آزمون سخت انریکه مورا درباره ایران

گروه سیاست خارجی و بین الملل نامه نیوز : اخیرا روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داده که دیپلمات‌های غربی می‌خواهند با فرستادن انریکه مورا به تهران، ایران را راضی به پذیرش توافق موجود نمایند. این رسانه آمریکایی می‌گوید مذاکره کننده ارشد اروپایی در سفر خود به ایران تلاش خواهد کرد بن‌بست ایجاد شده در گفتگوهای میان ایران و آمریکا بر سر مسئله سپاه پاسداران را حل و فصل کند و تهران را تشویق نماید که توافقنامه حاضر را بدون اشاره به مسئله خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی ادعایی  ایالات متحده امضا نماید. بر این اساس، مذاکره ، انریکه مورا قصد دارد تهران را راضی کند تا مذاکره بر سر خروچ سپاه از لیست موسوم به FTO را به زمانی دیگر موکول کند و فعلا آن را متوقف سازد.

طی روزهای اخیر، مقامات غربی در اقدامی غیر حقوقی، تلاش کرده اند مسئله خروج سپاه پاسداران از لیست گروههای تروریستی ادعایی آمریکا را مصداق نوعی زیاده خواهی یا مطالبه فرابرجامی دانسته و ایران را در جنگ رسانه ای و تبلیغاتی خود متهم به ایجاد گره ای کور در مذاکرات کنند! بر اساس گزارش یورونیوز، مذاکرات ایران و قدرت‌های غربی از ۱۱ مارس در وین متوقف شده و طرفین دیگر به پایتخت اتریش بازنگشته‌اند. در آن مقطع مقام‌های غربی و ایرانی گفتند که متن توافق عملا کامل شده و تنها اتخاذ برخی تصمیمات سیاسی از سوی تهران و واشنگتن باقی مانده است. با این حال این توافق در هفته‌های اخیر همچنان در تعلیق باقی مانده و ایالات متحده حاضر نشده اقدام دونالد ترامپ در خصوص قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی را لغو کند و سپاه را از این لیست خارج نماید. این در حالیست که ایران این مسئله را یکی از خطوط قرمز خود معرفی کرده است. جمهوری اسلامی ایران در رویکردی منطقی وحقوقی تاکید دارد که باقی ماندن محدودیتهای ناشی از باقی ماندن سپاه در لیست موسوم به FTO، قطعا بر روی اجرایی شدن توافق هسته ای و پروسه رفع تحریمهای ضد ایرانی تاثیرگذار خواهد بود. از این رو فرابرجامی خواندن این مطالبه، نوعی بازی تبلیغاتی و غیر حقوقی از سوی غرب( آمریکا و تروییکای اروپایی) محسوب  می شود. 

پیشتر آنتونی بلنکن، وزیر امور خارجه در کمیته سیاست خارجی سنا گفته بود که تنها راهی که برای خروج سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج شود این است که ایران اقدامات لازم را برای توجیه لغو این مسئله انجام دهد. او همچنین ادامه داده بود که تهران می‌داند این اقدامات چیست و آنها می‌دانند که برای این منظور باید چه اقداماتی انجام دهند. بلینکن البته تاکید کرده بود حتی در صورت خروج سپاه از لیست FTO ، تحریم‌های گسترده علیه این نهاد باقی خواهد ماند! در مقابل، کشورمان تاکید کرده است که مواردی مانند انصراف از انتقام سخت ( در قبال شهادت سردار قاسم  سلیمانی) یا چشم بستن بر روی حضور نامشروع و اشغالگرایانه آمریکا در منطقه را هرگز نخواهد پذیرفت و در عین حال، بر مطالبه حقوقی خود مبنی بر لزوم خروج سپاه از لیست مربوطه تاکید دارد.

قاعدتا پس از امضای برجام با حضور پررنگ تروئیکای اروپایی و با استناد به امضای وزرای امور خارجه و مقامات ارشد سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه پای سند برجام ، ما می‌بایست با یک «اروپای طرف قرارداد» یا «اروپای متعهد»روبه‌رو بودیم. اما هم‌اکنون «اروپای متعهد» جای خود را به «اروپای واسطه‌گر» داده است. مقامات اروپایی وظیفه دارند در ابتدا «خواسته‌های حداکثری آمریکا» را ، حتی اگر غیرقانونی باشند، بزرگنمایی کرده و سپس آن‌ها را با «خواسته‌ای سبک‌تر» جایگزین کنند.در حال حاضر نیز اروپاییان صرفا در کسوت یک پیام رسان وارد معادله کنونی شده و حتی در این مسیر کمترین ابتکار عملی از خود نشان دهند. قطعا اصرار به ایران در خصوص عقب نشینی از یک خواسته منطقی و حقوقی، مصداق تعهد پذیری اروپاییان و حتی مصداق یک واسطه گری موفقیت آمیز از سوی آنها نیست! در هر حال، موضع اخیر اتخاد شده از سوی انریکه مورا و مقامات اروپایی نشان می دهد که آنها اصرار دارند در برهه حساس کنونی ( که شاهد وجود وقفه در مذاکرات وی هستیم ) کماکان به عنوان یک "طرف واسطه گر" و نه " طرف متعهد" در این معادله ایفای نقش کنند. همین مسئله به طور طبیعی منجر به کندی روند حل و قصل موانع به وجود آمده خواهد شد.