انفعال مطلق گوترش در مذاکرات وین

 سفر انریکه مورا نماینده ویژه اتحادیه اروپا به تهران منجر به خروج نسبی مذاکرات از بن بست شده و همین مسئله، خوش بینی هایی را در خصوص توافق در آینده ای نزدیک ایجاد کرده است.

اما در این معادله،  آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد و دیگر مقامات این سازمان، انفعالی ترین نقش ممکن را ایفا می کنند! خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته ای و رصد رفتار اروپاییان و حتی سازمانهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد به وضوح نشان داد که ساختار سیاسی –امنیتی حاکم بر جهان امروز قطعا نمی تواند تضمین کننده منافع ما در برابر زیاده خواهی های غرب باشد. حتی سازمان ملل متحد طی سالهای پس از خروج دولت ترامپ از برجام، کمترین اقدامی در راستای دسترسی ایران به بازارهای بین المللی جهت تهیه دارو و اقلام پزشکی صورت نداد.امروز کشورمان در مدیریت راهبردی  میدان "نبرد ترکیبی با دشمنان "  باید نقطه ثقل یا نقاط ثقل مطمئن ، محکم و استواری را جایابی و مختصات آن را مشخص کند. بدیهی است که این نقاط ثقل باید مصدری داخلی داشته و از حداقل ضریب ابطال پذیری برخوردار باشند.

گویا آنتونیو گوترش اساسا فراموش کرده است که خروج دولت سابق آمریکا از برجام و استمرار این روند در دولت جوبایدن، مصداق عینی نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد محسوب می شود. به عبارت بهتر، سازمان ملل متحد حتی در صیانت حداقلی از قطعنامه های خود نیز ضعیف و غیر قابل قبول عمل می کند. قطعا حضور سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه در شورای امنیت سازمان ملل متحدنقش مهمی در شکل گیری این روند بازی می کند.

مقامات سازمان ملل متحد حتی در قبال عدم کارآیی کانالهای تجاری مانند اینتسکس و کانالهای تجارت بشردوستانه با ایران نیز کاملا منفعلانه عمل کرده و اساسا اعتراضی را در این خصوص متوجه ایالات متحده آمریکا نساختند.به عنوان مثال تاسیس کانال  تجارت بشردوستانه ایران-سوئس ( با دستور تجارت دارو و اقلام پزشکی) بعد از خروج آمریکا از برجام از سوی دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان به صورت جدی مورد پیگیری قرار گرفت. این کانال به صورت رسمی میان تهران و برن  تاسیس  و ظرفیت‌های آن طراحی و مجاری انتقال دارو‌ها و کالا‌های بشر دوستانه در آن تعبیه شد .با این حال به دلیل کارشکنی مستقیم آمریکا علیه شرکت‌های سوئیسی این معاملات بشر دوستانه عملا صورت نگرفت تا جایی که سخنگوی وزارت خارجه سوئیس در سال 2019 میلادی صراحتا اعلام کرد که ما نتوانستیم معامله‌ای را ذیل این کانال با ایران ایجاد کنیم.

 آمریکا بر شرکت‌های دارویی و شرکت های تولیدی اقلام  بشر دوستانه در خصوص تجارت با ایران  فشار مضاعف و مضمنی وارد می‌کرد و البته سهم سازمان ملل متحد در این معادله انفعال و سکوت بود!   مقامات آمریکایی از جمله شخص برایان هوک مسئول سابق  کارگروه ایران در وزارت خارجه آمریکا ، تاکید کرده بود که تحریم‌های بشر دوستانه را علیه ایران اعمال نمی‌کنیم و اقلام دارویی و خاص از این قضیه مستثنی هستند، اما واشنگتن در قبال بحث کانال بشر دوستانه سوئیس نهایت کارشکنی ممکن را انجام داد.در حال حاضر نیز سازمان ملل متحد به عنوان نهادی که قطعنامه 2231 ( که مولود شورای امنیت می باشد)را نقض شده می بیند، کمترین اقدامی در راستای مهار زیاده خواهی ها و مطالبات غیر قانونی واشنگتن در مسیر احیای توافق هسته ای صورت نمی دهد. سازمان ملل متحد و مقامات آن صرفا از برگزاری مذاکرات وین استقبال کرده و احیای برجام را گامی مناسب و موثر در مسیر ایجاد ثبات بین المللی دانسته اند، اما به دلیل نقش آفرینی خاص آمریکا در شورای امنیت اساسا اقدامی در مسیر شکل گیری و استمرار  موثر مذاکرات صورت نداده اند.

انفعال سازمان ملل متحد طی هفته های گذشته و اخیر که شاهد ایجاد بن بست در مذاکرات وین بوده ایم، به نقطه اوج خود رسیده است جایی که دبیر کل و دیگر مقامات این سازمان حتی حداقلی ترین رایزنی های ممکن را نیز با طرفهای مذاکره کننده در خصوص چگونگی حل معضلات و اختلافات باقیمانده صورت نداده اند.قطعا حتی اگر برجام احیا شود، هیچ کس این موفقیت دیپلماتیک را مدیون سازمان ملل متحد نخواهد دانست...