آخرین تلاش ها برای احیای برجام در دقیقه ۹۰

روزنامه «العرب» چاپ امارات در تازه‌ترین گزارش خود به سفر امیر قطر به ایران و دلایل و اهداف و پشت پرده آن پرداخته است. در این گزارش آمده است: قطر به جنگ اوکراین و روسیه و تبعات آن بر بازار نفت به عنوان یک فرصت برای موفقیت وساطتش در زمینه توافق هسته‌ای ایران نگاه می‌کند.

ناظران بر این باورند که سفر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر به ایران و چند کشور اروپایی در راستای تلاش برای دستیابی به موفقیت و رسیدن به توافق جدید میان ایران و غرب است و قرار است وی در ابتدا نظرات ایرانیان را بشنود و سپس این نظرات را به اروپایی‌ها منتقل کند.

در ادامه این گزارش آمده است: به گفته ناظران، وضعیت کنونی جهان فرصتی را ایجاد می‌کند که به واسطه آن اقناع اروپایی‌ها برای تکمیل فرآیند مذاکرات احیای برجام آسان‌تر خواهد شد. ناظران معتقدند که این به مصلحت غرب است که از طریق توافق هسته‌ای به نفت و گاز ایران دسترسی پیدا کند تا اینکه بخواهد از نفت و گاز روسیه آن هم در میانه یک جنگ با یک دشمن قوی استفاده کند.

جنگ روسیه و اوکراین منجر به افزایش قیمت نفت به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه برای اولین بار در هفت سال گذشته به دلیل تحریم‌های اعمال شده غرب علیه روسیه شد. آمریکا و کشور‌های اروپایی تلاش کردند تا با اعمال فشار علیه امارات و عربستان سعودی تولید نفت را که منجر به کاهش قیمت آن می‌شود را افزایش دهند، اما این فشار‌ها با مخالفت ابوظبی و ریاض مواجه شد؛ دو کشوری که با احیای برجام نیز موافق نیستند.

احیای برجام بسیار سخت است

علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه رفت وآمد‌های اخیر مقامات اروپایی و همچنین امیر قطر در راستای احیای برجام است، اظهار داشت: سفر انریکه مورا، وزیر امور خارجه لهستان و امیر قطر به تهران به نوعی آخرین تلاش‌ها برای احیای برجام است، اما با توجه به وضعیتی که وجود دارد، فضا برای احیای برجام بسیار سخت شده است.

وی افزود: با توجه به شرایطی که کمیته روابط خارجی سنا برای بایدن و دولت او به وجود آورده، نجات توافق هسته‌ای به این راحتی‌ها نیست، از سوی دیگر فشاری که لابی‌های عبری-عربی به آمریکا و کشور‌های اروپایی می‌آورند، مبنی بر اینکه، برجام دوباره احیا نشود، یک مانع جدی برای نجات توافق هسته‌ای به حساب می‌آید، در این شرایط بنده خیلی امیدوارم نیستم که این سفر‌های دیپلماتیک نتیجه مثبتی را در پی داشته باشد..

بیگدلی گفت: در حال حاضر نکته مهم این است که حتی اگر برجام احیا شود، مشکلات ما کماکان با غرب و آمریکا باقی خواهند ماند و تا زمانی که ما نوع نگاه خود به آمریکا و به صورت کلی جهان غرب را تغییر ندهیم وضعیت دشوار اقتصادی و مشکلات در حوزه سیاست خارجی به قوت خود باقی خواهد ماند.

این کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: در شرایط فعلی ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم ایران به عنوان یک عضو عادی در جامعه بین‌الملل پذیرفته شود. کما اینکه در سال ۹۴ که برجام به امضا رسید، بعد از پایان دولت اوباما و خروج ترامپ از برجام، با تشدید تحریم‌ها، انزوای بین المللی ایران بیشتر شد، بنابراین برای تغییر وضعیت به صورت کلی باید مسئولان کشور به فکر تغییر اساسی سیاست‌ها و راهبرد‌های داخلی و بین المللی خود باشند.

غربی‌ها راهی جزء قبول خواسته‌های ایران ندارند

جعفر قنادباشی کارشناس مسائل بین الملل نیز در گفتگو با فرارو با اشاره به سفر انریکه مورا معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران، اظهار داشت: اروپا بعد از جنگ اوکراین به این نتیجه رسید که معادلات قبلی در سطح جهانی تغییر پیدا کرده و نمی‌توانند با سیاست‌هایی که در گذشته دنبال می‌کردند، به اهدافی که دارند دست پیدا کنند، بنابراین سفر مورا به تهران را می‌توان در راستای تغییر سیاست اروپا در قبال ایران قلمداد کرد.

وی افزود: اروپایی‌ها از ابتدای دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا فکر می‌کردند با ادامه فشار حداکثری و خط و مشی که ترامپ در قبال ایران دنبال می‌کرد، می‌توانند از کشورمان امتیاز بگیرند و به اهداف خود در مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای دست پیدا کنند، اما به تبع سیاست‌هایی مقتدرانه ایران در حوزه‌های مختلف غربی‌ها نتوانستند به اهدافی که دارند دست پیدا کنند.

قنادباشی گفت: این در حالی است که تغییر معادلات جهانی، اروپایی‌ها را به این باور رساند که باید تغییر رویکرد دهند، در این رابطه نیز سیاست‌هایی که دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی و پرونده‌ای هسته‌ای به کار گرفته نشان دهنده عدم انعطاف ایران در قبال عدول از خط قرمز‌های خود بود، بنابراین در چنین شرایطی اروپایی‌ها با سفر مورا به تهران قدر مسلم حامل پیشنهاد‌های جدیدی برای کشورمان هستند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: حتی اگر انریکه مورا با دست خالی از ایران بازگردد، این موضوع نشان می‌دهد که اروپایی‌ها با این تغییر رویکردی که داده‌اند، در نهایت به خواسته‌های کشورمان تن خواهند داد، از سویی، اما آن‌ها امیدوارند با توجه به پیشنهاداتی که مورا برای ایران با خود آورده، بتوانند به اهداف خود را محقق کنند، اما به هر حال تلاش اروپایی‌ها نشان می‌دهد که کشورمان مسیر درستی را انتخاب کرده و در مقابل غربی‌ها دست‌شان در مقابل ایران خالی است و راهی جزء قبول خواسته‌های به حق ایران را ندارند.

انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات وین با علی باقری، رییس تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران دیدار کرد.

انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده آن در مذاکرات وین در صفحه توییتر خود درباره سفرش‌ به تهران نوشته بود: دوباره به تهران می‌روم تا با علی باقری‌کنی و دیگر مقامات درباره مذاکرات وین و دیگر مسائل دیدار کنم. کار در زمینه حل کردن اختلافات باقی مانده در این مذاکرات ادامه دارد.

پیش.تر نور نیوز اعلام کرده بود، مورا سه‌شنبه هفته جاری برای ادامه گفت‌وگو با مسئولین جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر خواهد کرد. با توجه به نقش اتحادیه اروپا در زمینه مبادله دیدگاه‌های تهران و واشنگتن، سفر انریکه مورا به تهران می‌تواند گام جدیدی برای رایزنی‌های سازنده پیرامون موضوعات اندک ولی مهمِ باقی‌مانده تلقی شود. «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در گفت‌وگویی با روزنامه فایننشال تایمز مطرح کرد به دنبال «یک راه حل میانه» برای شکستن بن‌بست مذاکرات وین است که خطر بی‌نتیجه گذاشتن تلاش‌های بیش از یک ساله اتحادیه اروپا را برای انجام دادن یک توافق در بر دارد.

ابتکار