جلسه‌ای میان کمیسیون برجام با رهبری برگزار نشده بود

برجام فصل مهمی از سابقه سیاسی شما در مجلس دهم را به خود اختصاص می دهد.امروز با گذشت چندین سال از آن واقعه نگاه شما به موضوع برجام و آینده آن چیست؟

یکی از موضوعات و گره های سر راه جمهوری اسلامی ایران موضوع پرونده هسته ای در حوزه بین الملل بود که بالاخره از سال های خیلی قبل پیرامون آن بحث و گفتگو های زیادی شده بود؛شورای امنیت سازمان ملل،آژانس بین المللی انرژی هسته ای و.. مذاکراتی داشته اند و در دورانیکه آقای روحانی ریاست شورای عالی امنیت ملی را بر عهده داشت و سپس آقایان لاریجانی و جلیلی این سمت را بر عهده داشتند این مذاکرات انجام می شد تا این مشکل حل شود.مذاکرات پیرامون حل این موضوع برمیگردد به زمانیکه آقای جلیلی در آن موقعیت سمت داشت و ایشان مذاکرات مفصلی را با غربی ها انجام داد و به نتایج خوبی هم رسیده بود چون تحریم های زیادی از سوی سازمان ملل و آمریکا علیه ما اعمال شده بود و لازم بود این گره در عرصه بین المللی حل شود در یک چنین شرایطی دولت یازدهم با ریاست جمهوری حسن روحانی تشکیل شد و با توجه به سابقه ای هم که او در قضیه مذاکرات داشت یک فصل جدید در مذاکرات شروع شد منتهی آن چه من برداشت می کنم و در تمام این 8سال درگیر آن بودم این بود که روحانی تصور می کرد مشکل اصلی کشور مشکل سیاسی است و منظور از مشکل سیاسی بهم خوردن مناسبات سیاسی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی هست یعنی در داخل مشکلی نداریم و اگر بتوانیم این مشکل را در عرصه بین المللی حل کنیم همه مسائل داخلی نیز حل خواهد شد.شاید خاطرتان باشد ایشان بار ها گفته بودند مشکلات اقتصادی ما حتی آب آشامیدنی ما هم به برجام مربوط است یعنی تصور او این بود که همه مشکلات کشور به گره برجام مربوط است و اگر بتواند این گره را باز کند همه مشکلات حل خواهد شد به همین جهت بیش از 50درصد کار دولت یازدهم روی مذاکرات و توافق با غربی ها گذاشته شد وهمه ی امید ها نیز اینگونه به مردم داده می شد.آقای ظریف را هم به عنوان وزیرخارجه انتخاب کرد و مذاکرات را از شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل کرد تا کار به سرانجام برسد.آقای ظریف نیز با موضوع آشنا بود و با ماموریت حل مشکل وزیر خارجه شد و مذاکرات مفصل دو ساله ای با غربی ها آغاز شد از آن طرف در آمریکا دولت دموکرات ها در قدرت بودند که خواهان حل مشکل نیز بودند و روحیه جنگ طلبی نداشتند.البته دموکرات و جمهوری خواه فرقی نمی کند دموکرات ها با پنبه سر می برند اما جمهوری خواه ها با داد و فریاد سر می برند چون کابوی هستند و هفت تیر کش اند!جان کری هم که وزیر خارجه آمریکا بود مناسباتی با ظریف داشت.آن زمان تیم مذاکرات قبلی در جریان مذاکرات بودند و متوجه مذاکرات جدید هم بودند و به شدت منتقد بودند که توافق به چه قیمتی؟ چه چیزی می دهید چه می گیرید؟ آنها هم تضمینی به ما نداده اند.یکی از نقد ها این بود که شما در حال پرداختن نقدی تعهدات هستید اما آن ها راستی آزمایی و پرداخت غیرنقدی گذاشته اند.به همین جهت حضرت آقا هم تصمیم گیری را به مجلس ارجاع دادند و مجلس ورود پیدا کرد و مجلس برای اینکه ورود نظارتی داشته باشد یک کمیسیون ویژه به نام برجام تشکیل داد که 15نفر از نمایندگان با رای صحن علنی برای این کمیسیون انتخاب شدند و من رای اول آن کمیسیون را آوردم جالب اینجا بود که در ترکیب این کمیسیون 7نفر موافق برجام و 7نفر مخالف برجام بودند و رای نهایی به نفر پانزدهم بستگی داشت من چون مخالف برجام بودم رای به آقای زاکانی به عنوان رئیس کمیسیون برجام دادم و ترکیب کمیسیون برجام بدست مخالفین برجام افتاد که آقای زاکانی و بذرپاش و نبویان و ..بودند.کمیسیون جلسات مفصلی گذاشت و از تیم های جدید و قدیم مذاکره دعوت کرد که از رسانه ملی هم پخش می شد.نهایتا کمیسیون برجام به یک پیشنهادی رسید که بیانه خود را صادر کرد و پیشنهاد خود را نیز ارائه داد اما ترکیب مجلس به شکلی نبود که پیشنهادات مورد استقبال قرار بگیرد نهایتا به آن طرح پیشنهادی برجام برای تصویب رسیدیم و به صحن علنی آمد.آقای لاریجانی هم از ابتدا دیگاهش این بود که بالاخره کشور باید از این گذر عبور کند حالا یک مقدار کم یا زیاد اما به هر صورت باید از این مرحله عبور کنیم و اگر عبور نکنیم دچار مشکلاتی می شویم و نظر اش این بود که نباید درباره این مسائل متوقف شویم.در چنین جلساتی دو نفر مخالف و موافق و سپس دولت و مجلس صحبت می کنند اما آقای لاریجانی این روند را حذف کرد و گفت مخالفین و موافقین صحبت نمی کنند دولت نیز نظر موافق دارد نتیجتا رای گیری می شود یعنی تصمیم گیری برای برجام 19دقیقه طول کشید ما به عنوان منتقد وقتی صحبت کردیم که چطور این طرح مهم را اینگونه تصویب می کنید مرحوم زارعی نیز با گریه فریاد زد چرا آیین نامه اجرا نمی شود اما هیئت رئیسه به این اعتراضات توجه نکرد و مصوبه را اعلام کرد و کار روال قانونی بعدی خود را طی کرد آقای دکتر لاریجانی در آنجا نسبت به اعتراضی که به او شده بود توضیح داد که 20دقیقه نبود و ساعت ها در کمیسیون تخصصی جلسه گذاشته این در حالیکه نمایندگان می گفتند همان روال آیین نامه باید اجرا می شد و 2مخالف و موافق باید صحبت می کردند اما در نهایت مصوبه مجلس به شورای نگهبان ارسال شد.

آقای منصور حقیقت پور نماینده مجلس دهم گفته است پیش از انجام جلسه نهایی برای تصویب برجام گویا جلسه ای با حضور رهبر انقلاب و نمایندگان درباره تصویب برجام انجام شده بود. آیا شما در آن جلسه حضور داشتید؟

من از این جلسه مطلع نبودم و الان هم از شما می شنوم. با کمیسیون برجام چنین جلسه‌ای انجام نشده است.

در جلسات بررسی برجام آیا توصیه‌ای از بیرون مجلس و نهادهای دیگر مبنی بر تصویب و یا عدم تصویب برجام به کمیسیون می رسید؟

توصیه‌های مختلف وجود داشت بالاخره نهادها و دستگاه‌ها دیدگاه‌هایی داشتند و دیدگاه های خود را منتقل می‌کردند. معمولا نهاد‌های نزدیک دولت توصیه به تصویب می‌کردند و توصیه می‌شد که مانع درست نکنید تا کار به سرانجام برسد اما نهادهایی هم بودند که واقعا موافق نبودند و معتقد بودند برجام فاجعه‌آفرین است و ما نیز جز همین افراد بودیم؛ یعنی ما را در چارچوبی قرار داده‌اند که ورود و خروج به آن دشوار است.

اصلاح طلبان چه رفتاری در کمیسیون برجام داشتند؟

آنها به شدت طرفدار برجام بودند حتی در کمیسیون ویژه برجام هم یکی از نمایندگان شاخص اصلاح طلبان حضور داشت و معتقد بودند حتما باید برجام به تصویب برسد چون اگر نرسد اهداف و شعار های دولت محقق نمی شود و مخالفین را متهم به برخورد جناحی می کردند درحالیکه من نسبت به خودم عرض می کنم که ما واقعا نگاه جناحی نداشتیم و دیدگاه سیاسی در این زمینه وجود نداشت ما متن برجام و عواقب آن را می دیدیم. همین بحث خروج آمریکا را در کمیسیون امنیت ملی مطرح کردیم که اگر توافق انجام شد و طرف مقابل از برجام خارج شد شما چه تضمینی دارید؟شما اراک را سیمان می کنید فوردو را هم نابود می کنید، اورانیوم غنی سازی شده را هم به خارج می فرستید اما در مقابل چه می کنید؟آن ها تنها به تضمین جان کری اعتماد داشتند.

برجام با ما چه کرد و ما باید با برجام چه کنیم؟

در مذاکرات گذشته اتفاقی که افتاد اگرچه ممکن است ظریف این را رد کند اما واقعیت این بود که آمریکا و اروپا متن مذاکره ای را تعیین کرده بودند و همه مذاکره روی آن متن انجام شد اما موفقیت زیادی نصیب تیم ظریف نشد و به عواقبی رسید که نتیجه خوبی نداشت.امروز نیز مجلس باید ورود پیدا کند و پلن اداره کشور بدون برجام را تهیه کند و از این مرحله عبور کنیم بالاخره تا کی این روند را ادامه دهیم؟تا زمانیکه آمریکا امتیازات خود را نگیرد که چیزی به ما نمی دهد.روسیه هم دنبال منافع ملی کشور خود هست اگر یک نقشه مورد توافق در راستای اداره کشور بدون برجام تهیه می شد ملت پشت این قضیه می ایستاد ولی ما گرفتار برجام و توافق شده ایم البته دولت رئیسی تلاش کرده که معیشت و اقتصاد را به برجام گره نزند و برجام تنها بخشی از فعالیت های سیاسی دولت هست.اگرچنین اقدام انقلابی صورت می گرفت ما خیلی زود تر از این ها از چنین فضایی خارج شده بودیم و وارد اقدامات عملیاتی و جهادی شده بودیم.

و نکته آخر؛

برخی از رسانه ها نوشته اند که نقوی حسینی تغییر موضع داده است من وقتی آقای رئیسی انتخاب شد مصاحبه کردم و گفتم دولت باید برجام را به سرانجامی برساند و چارچوب دیگری برای مذاکره وجود ندارد اما نوشتند مخالف برجام موافق برجام شد درحالیکه اصلا اینطور نیست.موضع من همان است اما به هر حال برجام انجام شده است و چارچوب دیگری برای مذاکره نداریم من می گویم حالا در این شرایط باید این اقدامات انجام شود و معنی این صحبت به معنا موافق شدن من با برجام نیست به هر حال مذاکره در جریان است و من باید مواضع خود را بگویم تا به نفع کشورم باشد.