف را به تحریم اخیر روسیه توسط آمریکا در پی حمله به اوکراین ربط دادند و برخی از جمله بلینکن (وزیر امور خارجه ایالات متحده) آن را بی ارتباط به مساله تحریم های مربوط به جنگ اوکراین دانستند.
واکنش منفی مقامات، رسانه ها و تحلیلگران داخلی به اظهار نظر لاوروف
در داخل، بسیاری از رسانه های داخلی نسبت به این خبر واکنش منفی داشتند. اقتصاد نیوز، این اقدام را نوعی «گروگان گیری برجام» دانست. ولی نصر مشاور سابق باراک اوباما نیز در این رابطه گفت: «اگر ایران نمیخواهد روسیه برجام را گروگان بگیرد، بهتر است با آمریکا مستقیما صحبت کند.»
همزمان تسنیم هم در گزارشی اقدام اخیر روسیه را دخالت در امور ایران و مذاکرات دانست. گزارش تسنیم در خبرگزاری رویترز انعکاس پیدا کرد. رویترز در همین راستا نوشت: «روسیه خواستار تضمین آمریکا شده است که تحریمهایی که بر سر مناقشه اوکراین با آن روبه رو است به تجارتش با ایران لطمه نمی زند. این تقاضا می تواند مانعی در مذاکرات باشد.»
به جز رسانه ها، مقامات رسمی و اعضای نزدیک به تیم مذاکره کننده هم واکنش هایی را به این موضوع داشتند. محمد مرندی، مشاور رسانهای هیات مذاکره کننده ایران در مذاکرات وین، با انتشار یک توئیت نوشت که مذاکرات هسته ای هنوز تمام نشده است و ایران منتظر توضیح مسکو در مورد خواسته هایش از آمریکا است. همچنین، حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرد؛ ضمن ایستادگی در حفظ و رعایت خطوط قرمز، اجازه نخواهیم داد هیچ عامل خارجی منافع ملی کشور را در مذاکرات وین برای لغو تحریم ها تحت تاثیر قرار دهد.
پولیتیکو: پای نفت در میان است؟
اظهارات سرگئی لاوروف در رسانه های خارجی نیز بازتاب بسیار زیادی داشت. پایگاه پولیتیکو یکی از رسانه هایی است که به این موضوع پرداخت. نویسنده پولیتیکو مساله دخالت مسکو در وین را مربوط به تحریم نفتی روسیه به علت جنگ اوکراین می داند و تاکید دارد: « فروش نفت برای بودجه روسیه بسیار مهم است. اگرچه کشورهای غربی هنوز مستقیماً نفت و گاز را هدف قرار ندادهاند، اما اعلام کردهاند که برای انجام این کار آمادهاند و بسیاری از تاجران نفت از هماکنون تحریم مؤثری را آغاز کردهاند. ... {از این رو} در مذاکرات ایران، روسیه از ایالات متحده ضمانت می خواهد که تحریمهایی که کرملین را به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین هدف قرار میدهد، مانع تجارت این کشور با ایران نخواهد شد.»
پولیتیکو در رابطه با زیان نفتی که روسیه دیده می گوید: «بلومبرگ به نقل از مشاور انرژی اسپکتس گزارش داده که تقریباً سه چهارم تجارت نفت خام روسیه در پی حمله به اوکراین متوقف شده است. روسیه حدود 5 میلیون بشکه در روز معادل حدود 5 درصد مصرف جهانی، نفت صادر می کرده است. در همین حال، ایران قصد عرضه بیش از 2 میلیون بشکه در روز را دارد.»
پولیتیکو معتقد است این درخواست ثانیه آخری می تواند باعث نابودی مذاکرات شده و به قول معروف همه رشته ها را پنبه کند. نویسنده پولیتیکو در این رابطه می نویسد: «این تقاضای تازه، که یکی از مقامات ارشد غربی آن را نوعی «تله» نامیده، میتواند به مذاکرات احیاء برجام پایان دهد.»
پولیتیکو مدعی است روسیه نقش قابل توجهی در به نتیجه رسیدن مذاکرات داشته است. این رسانه مدعی است: «روسیه نقش مهمی در اجرای مجدد توافقنامه ایران و کشورهای 5+1 ایفا خواهد کرد؛ توافقی که مذاکره کنندگان می گویند پس از 11 ماه گفتگو به دستیابی به آن نزدیک شده اند. {بر اساس توافق جدید} قرار است مسکو اورانیوم مازاد غنی شده را از ایران به روسیه ارسال کند و از تبدیل نیروگاه اتمی فردو ایران به مرکز تحقیقاتی حمایت کند.»
با این حال، پولیتیکو تاکید دارد که شرایط لحظه آخری ممکن است همه چیز را تغییر دهد و به خصوص جنگ اوکراین و روسیه شرایط را به هم بریزد: « با توجه به اینکه جامعه بینالمللی در حال حرکت به سمت قطع روابط اقتصادی با روسیه در پی حمله این کشور به اوکراین است، مسکو میگوید که میخواهد تضمین کند که همچنان میتواند از توافق احیا شده ایران منتفع شود.»
پولیتیکو مدعی است مقامات غربی هنوز در رابطه با هدف روسیه دودل و بدگمانند. آنها نمی دانند که روسیه با این درخواست می خواهد نقش کلیدی اش را در توافقات هسته ای ثابت کند و یا می خواهد تحریم های مربوط به روسیه را کاهش دهد.
پولیتیکو مدعی است اگر درخواست روسیه جدی باشد ممکن است روابط مسکو با پکن هم بد شود چرا که همین حالا، چین خرید نفت از ایران را بر اساس توافقی که به زودی نهایی می شود آغاز کرده است.
باید دید، درخواست مسکو از غرب چقدر جدی است و آیا واقعا می تواند مانع نهایی شدن توافق شود یا نه.
منبع: خبر فوری
دیدگاه تان را بنویسید