چرا رویترز سیگنال شکست مذاکرات وین را داد؟

گروه سیاست خارجی و بین الملل نامه نیوز: در حالی که طی روزهای اخیر شواهدی مبنی بر احتمال حل و فصل اختلافات به وجود آمده در مسیر نهایی شدن توافق وین به چشم می خورد، گزارش شبکه رویترز در خصوص شکست احتمالی مذاکرات مورد توجه بسیاری از مخاطبان قرار گرفته است. سفر انریکه مورا نماینده ویژه اتحادیه اروپا به تهران، ابراز امیدواری آلمان و روسیه مبنی بر احیای برجام و اظهارات اخیر آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص عدم وجود یک گزینه و آلترناتیو عینی در ازای عدم بازگشت به برجام جملگی نشانه هایی دال بر احتمال رسیدن به توافق نهایی محسوب می شود. 

اما بر اساس گزارش رویترز، مقامات غربی تا حد زیادی امید خود را برای احیای توافق هسته‌ای ایران از دست داده‌اند. این مسئله، آنها را مجبور به بررسی چگونگی محدود کردن برنامه اتمی ایران کرده، حتی در شرایطی که حمله روسیه به اوکراین قدرت‌های بزرگ را دچار اختلاف کرده است.رویترز در این خصوص می نویسد:

" در حالی که غرب به طور کامل دست از برجام نشسته، این باور وجود دارد که ممکن است دیگر امکان نجات توافق وجود نداشته باشد."

یکی از منابع، که مانند سایر منابع نقل قول شده به دلیل حساسیت موضوع، نخواست نامش فاش شود، گفت: «آنها سرم را از بازوی بیمار (برجام) بیرون نمی‌کشند... اما انتظار کمی دارم که راه مثبتی (برای برون رفت از شرایط موجود) وجود داشته باشد».

چهار دیپلمات غربی این عقیده را تکرار کردند که برجام در حال زوال است.یک مقام ارشد آمریکایی گفت: «اگر آنها آماده کنار گذاشتن خواسته‌های فرابرجامی نیستند، و همچنان به حذف سپاه از لیست تروریسم وزارت خارجه اصرار بورزند، و همچنین از رسیدگی به نگرانی‌های فرابرجامی ما خودداری می‌کنند، بله، ما به بن‌بستی می‌رسیم که احتمالاً نخواهد شکست.»

واقعیت امر این است که یکی از اصلی ترین اهداف مقامات آمریکایی و اروپایی در برهه کنونی، ارسال همزمان سیگنالهای سلبی و ایجابی ( بازدارنده و تقویت کننده) در مسیر مذاکرات وین می باشد. در این خصوص، آنها از ابزاری به نام رسانه استفاده می کنند. یکی از این رسانه ها به مانند همیشه "رویترز" است، پایگاهی که در جریان انعقاد توافق هسته ای میان ایران و اعضای 1+5 در وین ( در سال 2015 میلادی) نیز بارها سیگناهایی نادرست اما هدفمند را با هدف امتیازگیری غرب از ایران در مذاکرات صورت داد. در حال حاضر نیز همین کارویژه برای رویترز تعریف شده است.به عبارت بهتر، نمی توان نقش جریانهای پشت پرده قدرت درآمریکا از جمله لابی آیپک، سناتورهای جمهوریخواه و حتی برخی دموکراتهای مخالف برجام را در تنظیم گزارش اخیر رویترز نادیده انگاشت. 

بدون شک طی روزهای آتی، شاهد افزایش چنین عملیاتهایی از سوی رویترز و دیگر رسانه های وابسته به جریان قدرت در آمریکا و اتحادیه اروپا خواهیم بود. اگرچه در ظاهر، میان مواضع ظاهری این دو ( جریان رسمی و جریان رسانه ای در قدرت) ممکن است تفاوت وجود داشته باشد، اما فراموش نکنیم که این دو بازی در هماهنگی مطلق با یکدیگر صورت گرفته و مصدری یکسان دارد. در این معادله( مذاکرات وین ) از ابتدا میان شبکه های سیاسی- رسانه ای در آمریکا و اروپا ارتباطی مستقیم و نظام مند وجود داشته است.  اصلی ترین دغدغه غرب در این معادله، خلق تصاویر مجازی و جایگزین ساختن آن با واقعیات جاری در مذاکرات می باشد. در چنین معادله وارونه ای، تاکید جمهوری اسلامی ایران مبنی بر لزوم ارائه تضمینهای ذاتی و اعتباری در خصوص آینده برجام مصداق "زیاده خواهی" و تلاش غرب مبنی بر حفظ ارکان و اضلاع شبکه تحریم علیه ایران ، مصداق "واقع بینی" محسوب می شود! این وارونه نمایی خروجی همین تصویر سازی مجازی است. نقش رسانه هایی مانند رویترز، این است که با هدایت غیرمستقیم و غیر علنی جریانهای تصمیم ساز در آمریکا یا حتی مخالفان احیای برجام ، سیگنالهایی را به فضای عمومی و رسانه ای دنیا مخابره کنند. همان گونه که تاکید شد،اصلی ترین هدف غرب از این بازی، تقویت فرامتن و بعد محیطی مذاکرات جهت تاثیرگذاری بر متن مذاکرات می باشد، به گونه ای که در این جنگ روانی و رسانه ای، ایران مجبور شود پای میز مذاکره امتیازاتی به طرف مقابل داده یا از برخی حقوق و مطالبات منطقی و حقوقی خود دست بکشد. قطعا باید در این برهه حساس و سرنوشت ساز، این بازی پیچیده را به صورتی دقیق مورد رصد  و تحلیل قرار داد.