دارایی‌های آزاد شده نیاز به مدیریت دارد

آزادسازی 7 میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران یکی از موضوعاتی است که در روزهای اخیر مورد توجه بوده و از سوی تحلیلگران و کارشناسان اقتصادی مورد بررسی قرار می‌گیرند. برخی این آزادسازی را خبری خوب و موجب تحول می‌دانند. برخی هم با در نظر گرفتن کسری بودجه و سیاست‌های اقتصادی موجود امیدی به اثر بخشی آن ندارند. 

مهرداد بائوج لاهوتی، کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده پیشین مجلس اگرچه نسبت به اثربخشی این منابع ناامید نیست اما خیلی هم نگاه مثبتی به قضیه ندارد و تاکید می‌کند که بحث مدیریت در این موضوع خیلی اهمیت دارد. او در گفت‌وگو با «فردا» گفت: «دارایی‌هایی که آزاد می‌شود همان پول‌های دولت است که درجاهای مختلف دنیا بلوکه شده بود و حالا لازم است که مدیریت شده و در جاهای درست هزینه شود».

وی توضیح داد: «دقت داشته باشید که ما در بودجه سال 1401 علی‌رغم اینکه می‌گویند یک بودجه بدون کسری است، حدود 200 هزار میلیارد تومان اوراق پیش‌بینی کرده‌ایم. این یعنی که ما از مردم قرض کرده و آن را به اضافه سودش به مردم برگردانیم. طبیعتا این پول می‌تواند در این بخش استفاده شود».

لاهوتی افزود: «بخشی از این پول‌ها نیز پول‌های صندوق توسعه ملی است. یعنی پول دولت نیست. ما نفت فروخته‌ایم و سهم صندوق توسعه ملی است لذا دولت نباید از آن استفاده کند و بر اساس قوانین باید صرف طرح‌های توسعه‌ای زاینده توسط بخش‌های خصوصی و تحت عنوان تسهیلات ارزی استفاده بشود».

این نماینده پیشین مجلس تاکید کرد: «خیلی باید دقت بشود تا این پول‌هایی که آزاد می‌شود، صرف هزینه‌های جاری نشود. یکی از مسائل کشور ما این است که هزینه‌های جاری هر سال افزایش پیدا می‌کند و دولت متورم و چاق است و هر روز هم چاق‌تر می‌شود. یعنی یک بودجه 1500 هزار میلیارد تومانی سال جاری 250 هزار تومان عمرانی پیش بینی شده و بقیه آن هزینه جاری است. 40 درصد این هزینه های جاری نیز فقط حقوق است . یعنی حتی اگر این بودجه محقق شود فقط 250 هزار تومان بودجه عمرانی است. تازه امکان ندارد که در عمل این طور بشود. بر اساس آمار مرکز پژوهش‌های مجلس ما سالیانه 40 درصد خسارت تاخیر پروژه های عمرانی را پرداخت می‌کنیم. این یعنی که از همین 40، 50 هزار میلیارد تومانی که عملا به پروژه‌های عمرانی داده می‌شود، 40 درصد به خسارت تاخیر تخصیص داده می‌شود».

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: «باید دقت داشته باشیم که یک وقت با توجه به آزادسازی این پول‌ها فکر نکنیم که از نظر ارزی تامین شده‌ایم و نگاه واردات را افزایش و نگاه به صادرات را کاهش دهیم چون این خیلی خطرناک است. ما باید بستر را فراهم کنیم تا کالاهایی که امکان تولید ان در داخل وجود دارد، وارد نشود. حتی در بحث خودرو هم نباید خودرو آماده را وارد کنیم. ما باید با کمپانی‌های دنیا همکاری کرده و شرایط را فراهم کنیم تا آنها بیایند و در ایران تولید کرده و از این طریق هم نیاز داخلی ما را تامین کرده و هم درصدی را صادر کنند».

وی خاطرنشان کرد: «حرف این است که نباید با یک نگاه احساسی و عجولانه شرایطی را فراهم کنیم که اقتصاد کشور لطمه بخورد. خیلی‌ها تصور می‌کنند که با این آزادسازی‌ها قیمت ارز باید کاهش پیدا کند. درحالی که اگر قرار باشد نرخ ارز کمتر از یک حدی بشود یعنی واردات افزایش پیدا خواهد کرد و تولید کننده داخلی ما قدرت رقابت با کالای مشابه خارجی خود را نخواهد داشت و ما باید به همه این مسائل دقت کنیم».