حبس دود سفید در هتل کوبرگ

گروه سیاست خارجی و بین الملل نامه نیوز :طی روزهای اخیر، بسیاری از رسانه های غربی از توقف نسبی مذاکرات خبر داده اند. به عبارت بهتر، در عین اینکه رایزنی ها در قالب تبادل پیام میان طرفهای مذاکره کننده و تعاملات  غیر رسمی ادامه دارد، شاهد برگزاری مذاکره ای جمعی با خروجی و نتیجه ای مشخص در محل برگزاری مذاکرات( هتل کوبورگ) نیستیم.مذاکرات وین همچنان  معطل تصمیم نهایی واشنگتن بر سر رفع عملیاتی تحریمهای ضد ایرانی ( از جمله رفع برچسبهای تحریمی علیه نهادهای کشورمان) مانده است .رایزنی ها در قالب "تبادل نظر" میان هیاتهای ایرانی ، اروپایی ، روسی و چینی ادامه دارد .از سوی دیگر، تیم مذاکره کننده آمریکا به سرپرستی رابرت مالی نیز مشغول رایزنی با طرفهای غربی بر سر "کسب حداکثرهای ممکن" در پروسه انعقاد توافق نهایی هستند. از یک سو طرفین بر سر موضوعاتی مانند تحریم سپاه پاسداران و باقی ماندن بخشی از تحریمهای دوران ریاست جمهوری ترامپ( که استمرار  آنها در مغایرت با بند 29 برجام قرار دارد ) با یکدیگر اختلاف دارند و از سوی دیگر، زمان به ضرر روند مذاکرات در حال سپری شده است. 

واقعیت امر این است که واشنگتن و تروییکای اروپایی پس از ناکامی در تاکتیک "بازگشت پوچ به برجام"، به تاکتیک"کسب حداکثر امتیازات ممکن" در راستای سوء تفسیر عامدانه از توافق بازگشت به برجام هستند. در اینجا، موضوع  اختلافی به مراتب کلان تر از سپاه پاسداران می باشد. موضوع خارج کردن اسامی اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست قرمز و از مجموعه تحریم‌ها و اقدامات یکجانبه‌ای که آمریکایی‌ها علیه ایران اعمال کرده‌اند، یکی از موضوعات جدی مذاکرات  وین بوده و حتی سفر نماینده ویژه اتحادیه اروپا( انریکه مورا) به تهران در خصوص حل و فصل آن از طریق پیشنهادات غیر عمل گرایانه ناموفق بوده است.  زماتین که سخن از  اشخاص حقوقی یه میان می آید،منظور از اشخاص حقوقی، هولدینگ‌های بزرگ اقتصادی و مؤسسات بزرگ حکومتی می باشد که یکی از موضوعات، مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می باشد. در چنین شرایطی، نمی توان یک " راهکار میانی" یا " مرضی الطرفین" را در پروسه حل و فصل این اختلاف بزرگ در نظر گرفت. مطالبات و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران در خصوص خارج کردن اسامی اشخاص و شرکتهای بزرگ از لیست تحریمی آمریکا قطعا یکی از مهم ترین مولفه های اجرایی شدن توافق نهایی محسوب می شود.

نکته دیگر مربوط به نقش ویژه و پررنگ لابی آیپک در ایجاد وقفه در مذاکرات وین باز می گردد. این موضوع با توجه به نزدیک شدن به انتخابات میاندوره ای کنگره و گروکشی آیپک ( که مخالف احیای توافق می باشد) از نمایندگان کنگره آمریکا کاملا معنادار است. اعتراض عده ای از سناتورها و نمایندگان دموکرات در قبال بازگشت آمریکا به برجام نشات گرفته از همین مناسبات است. فراموش نکنیم که در سال 2015 میلادی و پس از توافق ایران و اعضای 1+5 در وین، لابی آیپک اصلی ترین نقش را در مجلس سنای آمریکا و در مخالفت با تصویب توافق عهده دار شد اما این لابی گری به دلیل حمایت 42 سناتور دموکرات از توافق هسته ای به جایی نرسید. جهت بی اثر کرئن وتوی اوباما رئیس جمهور وقت آمریکا، باید آیپک موفق به جلب نظر حداقل 67 سناتور از 100 سناتور( دو سوم سنا) می شد. 

اکنون نیز لابی آیپک تلاش می کند تا هزینه احیای برجام را برای دولت مستقر در واشنگتن افزایش دهد.  خروج دن شاپیرو سفیر سابق آمریکا در تل آویو  از تیم مذاکره کننده هسته ای این کشور ، نقطه آشکارساز اختلافات عمده و اساسی در تیم سیاست بایدن حسوب می شود. این اتفاق حدود ده روز قبل رخ داد. بدون شک با توجه به روابط خاصی که میان شاپیرو و لابی صهیونیستی آیپک وجود دارد، این تصمیم با چراغ سبز صهیونیستها اتخاذ شده و هدف از آن، تحت فشار گذاشتن دولت بایدن برای عدم پذیرش خطوط قرمز راهبردی و منطقی تعیین شده از سوی  کشورمان می باشد.  خروج افرادی مانند شاپیرو یا  ریچارد نفیو معمار تحریمهای ضد ایرانی در دولت اوباما ،  نشانه ای بارز دال بر عدم دستیابی دولت بایدن به اهداف اولیه ترسیم شده خود در مذاکرات محسوب می شود.در هر حال،مقامات آمریکایی بدون اینکه به لابی گری های پشت پرده آیپک و رژیم اشغالگر قدس با مقامات کاخ سفید و کنگره اشاره کنند، در صدد هستند مطالبات کشورمان در خصوص  عملیاتی شدن رفع تحریمهای ضد ایرانی را غیر قابل قبول جلوه دهند.این روند در مراحل پایانی مذاکرات وین شکل جدی تری به خود گرفته و دستگاه دیپلماسی ما باید در قبال آن هشیارانه ، قاطعانه و مدبرانه عمل کند.